Popradzki Staw

Popradzki Staw (1513, 1494 m); Popradské pleso; Poppersee; Poprádi-tó. S.

Duże jezioro w Mięguszowieckiej Dolinie, w miejscu gdzie odgałęzia się od niej Dolina Złomisk, przy górnej granicy lasu. Dopływem P.S. jest Zmarzły Potok płynący z Doliny Złomisk, a odpływem potok Krupa, który łącząc się niżej w Mięguszowieckiej Dolinie z Mięguszowieckim Potokiem daje początek rzece Poprad.

Wymiary P.S. wg pomiarów pracowników TANAPu z 1961-67 oraz (w nawiasach) Josefa Schaffera z 1927: pow. 6,880 (6,260) ha, 380 x 248 (376 x 260) m, głęb. 17,6 (16,6) m.

P.S. jest jednym z najładniej położonych i najtłumniej odwiedzanych jezior tatrz., zwł. Magistralą Tatrz. od Szczyrbskiego Jeziora i drogą jezdną (zasadniczo zamkniętą dla aut) od przystanku kolei elektr. "Popradzki Staw". Wzmiankuje o P.S. już David Frölich w XVII w., a opisał dość dokładnie Georg Buchholtz sen. w 1719. Częstsze zwiedzanie P.S. rozpoczęło się z pocz. II poł. XIX w. Rozchodzi się stąd wiele ważnych szlaków tur., m.in. na Żelazne Wrota, Rysy, Mięguszowiecką Przełęcz i Koprową Przełęcz oraz Magistralą Tatrz. przez Osterwę do Wielickiej Doliny.

Już przed I wojną światową P.S. był ulubionym miejscem odwiedzin pol. taterników, miłośników Tatr, artystów, intelektualistów (np. Janusz Chmielowski, Mieczysław Karłowicz, Marian Smoluchowski, Mieczysław Świerz, Kazimierz Tetmajer, Jerzy Żuławski). Pomysł muzyczny jednej z pieśni Karłowicza pt. Zawód podobno zrodził się właśnie nad P.S.

Również w latach międzywoj. jezioro to było często odwiedzane przez pol. turystów przybywających tu szlakami, które wiodą przez Tatry z ich pn. strony na południową: szlakiem przez Liliowe, Zawory i Koprową Przełęcz, przez Mięguszowiecką Przełęcz, przez Rysy, także przez Żelazne Wrota; obecnie najbliższy szlak dla pol. turystów wiedzie przez Łysą Polanę.

Pierwsze drewniane schronisko tur. nad P.S. postawiono w 1879. Teraz stoi tu murowany hotel (» Popradzkie Schronisko), którego ścieki zanieczyszczają jezioro.

P.S. jest jednym z dwóch jezior tatrz., w których żyją ryby naturalnego pochodzenia, ale od 1880 jezioro zarybiano też sztucznie (pstrągami).Dawniej uważano (niesłusznie), iż rzeka Poprad powstaje właśnie w tym jeziorze, nazwano je więc Popradzki Staw, także Popradzkie Jezioro, rzadziej Popradowy Staw (Popradské pleso, dawniej Popradné pleso i Popradový stav; Poppersee; Poprádi-tó). Od żyjących w nim ryb nazywano go też czasem: Rybi Staw, Rybi Staw Popradowy, Małe Rybie, Mały Rybi Staw itp. (Ribie pleso w 1736, Malé Rybie, Malé Rybie pleso, Popradské Rybie pleso; Kleiner Fischsee, Poprader Fischsee; Kis Halas-tó, Poprádi Halas-tó). Wyjątkowo od Mięguszowieckiej Doliny (w gminie Mięguszowce) określano to jezioro jako Mięguszowiecki Staw (Mengusovské pleso; Mengsdorfer See; Menguszfalvi-tó).

---