Albertyni , pełna nazwa: Zgromadzenie Braci
Albertynów III Zakonu św. Franciszka Serafickiego Posługujących Ubogim. Męski
zakon, założony w Krakowie 25 VIII 1888 przez brata Alberta (» Chmielowski Adam) w celu opieki nad
bezdomnymi biedakami i chorymi. Analogiczny zakon żeński założony 15 I 1891,
również w Krakowie, przez tegoż brata Alberta, to Albertynki, pełna nazwa:
Zgromadzenie Sióstr III Zakonu św. Franciszka Posługujących Ubogim czyli Sióstr
Albertynek. Gł. ośrodkiem działalności A. był zawsze Kraków, ale swoje domy
zakonne mieli w różnych miejscowościach.
W Tatrach Albertyni mieli od 1898 pustelnię i kaplicę wybudowane staraniem
brata Alberta przy drodze z Kuźnic na Kalatówki, zwanej obecnie Drogą Brata
Alberta. W 1902 przekazali tę pustelnię Albertynkom, a sami przenieśli się do
nowej pustelni, postawionej (również staraniem brata Alberta) wyżej na tym samym
stoku Krokwi, na wzniesieniu zwanym Śpiącą Górą. Te dwie pustelnie były od
początku przeznaczone dla braci i sióstr przemęczonych pracą lub schorowanych
(zwł. zagrożonych gruźlicą) na odpoczynek i kurację. W pustelni na Śpiącej Górze
urządzano też dawniej kolonie dla chłopców z biednych rodzin; z chłopcami tymi
zakonnicy chodzili na wycieczki w Tatry. Dnia 17 IX 1977 pustelnia na Śpiącej
Górze spłonęła; budowę nowej na tym samym miejscu ukończono w 1984. Przy
pustelni Albertynek wybudowano w 1908 mały domek, w którym mieszkiwał brat
Albert; obecnie jest tam izba jego pamięci.
A. mają też dom zakonny w samym Zakopanem: Dom Opieki dla Dorosłych (ul.
Kościeliska 47 a). Albertynki mają również Dom Opieki dla Dorosłych w Zakopanem
("Czernichowianka", ul. Andrzeja Struga 4) oraz dom zakonny pod Babią Górą w
Lipnicy Wielkiej.
Opisy pustelni tatrz. i działalności A. na tym terenie (także opisy wycieczek
w Tatry) ukazywały się w wydawanych przez nich czasopismach "Nasza Myśl"
(1932-36) i jej kontynuacji "Głos Brata Alberta" (1937-39) oraz w "Kalendarzu
Brata Alberta" (1933-39). Opis pustelni i przełożonego zakonników w powieści
Nawracanie Judasza Stefana Żeromskiego jest
oparty na jego znajomości pustelni na Śpiącej Górze i brata Alberta.
KSIĘGARNIA GÓRSKA
ul. Zaruskiego 5
34-500 ZAKOPANE
tel. (018) 20 124 81