Całe Tatry są rezerwatem przyrody. Po polskiej stronie wchodzą w skład Tatrzańskiego Parku Narodowego (TPN), po słowackiej - Tatranského národného parku (TANAP). Jest to obszar, w którym całość działań gospodarczych podporządkowanych jest wymogom ochrony przyrody, a człowiek - choć jest formalnie gospodarzem terenu - musi się zachowywać jak gość.

Turystyka w Tatrach jest dozwolona w ograniczonych przepisami ramach: wolno poruszać się jedynie po wyznaczonych trasach, bez istotnej potrzeby nie wolno zbaczać ze ścieżki, sport (taternictwo, narciarstwo, dyscypliny rowerowe i paragliding) wolno uprawiać tylko w wyznaczonych obszarach. Znakowane szlaki turystyczne w Tatrach Polskich liczą łącznie około 250 km. Posiadają różne stopnie trudności od bardzo łatwych aż po trudne, eksponowane i ubezpieczone łańcuchami, drabinkami i klamrami. Taternictwo uprawiać mogą tylko członkowie organizacji alpinistycznych, wejście do jaskiń nie udostępnionych turystycznie wymaga każdorazowo zgody dyrekcji TPN. Narciarstwo zjazdowe uprawiać można tylko w wyznaczonych obszarach, na nartach śladowych można poruszać się zasadniczo po trasach szlaków letnich. Dla cyklistyki górskiej udostępnione są trasy na Halę Gąsienicową przez Dolinę Suchej Wody, na Kalatówki, na Polanę Chochołowską i Droga pod Reglami. Drogę do Morskiego Oka zamknięto dla rowerów z powodu licznych zdarzających się tam wypadków. Trasa ta, jako jedna z nielicznych w górach po generalnym remoncie drogi asfaltowej nadaje się do długich spacerów z małymi dziećmi z wykorzystaniem wózków dziecięcych. Pamiętajmy jednak, że wycieczka ta zajmie nam prawie cały dzień.

Kłusowanie jest w Tatrach zabronione (fot. archiwum MT)

Na obszarze TPN i TANAP nie można palić ognisk i biwakować - chyba, że w grę wchodzi ratowanie ludzkiego życia. Nie wolno zrywać roślin ani zbierać płodów natury, polować, płoszyć zwierzyny, hałasować. Zabronione jest wprowadzanie psów. Pozyskiwanie drewna regulowane jest odrębnymi przepisami. Grupy większe niż 10 osób muszą być po terenie Tatr prowadzone przez wykwalifikowanego przewodnika, dysponującego aktualną licencją TPN. Za łamanie tych przepisów grożą mandaty nakładane przez pracowników Parku lub społecznych Strażników Ochrony Przyrody.

Za wstęp na teren Tatrzańskiego Parku Narodowego pobierane są opłaty, których wysokość ulega zmianie: w sezonie zwykle są wyższe. Opłaty są pobierane zazwyczaj przy wejściu do dolin wprowadzających w Tatry (na obszarze TPN). Z opłat zwolnieni są mieszkańcy gmin, sąsiadujących z Tatrami.

Przez cały rok nad bezpieczeństwem turystów czuwa Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe mające do dyspozycji helikopter. Bieżąca informacja turystyczna dostępna jest w punkcie informacji Turystycznej TPN a także w codziennych komunikatach nadawanych za pośrednictwem regionalnego radia Alex, lokalnej prasy oraz sieci Internet.

(fot. Andrzej Samardak)

W okresie od 1 listopada do 15 czerwca Tatry Słowackie powyżej Magistrali Tatrzańskiej i powyżej schronisk są zamknięte dla ruchu turystycznego.

W Tatrach obowiązuje całkowity zakaz poruszania się pojazdami mechanicznymi. Na obszarze działalności gospodarczej Wspólnoty Siedmiu Gmin mogą się poruszać pojazdy związane z prowadzeniem tejże działalności.

Na obszarze TPN jedynymi dostępnymi publicznie drogami są drogi: od Głodówki do Łysej Polany, w Dolinie Białki (do Palenicy Białczańskiej) oraz Droga Oswalda Balzera (od Jaszczurówki po Wierch Porońca). Dla aktywnych cyklistów nie przewidziano zbyt wielu tras rowerowych. Jednak ci, wyposazeni w dobre akcesoria rowerowe, odnajdą wiele dróg na Podhalu, całkowicie zaspokajających ich górskie aspiracje. Drogi jednak są na tyle trudne, że warto zadbać o swoje bezpieczeństwo posiadając kaski rowerowe oraz kolarskie rękawiczki chroniące dłonie podczas upadku. W okresach przejściowych, kiedy jeszcze zalega śnieg, bardzo przydatne będą przeciwsłoneczne okulary.

Przewodnik tatrzański (fot. archiwum MT)

W Tatrach Polskich turyści indywidualni mają możliwość wejścia na niektóre szczyty i przełęcze poza szlakami znakowanymi, na terenach, na których dopuszczana jest działalność taternicka, pod warunkiem, że są prowadzeni przez przewodników tatrzańskich posiadających ważną licencję oraz wymagane kwalifikacje taternickie. Przewodnicy mogą prowadzić od 1 do 5 osób, w zależności od trudności drogi i panujących warunków, w sezonie letnim od czerwca do października, a w zimowym - od grudnia do kwietnia.

W Tatrach Słowackich turyści indywidualni mogą korzystać z usług słowackich przewodników tatrzańskich, którzy prowadzą poza znakowanymi szlakami turystycznymi na najwyższe tatrzańskie szczyty. Wejście takie musi być jednak każdorazowo zgłoszone osobiście lub telefonicznie w HS TANAP w Starym Smokowcu z podaniem nazwiska przewodnika, nazwy szczytu i ilości prowadzonych klientów.

Dla rodziców przyjeżdżających w Tatry z małymi dziećmi, dobrą poradą będzie jakie dobre wózki spacerowe mają zabrać ze sobą. Przydadzą się na niektóre ze ścieżek. Te, bardziej wymagające muszą już być bardziej uniwersalne, jak chociażby wielofunkcyjne wózki dla dzieci lub przystosowane do jazdy jednośladem - praktyczne wózki rowerowe. Dla zaangażowanych biegowo osób przewidziano również bardzo popularne na zachodzie sportowe wózki do biegania. Sprawdzą się zarówno na trasach asfaltowych jak i kamienistych ścieżkach.

Polecane linki dla aktywnych rowerzystów w naszym serwisie to:

Wytrzymałe bagażniki rowerowe firmy Tubus z trzydziestoletnią gwarancją i trzyletnią gwarancja mobilną.

Bardzo praktyczne torby rowerowe Ortlieb z gwarancja pięcioletnią, pasujące zarówno na kierownicę, na ramę roweru i do sztycy siodełka.

Chwyty rowerowe, umożliwiające komfortową jazdę i duży zakres bezpieczeństwa.

Pompki rowerowe, bardzo przydatne zarówno na codzień jak i wypraw ekspedycyjnych.

Oświetlenie rowerowe, ważne podczas jazdy o zmierzchu i wręcz niezbędne w trakcie jazdy nocnej.

Siodełka rowerowe, poprawiające wydatnie komfort jazdy, zwłaszcza przy trasach długodystansowych

Liczniki rowerowe, wspomagające trening i informujące o wszystkich ważnych wydarzeniach i informacjach podczas jazdy.