Smoluchowski Tadeusz

Smoluchowski Tadeusz (15 V 1868 Wiedeń - 10 V 1936 Kościan), brat » Mariana Smoluchowskiego. Chemik (studia na uniw. w Wiedniu, dr, potem na Politechn. w Zurychu), alpinista, taternik, jeden z pionierów narciarstwa w Polsce, działacz narc. i turystyczny.

Po Alpach chodził od 1884, a w 1890-94 wraz z bratem należał do czołowych alpinistów w Alpach Wsch., dokonując tam wtedy 16 pierwszych wejść na szczyty i turnie oraz szeregu in. nowych dróg. Wspinał się potem w Alpach dorywczo aż do 1928.

W Tatrach był po raz pierwszy w 1885 (m.in. na Świnicy) i potem wielokrotnie, również w zimie; na wspinaczki chodził aż do 1921, uczestnicząc w tymże roku w wejściu nową drogą od pn.-zach. na Sławkowski Szczyt przez Warzęchowy Przechód. Jeszcze w 1935 wszedł na Świnicę, w 50 rocznicę swego pierwszego wejścia na ten szczyt. Członkiem Sekcji Tur. TT był od 1907.Po studiach aż do I wojny świat. pracował w przemyśle naftowym w Galicji (Peczeniżyn k. Kołomyi do 1901, Borysław do1907, potem Lwów). Od 1892 uprawiał narciarstwo, najpierw w Alpach, a od 1894 w Karpatach Wsch., gdzie był jednym z pionierów narciarstwa i uczestnikiem wielu pierwszych wejść zim. (na nartach) aż po Karpaty Marmaroskie. W 1906 był założycielem organizacji na wpół narciarskiej, Wolanieckiego Klubu Narciarsko-Tenisowego w Borysławiu, przekształconego w 1907 w krótkotrwałe koło Karpackiego Tow. Narciarzy (KTN). S. był też jednym z założycieli KTN w 1907 i następnie jego prezesem. Uprawiał turystykę narc. również w Tatrach, już od 1909.

W 1918 przeniósł się do Poznania, gdzie w 1921 był założycielem Oddz. Poznańskiego PTT i jego zasłużonym prezesem aż do swej śmierci. W 1923-34 był też członkiem ZG PTT.

Pisywał na tematy alpin. i narc. od 1891 w czasopismach austr. i niem.; był też autorem rozdziału o wspinaczkach skałkowych pt. Das Bergsteigen in den Voralpen w rozszerzonym niem. wydaniu podręcznika alpinizmu C.T. Denta Hochtouren (Leipzig 1893). Z Tatr ogłosił notatkę Koleby w Złomiskiej "Zatoce" ("Tat." 15, 1931, nr 4).Synem S. był » Wilhelm Smoluchowski, również taternik, alpinista i narciarz.

Lit. - "Tat." 20, 1935-36, nr 5 (Jan A. Szczepański). - "Wierchy" 14, 1936 (tenże). - "Oester. Alpenztg" 1936, nr 1173 (Wilhelm Rickmer-Rickmers).

---