Szczyrba

Szczyrba (827 m); Štrba; Tschirba, Tschirben, Tschirm; Csorba, Csorba falu. S. Wieś we wsch. części Liptowa, ale już w dorzeczu Popradu, na pd. od Szczyrbskiego Jeziora. Dawniej należała do komitatu lipt., obecnie do powiatu Poprad. Mieszk. 3657 w 1980.

Wieś wspomniana w dokumentach już w 1280, powstała na terenach komesa Bogomera i należała potem aż do XIX w. do jego potomków, członków trzech rodów lipt.: »Szentiványi, Baán i Szmrecsányi; posiadłości tych rodów sięgały w głąb Tatr. Mieszkańcy S. zajmowali się też pasterstwem, m.in. na pd. stokach Tatr lub nawet w samych Tatrach (okolice Furkotnej Doliny i Baszt?).

W 1880 rozpoczęła się emigracja ze S. i okolicznych wsi do Ameryki, zakazana przez władze węg., i wtedy baca ze S., Mišo Kisel zorganizował dla emigrantów ze S., Ważca i Wychodnej nocny szlak ucieczki do Furkotnej Doliny i dalej przez Furkotną Przełęcz, Niewcyrkę i Koprową Dolinę na pol. stronę Tatr, do Galicji, skąd udawali się do Ameryki.

Pochodzenie nazwy wsi nie jest znane. Najstarsza zanotowana forma: Chorba (z 1280), potem Chirbans, Sorba, Tschirba, Csorba, Sstrba, Tschirm itp. Nazwę usiłowano wywieść z niem. Stierbach ("byczy potok") i z niem. Tschirben (od gwarowej nazwy limby: Zirbe), ale są to tylko domysły. Wprawdzie koło sąsiedniej wsi Łuczywna rośnie las limbowy i stare limby koło dawnego dworu w tejże wsi, ale wszystkie te limby zostały tam posadzone dopiero na pocz. XIX w. z nasion tatrz.Natomiast od nazwy wsi Szczyrba pochodzi wprost lub pośrednio wiele nazw w Tatrach: Szczyrbskie Jezioro, Szczyrbski Szczyt itd.

Lit. - Peter Švorc: Štrba. Košice 1979.

---