Wspólna Pastwa

Wspólna Pastwa (ok. 1460-1500 m) lub po prostu Pastwa; Pastviny, Pastva, Spoločná pastva; Weidau, Weidenau; Nagy-mező. S. Duża trawiasta rówień położona wysoko ponad dnem Kiezmarskiej Doliny i tworząca taras na stokach Bujaczego Wierchu i Skrajnych Jatek. Przez W.P. przebiega znakowany szlak tur. wiodący z Kiezmarskiej Doliny do Doliny do Siedmiu Źródeł.

Pd. stoki Tatr Bielskich po stronie Kiezmarskiej Doliny, łącznie ze Wspólną Pastwą i Bielską Równią w Przednich Koperszadach, były niegdyś obszarem intensywnego pasterstwa, które tu się rozpoczęło co najmniej w XIV w. Był to teren użytkowany gł. przez pasterzy Białej Spiskiej, Kiezmarku i Rakus, a bardziej lub mniej dorywczo przez pasterzy in. miejscowości spiskich, zwł. państwa niedzickiego.

Już od 1310 przez kilka stuleci toczyły się spory, nieraz krwawe, o ten obszar pasterski. Granice w Kiezmarskiej Dolinie między pastwiskami poszczególnych miejscowości spiskich wytyczano kilkakrotnie i rozmaicie. Wreszcie w 1733 sporny teren na pd. stokach Tatr Biel. nad Kiezmarską Doliną podzielono ostatecznie między trzech pretendentów: Biała Spiska, Kiezmark i Rakusy. Północną część Wspólnej Pastwy (i pastwiska nad nią) otrzymały Rakusy i dlatego tę część nazywano Rakuską Pastwą, a stojący tam budynek Rakuskim Koszarem.

Pochodzenie nazwy Pastwa czy Wspólna Pastwa (i jej odmian) jest więc oczywiste, ale w literaturze i na mapach istnieje duże zamieszanie powodowane m.in. tym, że pierwotnie nazwą tą obejmowano szerszy teren niż obecnie, bo od Przełęczy nad Czerwoną Glinką aż po Bielską Kopę, a dopiero później powstało więcej nazw na tym obszarze i nazwę Wspólnej Pastwy ograniczono do równi u podnóża Bujaczego Wierchu i Skrajnych Jatek.

W dokumentach najwcześniej pojawiła się niem. nazwa W.P.: Weidenau, zresztą w licznych odmianach i zniekształceniach, np. Wajdenau (1435), Weyd Aw (1585), Weidau itp. Pol. i słow. nazwy (które nie zawsze można rozróżnić) to m.in. Pastwa, Pastva, Pastviny, Wspólna Pastwa, Na Wspólne, Spolocná pastva, Polana, Polany oraz ich zniekształcone postacie w literaturze niem., np. Bolany zamiast Polany. Dodatkowe zamieszanie powodowali autorzy, którzy nazwy poszczególnych części Wspólnej Pastwy (np. Rakuska Pastwa) uważali mylnie za nazwę jej całości.

---