E-mail Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła
Tatry
Aktualności
 ABC turysty
   Przygotowanie
   Ekwipunek
   Informacje TOPR i TPN
   Oznaczenia szlaków
   Przewodnicy
   Przejścia graniczne
    Bezpieczeństwo
      Gdy spotkasz misia...
      Lawiny
      Ku przestrodze...
      Bezpieczeństwo, porady
   Zwierzę na szlaku
   Schroniska
 O Tatrach
   TPN i TANAP
   Klimat
   Geologia
    Zwierzęta
      Gatunki
   Rośliny
    Tatry w liczbach
    Historia
 Encyklopedia Tatr
   Alfabetycznie
   Tematycznie
   Multimedia
 Wycieczki
   Zaplanuj wycieczkę
   Miejsce startu
   Miejsce docelowe
   Skala trudności
   Wszystkie
 Jaskinie tatrzańskie
    SKTJ PTTK
      Aktualności
      Działalność
      Kurs
      Wspomnienia
      Polecane strony
      Galeria
      Kontakt
   Powstanie jaskiń
   Krążenie wody w skałach
   Nacieki
   Morfologiczne typy
   Klimat jaskiń
   Powstanie jaskiń tatrz.
Zagadki tatrzańskie
 Aktywny wypoczynek
   Taternictwo
   Speleologia
   Paralotnie
   Ski-alpinizm
   Narciarstwo
   Na rowerze
   Turystyka jaskiniowa
   Trasy biegowe
   Turystyka piesza
   Sporty wodne
Galeria
Warunki w Tatrach
Forum dyskusyjne
Zakopane, Tatry, Podhale
E-mail
Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła
Zakopane


zapamiętaj numer alarmowy w górach!!!
0 601 100 300
 nawigacja:  Z-ne.pl » Portal Zakopiański

w nazwach
w nazwach i opisach
wszędzie
alfabetycznie:    A  B  C  Ć  D  E  F  G  H  I  J  K  L  Ł  M  N  O  P  R  S  Ś  T  U  W  Z  Ź  Ż  

 

Marchlewski Julian

 
  Kategoria: 
Nie okreslony 

  opis  
  forum (0)  

Marchlewski Julian (17 V 1866 Włocławek - 22 III 1925 Bogliasco k. Nervi, Włochy, prochy poch. w Berlinie, w 1950 w Warszawie w Alei Zasłużonych na Powązkach). Ekonomista (studia na uniw. w Zurychu 1896, dr 1897), publicysta, ideolog i działacz polskiego i międzynar. ruchu robotniczego. W 1889 był jednym z założycieli i gł. działaczy Związku Robotników Pol., a od 1893 Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy (SDKPiL, do 1900 jako SDKP). Dużo przebywał za granicą, m.in. w Szwajcarii i Niemczech. Za działalność rewol. był więziony przez władze carskie w 1891-92 i 1906-07, a przez władze pruskie w 1916-18.

W 1902-05 w Monachium był współwłaścicielem wydawnictwa, które publikowało niem. przekłady z literatury ros., pol. i skandynawskiej, m.in. dzieła Stefana Żeromskiego i Kazimierza Tetmajera.W Zakopanem bywał często, mając tam oparcie u swych sióstr, które od 1902 prowadziły kolejno pensjonaty "Obrochtówkę", "Jerzewo", "Warszawiankę" i in. Odbywał częste wycieczki tur. i tatern. (np. przejście granią ze Świnicy na Zawrat), m.in. z Mariuszem Zaruskim i przewodnikiem Wojciechem Tylką-Suleją.

Był członkiem Tow. Tatrz. i jego Sekcji Ludoznawczej, w 1912 uczestniczył w wyprawie ratunkowej TOPR.

W 1911 opublikował w socjaldemokratycznej gazecie niem., "Leipziger Volkszeitung" (nry 203-208), cykl artykułów Aus der Hohen Tatra. W artykułach tych, wydanych potem po pol. (Szkice o Tatrach, Wa.1951), odbija się głębokie umiłowanie Tatr, zrozumienie potrzeby ochrony ich przyrody przed nadmiernym zagospodarowaniem i przecywilizowaniem. W artykułach tych widoczna jest też wszechstronna znajomość Tatr od strony geol., biol., hist. i etnograficznej.

W Zakopanem uczestniczył M. w odbywającym się tam tajnie V Zjeździe SDKPiL w 1906.

W 1918 M. wyjechał z Niemiec do Rosji Radzieckiej, gdzie zajmował różne ważne stanowiska, m.in. w dyplomacji radz., był jednym z twórców Międzynarodówki Komunist. i Międzynar. Organizacji Pomocy Rewolucjonistom (MOPR), rektorem Uniw. Komunistycznego Mniejszości Narodowych Zachodu w Moskwie, członkiem licznych instytucji naukowych.

Podczas wojny polsko-bolszewickiej 1920 był przewodniczącym kolaboranckiegoTymczasowego Komitetu Rewolucyjnego Polski w Białymstoku, usiłującego zaprowadzić bolszewickie rządy na terenach polskich, zajętych chwilowo przez Armię Czerwoną.

M. jest autorem wielu artykułów i prac społ.-ekon., hist. itp. (zbior. wydania w ZSRR, Polsce i NRD). Tematyka tatrz. i podh. występuje w dwóch opublikowanych zbiorach jego korespondencji: Listy do Stefana Żeromskiego i Władysława Orkana (Kr.1953) oraz Listy do żony i córki (Wa.1975). M. został upamiętniony w nazwach wielu zakładów pracy, szkół, instytucji, ulic, nawet pułku, w ZSRR, Polsce i NRD. Zob. też Marchlewscy i Marchlewska Zofia.

Lit. - Jerzy Lande: Lat temu czterdzieści. "Tat." 1956, nr 1-2. - Monika Warneńska: Szukam "Baltazara Kujawskiego" . Wa.1963. - "PSB" 19, 1974 (Feliks Tych). - Eugeniusz Halicki: V Zjazd SDKPiL w Zakopanem w r. 1906. "Studia Hist." 1979, nr 3.





KSIĘGARNIA GÓRSKA
ul. Zaruskiego 5
34-500 ZAKOPANE
tel. (018) 20 124 81
Pełny tekst w Wielkiej Encyklopedii Tatrzańskiej. Kliknij tutaj

   Udostępnij




Jeżeli znalazłeś/aś błąd, nieaktualną informację lub posiadasz materiały (teksty, zdjęcia, nagrania...), które mogą rozszerzyć zawartość tej strony i możesz je udostępnić - KLIKNIJ TU »»

ZAKOPIAŃSKI PORTAL INTERNETOWY Copyright © MATinternet s.c. - ZAKOPANE 1999-2024