| Kordys Roman (Ludzie) |
| |
Kordys Roman (23 II 1886 Lwów - 6 XII 1934 Kraków,
poch. we Lwowie).
Prawnik (dr 1912) i dziennikarz, wybitny taternik i alpinista, działacz tur. i narc.,
badacz historii taternictwa. Odegrał wielką rolę w rozwoju taternictwa i
alpinizmu pol. w 1905-30 oraz narciarstwa pol. od 1907. Jego I przejście Grani
Kościelca w 1905 (z Zygmuntem Klemensiewiczem
) było sygnałem nowych czasów, objawem samodzielności w taternictwie
wyzwalającym się z...
|
|
| Korek Tadeusz (Ludzie) |
| |
Korek Tadeusz (13 VIII 1930 Zagórze k. Będzina - 28
III 1957 w Tatrach).
Taternik , przewodnik tatrz., mgr inż.
mechanik (krak. AGH 1955), starszy asystent w Inst. Podstawowych Problemów
Techniki PAN.
Oprócz turystyki w Tatrach uprawiał też od 1953 taternictwo w
lecie, a potem także w zimie, przechodząc szereg wielkich i trudnych dróg.
Został również przewodnikiem tatrz. i był członkiem Koła Przewodników Tatrz. w Krakowie ....
|
|
| Koreň Milan (Ludzie) |
| |
Koreň Milan (21 VII 1944 Wychodna = Východná,
Liptów).
Słow. dr inż. leśnik (Wyższa Szkoła Leśna i Drzewna w Zwoleniu 1967, dr
1976). Ponad 20 lat pracownik SAV (w Inst. Ekologii Lasu i in.), od 1990 kier.
Stacji Naukowej (Výskumná stanica TANAPu )
w Tatrz. Łomnicy .
Badania prowadził gł. w dziedzinie gleboznawstwa i
ekologii. Jest autorem wielu prac nauk., ekspertyz fachowych itd. Jego rozprawa
doktorska w 1976 dotyczyła...
|
|
| Kořistka Karel (Ludzie) |
| |
Kořistka Karel (7 II 1825 Březová nad Svitavou,
Morawy - 9 I 1906 Praga). Czes. geograf, geodeta i kartograf, prof. w niem.
wyższej szkole techn. w Pradze.
Tatry zwiedził w
1860, od pd. i pn., dokonując licznych pomiarów wysokości (barometr. i
trygonometr.). Był wtedy na Krywaniu
. Swoją podróż tatrz. opisał
pt. Bilder aus den Central-Karpathen ("Oester.Revue" 1863), a potem
ogłosił opis geogr. Tatr: Die...
|
|
| korniki (Zwierzęta) |
| |
Drobne chrząszczyki, wśród nich jeden z
najgroźniejszych szkodników leśnych. Istnieje kilkadziesiąt gatunków korników,
m.in. zakorki, rozwiertki, cetyńce.
W Tatrach k. najbardziej zagrażają świerkom, stanowiącym gł. składnik
drzewostanu, szczególnie w górnym reglu. Nie licząc in. owadów pasożytniczych,
na świerku żyje 48 gatunków k. Najbardziej niebezpieczny, to kornik drukarz
(Ips typographus), który opada i drzewa powalone, i...
|
|
| Korniłowicz Tadeusz (Ludzie) |
| |
Korniłowicz Tadeusz (18 II 1880 Warszawa - IV-V 1940
Katyń, ZSRR).
Wojskowy (płk), działacz społ. i kult., m.in. w dziedzinie ochrony przyrody . W czasie I wojny świat. w
Legionach Pol., potem w wojsku polskim. W latach międzywoj. wykładał psychologię
w szkołach podchorążych, ogłaszał artykuły i prace z zakresu historii i
psychologii wojskowej.
Co najmniej od 1903 przyjeżdżał często do Zakopanego i przebywał tam dużo (w...
|
|
| Korosadowicz Zbigniew (Ludzie) |
| |
Korosadowicz Zbigniew (12 XII 1907 Kraków - 2 VI 1983
Zakopane, poch. na starym cment.).
Taternik , alpinista, ratownik tatrz., z
zawodu nauczyciel geografii (1934-39 w gimnazjum zakop.) i miernictwa (1945-71 w
zakop. Technikum Budowlanym).
W Zakopanem osiadł w
1934, ale taternictwo uprawiał już od ok. 1925. W 1928-39 należał do czołowych
taterników. Dokonał pierwszych wejść: środk. częścią pn. ściany Żabiej Turni...
|
|
| Koršala Jozef (Ludzie) |
| |
Koršala Jozef (10 IX 1941 Drawce na Spiszu).
Słow. taternik , alpinista, ratownik
górski, przewodnik tatrz. (od 1965; potem klasy I). Uprawiał taternictwo od
1956. Dokonał przejść wielu dróg na wielkich i trudnych ścianach tatrz., m.in.
Małego Kiezmarskiego Szczytu , Łomnicy , Gierlachu , a także szeregu nowych dróg, np.
na Batyżowieckim Szczycie , Małej Pośredniej Grani i Widłach .
Uczestniczył w czechosł. wyprawach alpin. w...
|
|
| Korsarz (Wydawnictwo) |
| |
"Korsarz". Powiel. czasopismo tatern., wydawane w
Warszawie w 1951-52 (3 nry) przez członków Koła
Warsz. Klubu Wysokogórskiego PTTK .
Red.: Sława Kwiatkowska i in.
|
|
| Koryciańskie Turnie (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
| |
Koryciańskie Turnie; Rosną tu reliktowe sosny .
|
|
| Koryciska, Małe (Doliny) |
| |
Koryciska, Małe; Jest prawie całkowicie
zalesiona. W środk. części jest w niej wysoki i szeroki próg skalny, wyżej
drobne skałki.
|
|
| Koryciska, Wielkie (Doliny) |
| |
Koryciska, Wielkie; Na pn. zboczu W.K. są Koryciańskie Turnie . W górnej części W.K.
jest duży próg skalny z wodospadem i małą jaskinią (dł 7,5).
W środk. części W.K. stał dawniej szałas, wraz z dolinką należący niegdyś do
Krytej Hali .
Na pd.-zach. stoku W.K.: polana » Tyrałówka
.
|
|
| korycisko (Nie okreslony) |
| |
korycisko lub koryto. Duża żlebowata depresja lub
dolinka.
|
|
| korytarz jaskiniowy (Terminologia) |
| |
korytarz jaskiniowy lub po prostu korytarz. Poziomy lub mało stromy » kanał krasowy w jaskini, od kominów i studni różniący się swym poziomym lub prawie
poziomym przebiegiem, a w stosunku do komór
ma znacznie mniejszy przekrój poprzeczny. K.j. często łączy takie elementy
jaskini jak kominy, studnie czy komory. Korytarzami można nieraz swobodnie
przechodzić, ale mogą też tak się obniżać i zwężać, że przejście ich...
|
|
| kosarze (Nie okreslony) |
| |
kosarze (Opiliones ), rząd gromady pajęczaków (Arachnoidea
). Są blisko spokrewnione z pająkami, mają długie, cienkie odnóża, łatwo się
oddzielające od ciała (ta właściwość to tzw. autotomia). Rozpowszechnione są w
całej Polsce (33 gatunki) i Słowacji (35 gatunków) w różnych środowiskach, od
nizin do gór. Są wszystkożerne, żywią się drobnymi bezkręgowcami, żywymi i
martwymi, roślinami itp.
W Tatrach żyją...
|
|
| kosmatki (Nie okreslony) |
| |
kosmatki (Luzula ), z rodziny Sitowatych (Juncaceae). W
Tatrach występuje kilka gatunków k. Do wysokogórskich należą: k. brunatna
(Luzula alpinopilosa, L. spadicea ) , tworząca duże, sinozielone łany na
wilgotnym bezwapiennym podłożu, k. kłosowa (L. spicata ), niska roślinka
o kłosokształtnym, zwisłym kwiatostanie, a liściach rynienkowatych, oraz k.
sudecka (L. sudetica ) o kwiatostanie ciemnym, tworzącym...
|
|
| kosodrzewina (Rośliny) |
| |
kosodrzewina czyli kosówka (Pinus mugo, Pinus mughus), zwana też
dawniej kosodrzewem. Należy do klasy Iglastych (Coniferae) czyli
Szpilkowych, do rodziny Sosnowatych (Pinaceae). Krzew dorastający do 2, a czasem nawet do 3 m wysokości, o silnych,
sprężystych, pokładających się gałęziach. Igły ma po dwie w pęczku
(krótkopędzie), różniące się od sosnowych tym, że są trochę grubsze, nieco
krótsze, żywiej zielone, nie...
|
|
| kosodrzewina torfowa (Rośliny) |
| |
kosodrzewina torfowa (Pinus uncinata), z rodziny sosnowatych
(Pinaceae).
Rośnie na torfowiskach podtatrz., np. na
Borach Nowotarskich, Czarnodunajeckich, w okolicy Podspadów. Tu wszędzie jest krzewem, ale ten
sam gatunek w Alpach występuje w postaci drzewiastej. Takie właśnie drzewiaste,
obce okazy tej kosówki zostały wprowadzone sztucznie z nasion alpejskich w
niektórych miejscach w Tatrach, np. na Sarniej
Skale, w Dolinie Białego....
|
|
| kosowina (Nie okreslony) |
| |
kosowina. W gwarze podh. to jedna z nazw kosodrzewiny. Występuje w tatrz.
nazwach geogr., np. Kosowinowe Oczko.
|
|
| Kosowinowe Oczko (Woda) |
| |
Kosowinowe Oczko;
Leży wśród gęstych kosówek
czyli (gwarowo) kosowin i stąd jego nazwa. Jest to
na zach. od ścieżki wiodącej na Pyszniańską
Przełęcz .
Rozmiary 6,5 x 2 m, głęb. 0,6 m. Stawek powstał w zagłębieniu między
pagórkami moreny dennej .
|
|
| Kossak Juliusz (Ludzie) |
| |
Kossak Juliusz (29 X 1824 Nowy Wiśnicz k. Bochni - 3
II 1899 Kraków).
Malarz, rysownik, ilustrator czasopism i książek, od 1869 osiadły w Krakowie.
Wystawiał od 1847 w kraju i od 1867 za granicą.
W jego obfitej twórczości (gł. o tematyce hist., obyczajowej i rodzajowej)
stosunkowo rzadkie są pejzaże i tematyka tatrz., ale już z 1856 pochodzi jego
akwarela Góral, a potem wystawiał akwarele Góral karpacki (1873),...
|
|
| Kossak Wojciech (Ludzie) |
| |
Kossak Wojciech (31 XII 1856 Paryż - 29 VII 1942
Kraków), syn malarza » Juliusza Kossaka .
Malarz (studia w krak. SSP 1871-73, w Monachium 1874-76 i Paryżu 1877-83).
Twórczość głównie o tematyce batalistycznej, myśliwskiej i portrety. Wystawiał w
kraju od 1877 i za granicą od 1878. Mieszkał stale w Krakowie od 1884, ale w
1895-1902 przebywał dużo w Berlinie, gdzie był nadwornym malarzem ces. Wilhelma
II. W 1915-19 był prof. w warsz....
|
|
| Koštial' Vladimír (Ludzie) |
| |
Koštial Vladimír (II 1912 Stará Tura, okres
Trenčín).
Słow. fotograf zawodowy , od 1937
osiadły w Tatrz. Łomnicy
. Autor licznych albumów fot. o
tematyce tatrz. i podtatrz., np. Vysoké Tatry (Ma. 1955, 1957 i 1970),
Tatranský pozdrav (Br. 1959, wyd. 3 w 1965, współautor Oldřich Staněk),
Vysoké Tatry, Tatranský národný park (Br. 1964, 1966,
1972). Jego fotografie tatrz. były też często...
|
|
| kostki (Nie okreslony) |
| |
kostki. U górali podh. nazwa skorupek ślimaka porcelanka (Cypraea
) żyjącego w ciepłych morzach. Jego muszelki mają piękną barwę i połysk; już
w starożytności były znane i używane jako ozdoby, przedmioty kultu i magiczne, a
także, u niektórych ludów, jako drobna moneta wymienna, głównie gatunki
porcelanka monetka (C. moneta ) i C. annulus. Górale takimi
muszelkami (kostkami ) naszytymi na pasek otaczali główkę...
|
|
| kostki asekuracyjne (Nie okreslony) |
| |
kostki asekuracyjne (potocznie: kostki). Są to niewielkie kawałki metalu
o kształcie graniastosłupa ze ściętym wierzchołkiem (lub o in. wielobocznym
kształcie), zaopatrzone w cięgło z linki stalowej, taśmy lub liny nylonowej. W
taternictwie (i alpinizmie) służą zamiast tradycyjnych haków skalnych do
asekuracji. Kostkę klinuje się w szczelinie skalnej, do końca cięgła wpina się
karabinek, a do karabinka linę asekuracyjną.Stosując, zamiast...
|
|
| kostrzewy (Nie okreslony) |
| |
kostrzewy, z rodziny Traw (Gramineae ). W Tarach rośnie ok. 10
gatunków k., przy czym część to gatunki pospolite, rosnące również i na niżu,
jak np. k. czerwona (Festuca rubra ), k. łąkowa (F. pratensis ),
natomiast część to trawy wysokogórskie, rosnące na wapieniu, jak k. pstra (F.
versicolor ), lub na granicie, jak k. barwna (F. picta ).
Wśród kostrzew tatrz. są dwa gatunki endemiczne: k. tatrzańska...
|
|
| koszar (Terminologia) |
| |
W Tatrach Pol. oznacza zagrodę dla owiec, zbudowaną zwykle z przenośnego
płotu, a tylko wyjątkowo z kamiennego murku. Celem takiego przenośnego k., w
którym trzyma się owce przez noc, jest kolejne nawożenie poszczególnych kawałków
polan górskich (k. codziennie jest przesuwany na in. miejsce). Takie nawożenie
nazywa się koszarzeniem lub koszarowaniem.
K. bywa też używany do zgromadzenia owiec przed ich
dojeniem; wtedy posiada otwory...
|
|
| Koszar, Mały (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
| |
Koszar, Mały; Wschodni z dwóch wielkich kotłów
(» Koszary ) w pn. stokach Jatek Bielskich .
|
|
| Koszar, Wielki (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
| |
Koszar, Wielki; Zachodni z dwóch wielkich kotłów (»
Koszary ) w pn. stokach Jatek Bielskich .
|
|
| Koszary (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
| |
Koszary lub Koszary Zdziarskie; Są one otoczone skałami od góry i
boków. Zach. kocioł, większy, to » Wielki
Koszar ; wschodni, mniejszy, to » Mały
Koszar .
Nazwę swą otrzymały Koszary od podobieństwa kształtu do koszaru (ogrodzenia
dla owiec). W dawnej literaturze i na mapach nazwa Koszarów była często błędnie
przenoszona na leżące nad nimi Jatki Bielskie
lub nawet na Bujaczy Wierch . Błąd ten...
|
|
|
