Małołącka Przełęcz (Nie okreslony) |
|
Małołącka Przełęcz (1929, 1924 m). PS. Przełęcz w Czerwonych
Wierchach, między Kondracką Kopą a Małołączniakiem. Z Doliny Małej Łąki
wyprowadza na nią dawna ścieżka past., niegdyś znakowany szlak
turystyczny.
|
|
Małołącki Potok (Nie okreslony) |
|
Małołącki Potok. P. Płynie Doliną Małej Łąki (dopiero poniżej
Wielkiej Polany), a poniżej jej wylotu przecina szosę wiodącą z Zakopanego do
Kościeliskiej Doliny i spływa się z Butorowskim Potokiem; oba razem dają
początek Cichej Wodzie Zakopiańskiej. W 1988-93 wykonano ujęcie wody z M.P. (na
terenie TPN) na potrzeby Zakopanego.
|
|
Małołącki Ratusz (Nie okreslony) |
|
Małołącki Ratusz (1867 m) lub po prostu Ratusz, także Dziura pod Źródłem
albo Awen w Ratuszu, dawniej u pasterzy góralskich Ratus lub Dziura. P.
Pionowa szczelina skalna (studnia) na pn.-wsch. stoku pn.-zach. grani
Małołączniaka, naprzeciw wierzchołka Wielkiej Turni (1847 m), na granicy
wapienia i granitu. Otwór 2 x 8 m, głęb.11 m, długość 22 m. Do M.R. spływa woda
z położonego tuż nad nim » Ratuszowego Źródła.Woda ta następnie...
|
|
Małołączniak (Nie okreslony) |
|
Małołączniak (2096, 2105, 2095 m); Malolúčniak. PS.Jeden z
czterech szczytów Czerwonych Wierchów, między Kondracką Kopą a Krzesanicą.
Wznosi się nad Doliną Małej Łąki, Miętusią Doliną i Cichą Doliną.
W nowszej literaturze podano, że nazwa M. pochodzi stąd, iż jego skaliste
zbocza mniej nadawały się na wypas niż sąsiednie tereny, ale jest to jedynie
dowolny i błędny wymysł danego autora. Rozległe upłazy na M. były...
|
|
Mały Regiel (Nie okreslony) |
|
Mały Regiel (1140, 1142 m). P. Lesisty regiel między dolną częścią
Kościeliskiej Doliny a Stanikowym Żlebem, na wsch. od Niżniej Kościeliskiej
Bramy.
|
|
Mały Staw Bystry (Nie okreslony) |
|
|
|
Mały Staw Kaczy (Nie okreslony) |
|
Mały Staw Kaczy (ok. 1590, 1591 m); Malé Kačie pleso, Kačacie pliesko,
Zelené pleso II. S. Mały okrągławy staw w Kaczej Dolinie, ukryty w
głębokiej kotlince, nieco na pn.-wsch. od Zielonego Stawu Kaczego. Pomiary
pracowników TANAPu z 1961-67 oraz (w nawiasach) Wiktora Ormickiego z 1929: pow.
0,020 (0,0211) ha, 68 x 44 (64 x 44) m, głęb. 2,6 (5,8) m.
|
|
Mały Staw Kiezmarski (Nie okreslony) |
|
Mały Staw Kiezmarski ( 1579 m); Malé Čierne pleso, Malé pliesko.
S. Znajduje się wśród zwartej kosodrzewiny między Zielonym Stawem
Kiezmarskim a Czarnym Stawem Kiezmarskim, nieco na pn.-wsch. od łączącej te
stawy Magistrali Tatrz., z której nie jest widoczny. Pomiary pracowników TANAPu
z 1961-67: pow. 0,070 ha, 53 x 18 m, głęb. 2,0 m.
|
|
Mały Staw Polski (Nie okreslony) |
|
Mały Staw Polski (1668, 1668 m), lub po prostu Mały Staw. P.
Najmniejszy z Pięciu Stawów Polskich, położony między Przednim Stawem a Wielkim
Stawem. W zimie staw ten zamarza do dna. Pomiary WIG z 1935: pow. 0,18 ha, 68 x
36 m, głęb. 2,1 m.
|
|
Mały Staw Ważecki (Nie okreslony) |
|
Mały Staw Ważecki (ok. 2020 m); Malé pliesko, Malé Važecké pliesko.
S. Niewielki stawek leżący tuż na pd.-zach. od Zielonego Stawu
Ważeckiego.
|
|
Mały Żlebek (Nie okreslony) |
|
Mały Żlebek. P.Niewielka dolinka wcinająca się od pn. w masyw
Łysanek między Doliną za Bramką a Doliną Małej Łąki. Wylot M.Ż. (924 m) znajduje
się przy Drodze pod Reglami. Z M.Ż. wypływa »Krzeptowski
Potok.
|
|
małże (Nie okreslony) |
|
małże (Lamellibranchiata ). Należą do typu Mięczaków (Mollusca
). W Tatrach żyją zaledwie 3 gatunki małży, wśród nich malutka groszkówka
(Pisidium carstatum ) jest dość częstym mieszkańcem jezior tatrz. Ma
cienką eliptyczną, prążkowaną, szarozielonawą skorupkę.W morskich okresach
dawnej historii powstawania Tatr żyło sporo różnych m., których skamieliny
nieraz się znajdują w skałach osadowych, np. w...
|
|
mamut (Nie okreslony) |
|
mamut (Elephas primigenius ). Szczątki kopalne m. z samych Tatr są
b. rzadkie: w Muzeum Tatrz. w Zakopanem jest ząb m. z Tomanowej Doliny. Z
Podhala znane są kości i zęby m. z Nowego Targu, Rogoźnika i Ludźmierza, a ze
Spisza Pol. z Niedzicy. Pochodzą one prawdopodobnie z okresu ostatniego
zlodowacenia.
|
|
Manduk Władysław (Ludzie) |
|
Manduk Władysław (30 VII 1910 Warszawa - 18 VI 1989
Londyn, poch. w Warszawie). Inż. chemik (Politechn. Warsz. 1937), turysta,
taternik, narciarz, alpinista, działacz tur. i taternicki. Walczył w kampanii
wrześniowej 1939 i w Powstaniu Warsz. 1944, po wojnie pracował w przemyśle, od
1949 w Łodzi.
W Tatrach od 1928 uprawiał turystykę i narciarstwo, a
taternictwo dopiero od 1947 i został członkiem Klubu Wys
. w 1948, potem...
|
|
manganit (Nie okreslony) |
|
manganit. Minerał, uwodniony tlenek manganu. Barwy prawie czarnej lub
ciemnobrunatnej, nieprzejrzysty, lekko połyskujący. Występuje w drobnych
ilościach nad polaną Huciska w Chochołowskiej Dolinie, także w Lejowych Baniach
nad Lejową Doliną.
|
|
Maniowa Przehyba (Nie okreslony) |
|
Maniowa Przehyba (ok. 870 m); Maňová priehyba. S. Rodzaj
szerokiego, płaskiego siodła w zach. grani Osobitej, w miejscu gdzie grań ta
(jeszcze tatrzańska) traci na stromości i przekształca się (na pn. od Brestowej
Polany) w szeroki i prawie poziomy grzbiet (już pozatatrzański).
Przez M.P. przechodzi znakowany szlak tur., prowadzący z Brestowej Polany (w
Zuberskiej Dolinie) do środkowej części Błotnej Doliny, nią na Przełęcz Borek...
|
|
Maniówka (Nie okreslony) |
|
Maniówka; Maňová, Zamaňová. S. Teren na szerokim tu grzbiecie
zach. grani Osobitej i na pn. zboczu tego grzbietu nad środkową częścią Błotnej
Doliny. Maniówka (różnie ulokowana na mapach) albo obejmuje » Maniową Przehybę,
albo leży zaraz na pn.-zach. od niej.
Nazwa może pochodzi od słow. Mano (= Emanuel) lub Maňo (=
Marián).
|
|
Mantyka Mieczysław (Nie okreslony) |
|
Mantyka Mieczysław (8 I 1941 Mchy, woj. zamojskie). Historyk (UMCS w
Lublinie 1964), w 1964-65 asystent nauk.-badawczy w Woj. Archiwum Państw. w
Lublinie, od 1971 zamieszkały w Zakopanem, od 1972 dyr. Biblioteki Publ. tamże,
działacz kult., od 1975 czł. redakcji, a w 1986-89 redaktor "Podtatrza", radny
MRN 1973-88.Od 1975 publikował artykuły na tematy hist. i in., związane z
Zakopanem i Tatrami, np. Czy Zakopane ma 400 lat? ("Podtatrze",...
|
|
mapy (Nie okreslony) |
|
mapy. Na mapach Tatry pojawiły się wprawdzie dość dawno, ale przez długi
czas były to mapy większych obszarów (np. Polski, Węgier, potem Spisza, Liptowa,
Orawy), na których te góry zaznaczano jedynie perspektywicznie i symbolicznie,
np. w postaci prawie jednakowych kopców, bez ukazywania rzeczywistych szczegółów
terenu.
Te najstarsze mapy z Tatrami pokazują więc jedynie ogólną lokalizację tych
gór, a na ich obszarze (i to nie...
|
|
Mařatka František (Nie okreslony) |
|
|
|
Marček Aladár (Nie okreslony) |
|
Marček Aladár, w niem. publikacjach także Marcsek (ur. 1928). Prawnik
(dr), inż., wieloletni bibliotekarz Stacji Badawczej TANAPu.
Od 1965 publikował liczne artykuły i prace związane z Tatrami o różnorodnej
tematyce: ochrona przyrody, TANAP, dzieje badań, bibliografie itd., np.
Tatranské plesá podla najnovších meraní ("Zbor. Prác TNP" 13, 1971),
Výberová bibliografia o Tatranskom národnom parku... za obdobie 1962-1983...
|
|
Marchlewscy (Nie okreslony) |
|
Marchlewscy. Wielu członków tej rodziny przez kilka pokoleń było
związanych w różny sposób z Zakopanem i Tatrami.
Józef Marchlewski (1830-1907), pochodzący z okolic Grudziądza, jako kupiec
zbożowy we Włocławku ożenił się z niem. nauczycielką Augustą (właśc. Emilią
Augustą) Rückersfeldt (1836-1918); oboje w ostatnich latach życia mieszkali u
córek w Zakopanem i tam zmarli.
Siedmioro dzieci Józefa i Augusty M. to kolejno:...
|
|
Marchlewska Zofia (Nie okreslony) |
|
|
|
Marchlewski Andrzej (Nie okreslony) |
|
Marchlewski Andrzej (18 XI 1938 Bukowina Tatrz.), syn » Marcelego
Marchlewskiego. Socjolog (UW 1964). W 1973-83 pracownik Tatrz. Stacji Nauk. ZOP
PAN w Zakopanem, od 1983 Tatrz. Parku Nar. tamże.
Prowadził badania nad ruchem tur. i problematyką zagospodarowania przestrz. w
TPN. Ważniejsze publikacje dotyczące Tatr: Ilu nas było? Jednego dnia w
Tatrach ("Światowid" 1963, nr 39), Zwiad socjologiczny w Tatrach (badania
nad ruchem...
|
|
Marchlewski Jan (Nie okreslony) |
|
Marchlewski Jan (18 IX 1908 Kraków - 3 VII 1961 tamże), syn » Leona
Marchlewskiego. Zoolog (UJ 1927-39, dr 1947), ornitolog, od 1955 prof. nadzw.
WSR w Krakowie. Autor prac nauk. i pop.-nauk. z zakresu anatomii porównawczej,
faunistyki, hodowli, ochrony przyrody i łowiectwa, publikowanych od 1932.
Od 1951 prowadził próby udomowienia kuraków leśnych, m.in. przy użyciu jaj
głuszca z Tatr. Pisał o tym w pracach: Próby sztucznej hodowli...
|
|
Marchlewski Julian (Nie okreslony) |
|
Marchlewski Julian (17 V 1866 Włocławek - 22 III 1925 Bogliasco k. Nervi,
Włochy, prochy poch. w Berlinie, w 1950 w Warszawie w Alei Zasłużonych na
Powązkach). Ekonomista (studia na uniw. w Zurychu 1896, dr 1897), publicysta,
ideolog i działacz polskiego i międzynar. ruchu robotniczego. W 1889 był jednym
z założycieli i gł. działaczy Związku Robotników Pol., a od 1893
Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy (SDKPiL, do 1900 jako SDKP)....
|
|
Marchlewski Leon (Ludzie) |
|
Marchlewski Leon (15 XII 1869 Włocławek - 16 I 1946 Kraków), brat »
Juliana Marchlewskiego. Chemik (politechn. w Zurychu 1890), prof. UJ od 1903,
czł. AU od 1899, czł. Rady Naczelnej PSL "Piast" 1927-31, senator 1930-35. Autor
wybitnych prac nauk. z różnych działów chemii, m.in. biochemii. W 1910-14
ogłaszał analizy wód mineralnych w Szczawnicy.Zajmował się też praktycznie
rolnictwem (pod Krakowem) i łowiectwem, m.in. w Tatrach, gdzie...
|
|
Marchlewski Marceli (Nie okreslony) |
|
Marchlewski Marceli (12 II 1905 Kraków - 24 VIII 1988 Zakopane), syn »
Leona Marchlewskiego. Mgr inż. leśnik, w 1931-38 nadleśniczy w Nadleśnictwie
Zakopane-Bukowina, a w 1938-39 także w Jaworzynie Spiskiej, do wybuchu wojny. Od
lutego 1945 był nadleśniczym w Zakopanem, zarządzając lasami państw. w Tatrach
Pol. i u ich podnóża, tj. nadleśnictwem, które od 1947 nazywało się "Park
Tatrzański", aż do końca 1954.
Od utworzenia Tatrz....
|
|
Marchlewski Teodor (Nie okreslony) |
|
Marchlewski Teodor (12 VII 1899 Manchester, Anglia - 27 I 1962 Kraków),
syn » Leona Marchlewskiego. Biolog (UJ 1922), zootechnik, od 1934 prof. na Wydz.
Roln. UJ. Autor wielu prac z zakresu genetyki i hodowli zwierząt domowych. Czł.
PAU i PAN (1952), poseł na Sejm 1952-56. W 1939 wraz z in. profesorami UJ był
wywieziony do niem. obozu koncentr. w Sachsenhausen, skąd został wcześniej od
innych zwolniony z powodu częściowego paraliżu.
M. był...
|
|
marchwica (Nie okreslony) |
|
marchwica (Ligusticum mutellina, Meum mutellina, Mutellina purpurea
), z rodziny Baldaszkowatych (Umbelliferae ). Nazwa pochodzi od
dużego podobieństwa do marchwi: b. podobne są drobno pocięte listki i baldaszek
kwiatowy o malutkich białych lub białaworóżowych, dość przyjemnie pachnących
kwiatkach. Przełamany korzeń m. ma zapach zupełnie podobny do zapachu
przełamanej marchwi.M. rośnie w Tatrach prawie wszędzie, na wapieniu i...
|
|