Orenburg Józef, od 1942 formalnie Joseph U. Orr (17 III 1903 Łódź - 8 VII
1960 Nowy Jork). Taternik i alpinista, w młodości działacz socjalist., w 1931-33
współpracownik (pseud. Nowy) socjalist. czasopisma "Płomienie", a pod koniec
również czł. redakcji. W Zakopanem był bywalcem » "Gospody Włóczęgów". Z zawodu
urzędnik bankowy.
Taternictwo uprawiał od 1929 (lub wcześniej) do 1939 i uczestniczył wtedy w
szeregu pierwszych wejść, np. pn. ścianą Jastrzębiej Turni (w 1933 z Jerzym
Pierzchałą), pn. granią Pośredniej Śnieżnej Kopy (w 1935 z Wawrzyńcem
Żuławskim), zach. ścianą Kozich Czub (w 1936 ze Stanisławem Motyką). Szczególnie
dobrze znał Śnieżną Dolinę (którą przeszedł kilkakrotnie) i jej otoczenie.
Pracował organizacyjnie w KWOWPTT i Kole Warsz. Klubu Wysokogórskiego aż do
wybuchu wojny w 1939, po czym przedostał się przez ZSRR i Japonię do USA. Po
wojnie zamieszkał w Nowym Jorku i w 1947-59 dokonał wielu wejść alpin. w górach
Kanady, USA i Meksyku oraz w Alpach. W 1958 odwiedził też Tatry Polskie.
W 1933-49 ogłaszał notatki, recenzje i większe prace o tematyce tatern. i
alpin. w "Taterniku" i in. czasopismach. Tatr dotyczą m.in. jego cenne
Notatki topograficzno-historyczne o Dolinie Śnieżnej ("Tat." 20, 1935-36,
nr 2) i wspomnieniowa Przygoda z butami (tamże nr 4). Był też autorem lub
współautorem satyrycznych publikacji tatern., m.in. "Tatapiernika" (» humor i
satyra).Przez rozległe studia literatury stał się on w latach 1930-tych jednym z
najlepszych w Polsce znawców alpinizmu radzieckiego i himalaizmu; dużo pisał na
te tematy.
Po wojnie zgromadził b. cenną bibliotekę górską (zwł. himalajską), którą po
jego śmierci otrzymał Klub Wysokogórski i ulokował w warsz. Muzeum Sportu i
Turystyki.
Lit. - "Tat." 39, 1963, nr 1-2 (cztery wspomnienia różnych
osób).
KSIĘGARNIA GÓRSKA
ul. Zaruskiego 5
34-500 ZAKOPANE
tel. (018) 20 124 81
