| Frey Jan Zachariasz (Ludzie) |
| |
Frey Jan Zachariasz , także Frej i Fray (3 VI 1769
Wiedeń - VIII 1829 Warszawa). Malarz, rysownik, rytownik, ilustrator książek.
Studiował w Wiedniu i Londynie. Od 1794 (lub wcześniej) mieszkał w Polsce,
najpierw w Puławach, a od 1805 w Warszawie, gdzie jako rytownik współpracował z
» Zygmuntem Voglem.
Do dzieła Stanisława
Staszica O ziemiorodztwie Karpatow (1815) jest
dołączona barwna litografia Góral w Tatrach,...
|
|
| Friedberg Sydon (Ludzie) |
| |
Friedberg Sydon (1857 Nowy Sącz - IV 1931). Adwokat, dramatopisarz,
burmistrz Nowego Sącza. Wśród jego 14 sztuk teatr. jest fantazja w 5 odsłonach z
prologiem pt. Śpiący rycerze w Tatrach z muzycz. ilustracją Michała Świerzyńskiego. Sztukę tę wystawiano
pierwszy raz 21 XII 1898 w Krakowie, a w 1902 grano we Lwowie. Nie była
drukowana.
|
|
| Friedlein Józef (Ludzie) |
| |
Friedlein Józef (4 II 1831 Kraków - 25 V 1917
tamże). Krak. księgarz, kolekcjoner książek, map, rycin itd., od 1868 radny
miejski, w 1893-1904 prezydent Krakowa.
W jego zbiorach znajdowało się wiele rzadkich książek i
map dotyczących Tatr, Podtatrza i Pienin. Po jego śmierci zbiory te przejął
wnuk, Józef Münnich (1880-1939), który je stopniowo i częściowo wyprzedawał, i
tą drogą niektóre mapy ze zbiorów F. dostały się do Muzeum...
|
|
| Friess Johann (Ludzie) |
| |
Friess Johann (1901 Poprad - 1963 tamże).
Spiskoniem. taternik i narciarz, z
zawodu urzędnik browaru w Popradzie , po II
wojnie świat. najpierw górnik, potem robotnik fabryczny w Świcie k. Popradu.
W pierwszych latach po I wojnie świat. był jednym z
najlepszych taterników spiskich. W 1925 uczestniczył jako prowadzący w IV
wejściu pd. ścianą Lodowej Kopy , II
wejściu prawym filarem pd. ściany Kiezmarskiego
Szczytu i II wejściu...
|
|
| Frivaldszky Imre (Ludzie) |
| |
Frivaldszky Imre (6 II 1799 Bacskó = Bačkov, okr.
Trebišov - 19 X 1870 Jobbágyi, Węgry).
Węg. botanik, zoolog i lekarz, od 1821 kustosz oddz. przyr. Węg. Muzeum Nar.
w Peszcie, od 1838 czł. Węg. Akad. Nauk, autor licznych prac nauk., m.in. o
florze i faunie Tatr i Spisza < /A >
: Kirándulás a szepesi Kárpátokra
természettudományi tekintetből ("Magyar Orv. Term.-vizsg. Vándorgyul....
|
|
| Frivaldszky János (Ludzie) |
| |
Frivaldszky János (17 VI 1822 Rajec, okr. žilina - 29
III 1895 Budapeszt).
Węg. zoolog, z wykształcenia geodeta, od 1872 kier. oddziału przyr. Węg.
Muzeum Nar. w Peszcie, od 1873 czł. Węg. Akad. Nauk. Zajmował się entomologią i
ornitologią, badania nauk. prowadził m.in. w Tatrach , na Liptowie i Orawie
. Autor pracy o ptakach ówczesnych Węgier: Aves Hungariae (Bp.1891).
|
|
| Frölich David (Ludzie) |
| |
Frölich David (1595 Lubica k. Kiezmarku - 24 IV 1648
Lewocza, poch. w Kiezmarku).
Spiskoniem. matematyk, astronom, geograf, autor kalendarzy, pierwszy znany z
nazwiska taternik. Frölich (a nie Fröhlich jak się czasem błędnie pisze) uczył
się do 1616 w liceum kiezm., gdzie jego gł. nauczycielem był » David Praetorius . Lata 1616-29 spędził na
zagr. studiach (w Elblągu, Frankfurcie nad Odrą, Wittenberdze) i na
podróżowaniu.
W...
|
|
| Fuchs Friedrich (Ludzie) |
| |
Fuchs Friedrich (31 XII 1799 Lewocza - 6 X 1874
tamże).
Spiskoniem. geodeta, kartograf, leśnik, autor jednego z pierwszych
przewodników po Tatrach . Działacz tur. i
na polu ochrony przyrody. Od 1834 pracował na Spiszu w leśnictwie i górnictwie.
W 1862-66 zajął się przygotowaniem mapy Tatr i okolicy i w związku z tym
robił pomiary barometr. i trygonometryczne na tym obszarze. Mapy tej nie zdołał
wydać. Znając dobrze Tatry...
|
|
| Fudakowski Józef (Ludzie) |
| |
Fudakowski Józef (23 II 1893 Warszawa - 19 II 1969
Kraków).
Zoolog, doc. (1934) i prof. nadzw. UJ (1960), czł. PROP (od 1951), od 1920
przez wiele lat pracownik i potem kustosz Muzeum Fizjogr. PAU w Krakowie. W
1939-40 wraz z profesorami UJ był więziony w niem. obozie koncentr. w
Oranienburgu-Sachsenhausen.
W 1908 był pierwszy raz w Tatrach , w których prowadził później badania, gł.
nad ważkami. Od 1923 ogłosił szereg prac...
|
|
| Fulla L'udovít (Ludzie) |
| |
Fulla Ludovít (27 II 1902 Rużomberk - 21 IV 1980
Bratysława, poch. w Rużomberku).
Słow. malarz, grafik i ilustrator książek. Studiował w Pradze. Wystawiał
często w kraju i za granicą.W jego twórczości pojawiają się motywy związane z
jego rodzinnym Liptowem
i tradycją janosikową, np. Jánošíkov
posledný tanec (linoryt z 1927), Jánošík na bielom koni (tkanina z 1957). Przy...
|
|
| Furkaska (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
| |
Furkaska; Uwieńczone skałkami, najwyższe wzniesienie
grzbietu biegnącego od Bobrowca (1664 m) ku
pn., po zach. stronie Chochołowskiej Doliny
.
|
|
| Furkaska, Dolina (Doliny) |
| |
Furkaska, Dolina lub Dolina pod Turkiem;
|
|
| Furkaska, Potok (Woda) |
| |
Furkaska, Potok lub po prostu Furkaska;
Lewoboczny dopływ Cichej Wody Orawskiej w
jej górnym biegu.
|
|
| Furkot (Szczyty) |
| |
Furkot; Wchodzono na ten szczyt od dawna:
koziarze podh . (i zapewne liptowscy),
kartografowie, a przed 1880 także zakop. przewodnicy (z turystami?). Pierwszymi
znanymi z nazwiska turystami na F. byli Kazimierz Tetmajer i Tadeusz Żeleński (Boy) z pol.
przewodnikami, gdzieś w 1889-93.
Pochodzenie nazwy F. nie jest ustalone; są tylko dość dowolne
przypuszczenia.
|
|
| Furkotna Dolina (Doliny) |
| |
Furkotna Dolina ; W dolinie znajdują się Furkotne Stawy .
|
|
| Furkotna Przełęcz (Przełęcze) |
| |
Furkotna Przełęcz; Za pośrednictwem Bystrego Przechodu Furkotna Przełęcz służy jako
najdogodniejsze przejście z Młynickiej Doliny
do Doliny Niewcyrki .
|
|
| Furkotne Oczka (Woda) |
| |
Furkotne Oczka; Dwa maleńkie staweczki na środk.
(trzecim od dołu) piętrze Furkotnej Doliny
.
|
|
| Furkotne Schronisko (Schroniska) |
| |
Furkotne Schronisko; Spaliło się w lutym
1956.
|
|
| Furkotne Stawki, Małe (Woda) |
| |
Furkotne Stawki, Małe; Są to: Niżni Mały Furkotny Stawek i Wyżni Mały Furkotny Stawek .
|
|
| Furkotne Stawy (Woda) |
| |
Furkotne Stawy ; Dzielą się na dwie gł. grupy:
Wielkie Furkotne Stawy i Małe Furkotne Stawki . Ponadto na środk.
piętrze doliny są dwa całkiem drobne staweczki: Furkotne Oczka , a jeszcze wyżej Soliskowy Stawek i Soliskowe Oko .
|
|
| Furkotne Stawy, Wielkie (Woda) |
| |
Furkotne Stawy, Wielkie ; Są to Niżni Wielki Furkotny Staw i Wyżni Wielki Furkotny Staw ; między nimi leży
niewielki Soliskowy Stawek
.
|
|
| Furkotny Potok (Woda) |
| |
Furkotny Potok ; Wypływa on właściwie z Wyżniego Wielkiego Furkotnego Stawu , a
następnie przepływa kolejno przez Soliskowy
Stawek i Niżni Wielki Furkotny Staw
, ale miejscami ginie pod złomami i piargami dna Furkotnej Doliny , wypływając na stałe dopiero
na trzecim od dołu piętrze doliny.
Bezodpływowe Małe Furkotne Stawki
pozostają na zach. od biegu potoku. Po opuszczeniu doliny Furkotny Potok
płynie na pd.-zach. (na zach. od...
|
|
| Furkotny Staw, Niżni Wielki (Woda) |
| |
Furkotny Staw, Niżni Wielki; Pow. 1,624
ha, 220 x 110 m, głęb. 8,0 m; są to pomiary J. Schaffera i F. Stummera,
ogłoszone w 1930.
Pomiary pracowników TANAPu z 1961-67:
pow. 2,014 ha, 250 x 125 m, głęb. 8,o m.
Zaraz na pn. od N.W.F.S. leży niewielki Soliskowy Stawek .
|
|
| Furkotny Staw, Wyżni Wielki (Woda) |
| |
Furkotny Staw, Wyżni Wielki;
Pow. 4,962 ha, 357 x 206 m, głęb. 21,1 m; są to
pomiary J. Schaffera i F. Stummera, ogłoszone w 1930.
Pomiary pracowników TANAPu z 1961-67:
pow. 5,180 ha, 335 x 222 m, głęb. 20,0 m.
Staw ten uchodzi często za najwyżej położony w Tatrach , ale w rzeczywistości jest on pod tym
względem dopiero drugi lub nawet trzeci z kolei, gdyż wyżej od niego leży Lodowy Stawek (2157 m) w...
|
|
| Furkotny Stawek, Niżni Mały (Woda) |
| |
Furkotny Stawek, Niżni Mały; Jest otoczony
zwartymi łanami kosodrzewiny
. Jest to zanikające
jeziorko, jak świadczą ślady jego dawnej linii brzegowej i zatorfienie kotlinki.
W czasie większej posuchy stawek ten wysycha częściowo lub nawet całkowicie. W
stawku owym i na jego brzegach odkryto w 1954 nową roślinę dla Tatr: namulnik
brzegowy (Limosella aquatica).
Pomiary pracowników TANAPu z...
|
|
| Furkotny Stawek, Wyżni Mały (Woda) |
| |
Furkotny Stawek, Wyżni Mały
; W stawku tym odkryto drugie kolejne w Tatrach stanowisko skrzelopływki
(Branchinecta paludosa).
Pomiary pracowników TANAPu w 1961-67 (w
nawiasach Józefa Szaflarskiego z 1934):
pow. 0,399 (0,457) ha, 85 x 62 (86 x 68) m, głęb. 2,3 (3,4) m.
|
|
| Furmanik Henryk (Ludzie) |
| |
Furmanik Henryk (29 IX 1937 Chorzów - 29 VIII 1974 w
Górach Św. Eliasza w Kanadzie).
Taternik , alpinista, mgr. inż. chemii
(1960), pracownik huty "Kościuszko".
Już w 1956 dokonał pierwszego powtórzenia drogi Długosza
na Kazalnicy Mięguszowieckiej , a w 1958
uczestniczył w pierwszym wejściu zim. tą drogą, a także pn. ścianą Żabiej Turni Mięguszowieckiej . W nast. latach
w jego bogatym dorobku tatern. były np. pierwsze zim....
|
|
| Futák Ján (Ludzie) |
| |
Futák Ján (13 I 1914 Turová k. Zwolenia - 7 VII 1980
Bratysława, poch. we wsi Turová).
Słow. botanik, jeden z najlepszych znawców flory Słowacji i czołowych
działaczy ochrony przyrody, doc. uniw. w Bratysławie (1947), zarazem duchowny
katolicki. Studiował nauki przyr. i teologię w Strasburgu (1932-37).
Od 1940 pracował w Bratysławie w instytucjach bot. i
ochrony przyrody. W 1955-75 był pracownikiem Inst. Bot. SAV (kierował jego...
|
|
