W krajach polarnych i wysokich górach spotyka się
nieraz większe lub mniejsze przestrzenie śniegu zabarwionego na czerwono, zielono,
żółto, brązowo itd. W okolicach podbiegunowych pola czerwonych śniegów ciągną
się nieraz kilka kilometrów, w górach natomiast barwne plamy na śniegu rzadko
mają więcej niż kilka m średnicy. W głąb śniegu zabarwienie sięga do kilkunastu
cm. Zjawisko to jest wywołane masowym rozwojem pewnych gatunków glonów mikroskopijnej wielkości, które
rozwijają się jedynie w niskiej temperaturze (zwykle 0-4 C), jaka panuje w
warstewce wody otaczającej krupy topniejącego śniegu. W glonach tych znajduje
się barwnik, dzięki któremu ich masowe występowanie nadaje barwę powierzchni
śniegu.
Dotąd poznano kilkadziesiąt gatunków glonów żyjących na
śniegu (większość pojawia się w lecie). Zabarwienie powierzchni śniegu (nieraz
na dużych przestrzeniach) może być powodowane również przez różnego rodzaju pyły
naniesione przez wiatr nawet z dużych odległości. Natomiast często spotykane
czarne smugi na śniegu w szczelinach
brzeżnych i na powierzchni płatów śnieżnych są przeważnie pyłem z wyżej
położonych ścian skalnych.
Pierwsze wiadomości o ś.b. pochodzą jeszcze ze
starożytności, a z Alp z 1778. W Tatrach zaobserwowano ś.b. wcześniej niż w
Alpach, bo przed 1751 (Jakob Buchholtz).
Najczęstszym kolorem ś.b. w Tatrach, podobnie jak gdzie indziej, jest
czerwony.
W nowszych czasach pierwszy opisał czerwony śnieg w
Tatrach Tytus Chałubiński, który go widział
w 1876 i 1877 w Dolinie Złomisk. Znany pol.
botanik Józef Rostafiński, jeden z
pierwszych na świecie badaczy glonów naśnieżnych, robił specjalne poszukiwania w
Tatrach i znalazł w 1880 śnieg czerwony na pn. stokach Cubryny, a żółtozielony na pn. zboczu Rysów i
zbadał ich glony. Następnie spotykano w Tatrach ś.b. wielokrotnie, a badania nad
jego glonami prowadzili: Aladár Scherffel,
István Győrffy, Erzsébet Kol, Jadwiga Siemińska, Karol Starmach, Barbara Kawecka i in.
Zob. też krioplankton.
