Zdziar (896 m), także Żar, Żdżar, Ździar; ždiar, Tatranský ždiar; Zdjár,
Tschar, Tsar, Morgenröte; Zsdjár, Zdjár, Zár. S. Wieś na Spiszu przy
Drodze Wolności, ciągnąca się na długości ok. 5 km między Tatrami Biel. a Magurą
Spiską, gł. na pd. stokach tej ostatniej i w Zdziarskiej Dolinie. Mieszk. 1768 w
1980. Zachowały się tu lud. stroje, zwyczaje, gwara, pieśni, tańce i
budownictwo. Ludność jest pochodzenia pol., ale mocno zesłowaczona. Wieś
założona na pocz. XVII w. na prawie wołoskim.
Nazwy Żar, Żdżar, Zdziar, žár, žiar, ždiar, ždár itp. są częste w Polsce,
Słowacji, Morawach i Czechach; oznaczają miejsce wypalone (wyżarzone) w lesie.
Dawniej, by uzyskać pastwiska lub ziemię orną, zamiast karczować las nieraz go
wypalano. Nazwy węg. i niem. są kalkami nazwy pol. czy słow., przy czym niem.
Morgenröte ("zorza poranna") i węg. Zár ("zamek, zamknięcie, zapora") to kalki
błędne.
KSIĘGARNIA GÓRSKA
ul. Zaruskiego 5
34-500 ZAKOPANE
tel. (018) 20 124 81
