Paszucha Kazimierz

Paszucha Kazimierz, pseud. Abazy (19 XII 1908 Nowy Targ - 26 V 1990 Kraków, poch. w Batowicach). Taternik, alpinista, chemik (UJ 1937, mgr), pracownik wytwórni farb i lakierów, potem zakładów winiarskich w Krakowie.

Taternictwo uprawiał od 1931, równocześnie wspinając się dużo w skałkach podkrakowskich. Był jednym z bardziej aktywnych członków grupy krakowskich taterników i wspinaczy skałkowych zwanych » Pokutnikami, a do Klubu Wys. wstąpił w 1938. Członkiem TOPR był od 1945.

W 1934-39 przeszedł szereg nowych dróg i wariantów w Tatrach, m.in. drogi nadzw. trudne z Włodzimierzem Gosławskim i Marianem Paullym, np. środkiem pd.-zach. ściany Ciężkiej Turni (w 1939), wsch. ścianą Ganku (1939), zach. ścianą Pośredniej Śnieżnej Turni (1939), a także dokonał I wejścia zimowego pn.-zach. ścianą Galerii Gankowej (starą drogą, z Gosławskim w 1939).

W czasie II wojny świat. pod okupacją niem. należał razem z Czesławem Łapińskim do podziemnej organizacji "Orzeł Biały" (1939-40) i po zlikwidowaniu jej dowództwa obaj ukrywali się w Tatrach. Dopiero wtedy, od 1940, P. wspinał się razem z Łapińskim podczas kilkunastu wspólnych wycieczek z Krakowa w Tatry. W owych latach sporo się wspinali i razem dokonali pierwszego przejścia trzech dróg, które stanowią ważne osiągnięcia w rozwoju nowoczesnego taternictwa: wejście górną częścią pn.-wsch. ściany Mnicha (w 1942), pn.-wsch. ścianą Kazalnicy Mięguszowieckiej (1942) oraz środkiem pn.-zach. ściany Galerii Gankowej (1944). Były to drogi tatrz., na których zastosowano pełną technikę hakową.

Po wojnie w 1945-49 prowadził schronisko PTT w Starej Roztoce (tylko początkowo wsp. z Kazimierzem Janocikiem). W tym okresie znowu miał b. wybitne osiągnięcie o trwałym znaczeniu w dziejach taternictwa: wsp. z Adamem Górką dokonał I przejścia całej Grani Tatr Wys. od Przełęczy pod Kopą do Liliowego (w 1946 w 6 dni bez składów na grani i bez grupy pomocniczej). Uprawiał też nadal taternictwo w zimie dokonując m.in. I przejścia zim. Grani Tatr Zach. od Kasprowego Wierchu do Salatyńskiego Wierchu (w 1948 w 3 dni z Łapińskim) i I wejścia zimowego pn. ścianą na gł. wierzchołek Giewontu (w 1952 z Adamem Dobrowolskim).

W 1947 uczestniczył w wyprawie Klubu Wys. w Alpy (m.in. wejście pn. ścianą Petit Dru z Łapińskim).W czasie okupacji i po wojnie był współredaktorem czasopisma (początkowo podziemnego) » "Pokutnik" (1944-48). Pisywał na różne tematy tatern., m.in. sporo o technice hakowej, najwięcej w "Pokutniku" (przeważnie anonimowo lub pod kryptonimami A. i K.P.), potem także w in. czasopismach, np. Sześć dni na grani tatrzańskiej ("Tat." 29, 1947, nr 2-3), Granią Tatr Zachodnich w zimie (tamże 30, 1948, nr 1-2), Taternictwo zimowe ("Sport i Wczasy" 1948, nr 16).

Wspólnie z Adamem Dobrowolskim wydał Skałki Podkrakowskie. Przewodnik wspinaczkowy (Wa. 1955); w pol. literaturze był to pierwszy przewodnik tego typu.P. był członkiem hon. Klubu Wys. i PZA.

Lit. - "Tat." 65,1991, nr 1 (Józef Nyka).

---