Żelazne Wrota; Železná brána; Eisernes Tor;
Vaskapu. S. Nazwa ta oznacza Wschodnie Żelazne Wrota, albo Zachodnie
Żelazne Wrota, albo też wsp. jedne i drugie.
W dawnym piśmiennictwie i na mapach nazwę tę, przynależną pierwotnie tylko
przełęczy Wschodnie Żelazne Wrota, rozciągano na większe lub mniejsze odcinki
gł. grani Tatr Wys. w sąsiedztwie, czasem nawet na cały odcinek grani między
Rumanową Przełęczą a Batyżowiecką Przełęczą, bo nazw dla poszczególnych szczytów
wznoszących się między Wysoką a Gierlachem nie znano. Żelazne Wrota to również
jedna z dawnych nazw » Skalnych Wrót w Tatrach Bielskich.
Nazwy Żelazne Wrota, Żelazna Brama itp. (w różnych językach) pojawiają się
nie tylko w Tatrach, ale także w różnych krajach na pd. i wsch. od nich, na
oznaczenie przełęczy górskich i przełomów rzecznych, otoczonych skałami.
Wszystkie takie nazwy, powstające w sposób prawie całkowicie niezależny od
siebie, wywodzą się stąd, że owe przełęcze i przełomy wyglądają jak umyślnie
wyłamane otwory, jakby wrota czy bramy, a otaczające je ciemne skały
przypominają żelazo.
Najstarsze Żelazne Wrota w Tatrach, tj, Wschodnie Żelazne Wrota, oglądane
zwł. od strony Doliny Złomisk, rzeczywiście przypominają wyłamane wrota czy
bramę, a wznoszące się nad tą przełęczą płytowe urwisko Wschodniego Żelaznego
Szczytu to jakby żelazna baszta.
KSIĘGARNIA GÓRSKA
ul. Zaruskiego 5
34-500 ZAKOPANE
tel. (018) 20 124 81