Roguska-Cybulska Jadwiga (13 X 1887 Warszawa - 24 XI 1971 Zakopane),
córka Gustawa Roguskiego, kompozytora. Publicystka, literatka, taterniczka,
działaczka kult. i społ.; od 1927 mieszkała stale w Zakopanem.
Taternictwo uprawiała od 1906 do ok. 1925, potem już tylko turystykę, gł. w
Tatrach. Ok. 1910 należała do najczynniejszych taterniczek, dokonując m.in.
pierwszych wejść jak pn.-wsch. ścianą Pośredniego Mięguszowieckiego Szczytu (w
1910), lw. częścią pd. ściany Mięguszowieckiego Szczytu (1910). W 1912
uczestniczyła jako pierwsza kobieta w próbie wejścia (IV) pd. ścianą Zamarłej
Turni. Towarzyszami jej wycieczek tatern. byli m.in. Stanisław Porębski, Janusz
i Jerzy Żuławscy, Gyula i Roman Komarniccy, Roman Kordys, Kazimierz
Piotrowski.
Przed I wojną świat. należała do pierwszych kobiet pol. uprawiających
narciarstwo wysokogórskie (np. przejście narc. przez Zawrat).
Od 1912 ogłaszała liczne artykuły na tematy tatern., tur., społ., kult.,
ochrony przyrody itd., dotyczące Tatr i Podhala, np. Noce górskie
("Ziemia" 3, 1912, nr 24-25), Do młodych taterniczek ("Zakopane"
1929, nr 29), Uśmiechy Tatr i tragedja Zamarłej Turni ("Kur. Warsz."
1935, nr 296), Wantule ("Turysta" 1956, nr 7), O przyszłość polskiego
alpinizmu ("Tyg. Powsz." 1956, nr 18). Jest też autorką nowel tatrz. i
powieści dla młodzieży Tajemnica Tatr (Poz. 1934, wyd. 2: Wa. 1957).
Charakter zarówno biogr. jak i autobiogr. ma jej wspomnienie o Stanisławie
Porębskim pt. Wspomnienie o towarzyszu liny ("Tat." 1961, nr 2) oraz
drugie pt. Niezwykłe spotkanie w Tatrach ("Wierchy" 32, 1963). W
rękopisie pozostały jej pamiętniki, wspomnienia i in. materiały.
Od 1910 była członkiem Sekcji Tur. TT, potem Klubu Wysokogórskiego (od 1960
członkiem hon.). Syn jej Marek Cybulski (1915-44) również był taternikiem;
zginął w Warszawie z rąk okupanta niemieckiego.
Lit. - Halina Ptakowska-Wyżanowicz: Od krynoliny do liny. Wa. 1960. -
"PSB" 31, 1988-89 (Andrzej Matuszyk). - "NCZ" 1988.
KSIĘGARNIA GÓRSKA
ul. Zaruskiego 5
34-500 ZAKOPANE
tel. (018) 20 124 81
