Sekcja Narciarska PTT

Sekcja Narciarska PTT. Trzecia z kolei pol. organizacja narc. (po Oddziale Narciarskim Tow. Tur. "Beskid" z 1906 i po Karpackim Tow. Narciarzy ze stycznia 1907). Powstała w kwietniu 1907 w Zakopanem, z inicjatywy Stanisława Barabasza, Mieczysława Karłowicza i Mariusza Zaruskiego.Początkowo miała nazwę Zakopiańskie Towarzystwo Łyżwistów, które jeszcze w tym samym roku zmieniono na Zakopiański Oddział Narciarzy Towarzystwa Tatrzańskiego (ZONTT), a ten w 1911 na Sekcję Narciarską TT (SNTT). Po I wojnie świat. (w 1920) zmieniła ona nazwę na Sekcję Narciarską Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego (SNPTT), a w 1923 (w związku ze zmianą statutu PTT) na Sekcję Narciarską Oddziału Zakopiańskiego PTT.

W 1907-14 SNTT rozwinęła przede wszystkim działalność szkoleniową, propagandową (odczyty), tur. i nawet taternicką.

Zorganizowano pierwsze w Zakopanem kursy narc. (również dla przewodników), urządzano często zbior. wycieczki narc. w Tatry (także dla uczniów szkolnych). Poza tym członkowie Sekcji odbywali liczne wycieczki indywidualne i dokonali wielu pierwszych wejść zim. na przełęcze i szczyty tatrz. (zresztą częściowo bez nart) przyczyniając się wybitnie do rozwoju zarówno narciarstwa jak i taternictwa zimowego.Starano się o odpowiednie zaopatrzenie schronisk tatrz. na zimę i znakowano szlaki zimowe.

Wydano Podręcznik narciarstwa Henryka Bobkowskiego i Mariusza Zaruskiego (1908) i pierwszy pol. przewodnik narc.: M. Zaruskiego Przewodnik po terenach narciarskich Zakopanego i Tatr Polskich (1913), oraz in. wydawnictwa. W okresie tym urządzano też pierwsze zawody narc. w Tatrach Pol., jednakże działalność sport. stała jeszcze na dalszym planie.W tym pierwszym okresie największe zasługi w rozwoju Sekcji i w ogóle narciarstwa w Zakopanem i Tatrach Pol. miał Mariusz Zaruski, który osobiście prowadził większość kursów, wiele wycieczek i propagował narciarstwo słowem i pismem.

Poza Zaruskim najczynniejsi byli: Stanisław Barabasz, Mieczysław Karłowicz, Gustaw Kaleński, Stanisław Zdyb, Andrzej Góraś, Józef Lesiecki, Leon Loria, Jan Małachowski.

Po przerwie spowodowanej I wojną światową Sekcja podjęła działalność w 1919. Najczynniejszymi działaczami Sekcji byli wtedy Zdzisław Rittersschild, Aleksander i Kazimierz Schielowie, Józef Oppenheim, Henryk Bednarski, Władysław Ziętkiewicz, a potem i in. Działalność szkoleniowa (kursy) i turystyczna (schroniska, szlaki, mniej wycieczki) była kontynuowana, jednakże stopniowo gł. wysiłki Sekcji zostały skierowane w dziedzinę narciarstwa zawodniczego, w którym członkowie SNPTT osiągali czołowe wyniki (Bronisław Czech, Stanisław Marusarz, Helena Marusarzówna i liczni in.).

Przy niektórych oddziałach PTT poza Zakopanem w latach międzywoj. również powstały sekcje narc., które najczęściej zajmowały się głównie turystyką, także na terenie Tatr.

Po II wojnie świat. zakopiańska SNPTT prowadziła działalność w 1945-50 pod swoją tradycyjną nazwą, a w 1950 została rozwiązana. Część jej członków utworzyła Sekcję Narciarską KS Kolejarz w Zakopanem, z której w 1957 reaktywowano SNPTT pod jej pierwotną nazwą jako samodzielny klub sportowy.Sprawozdania z działalności Zakop. Oddziału Narciarzy i Sekcji Narc. TT ukazywały się od 1908 w "Pam. TT", a potem w "Wierchach".

Lit. - Władysław Krygowski: Polskie Towarzystwo Tatrzańskie a rozwój narciarstwa w Polsce. "Wierchy" 18, 1948. - Anna Bednarska: 70 lat SNPTT. Za. 1977. - "MES" 2, 1987. - Adam Liberak: 80 lat SNPTT. "Podtatrze" nr 30, 1987.

---