Bieńkowski Władysław (Ludzie) |
|
Bieńkowski Władysław (30 XI 1858 Mszana Dolna - 3 XI
1926 Zazadnia k. Małego Cichego, poch. w Zakopanem). Leśnik. Od 1892 do 1926
leśniczy w zakop. dobrach Władysława Zamoyskiego, potem
Fundacji Kórnickiej (w Wydziale Bukowina-Brzegi). Położył wielkie zasługi przy
odnawianiu lasów tatrz. zniszczonych rabunkową gospodarką poprzednich
właścicieli. Szczególnie gorliwie pracował też przy zwalczaniu kornika i skutków
katastrofalnych wiatrów...
|
|
Bierkowska Karolina (Ludzie) |
|
Bierkowska Karolina (1855 Kraków? - po 1900).
Malarka (studia w Krakowie i Paryżu), w 1883 prof. rysunku na kursach w Muzeum
Techn.-Przem. w Krakowie.
Malowała krajobrazy i wiejskie sceny rodzajowe spod Krakowa i z Tatr, także
portrety. Wystawiała od 1877 do 1901 w Krakowie i Warszawie, m.in. obrazy:
Widok z okolic Osobitej (w 1884), Przy szałasie (1885), Szałas
(1892). W krak. Muzeum Nar. są jej rysunki: Słowak, Stary...
|
|
Bierkowska Leona (Ludzie) |
|
Bierkowska Leona (1855 Kraków? - po 1910), siostra »
Karoliny Bierkowskiej. Malarka (studia
w Krakowie i Paryżu). W 1875 i 1883 uczyła na kursach w krak. Muzeum
Techn.-Przem.
Malowała portrety, pejzaże i sceny rodzajowe o tematyce lud. Wystawiała od
1877 do 1905 w Krakowie i Warszawie. W krak. Muzeum Nar. znajdują się jej dwa
rysunki kredką, przedstawiające typy góralskie.
|
|
Bierkowski Ludwik Józef (Ludzie) |
|
Bierkowski Ludwik Józef (16 VIII 1801 Poznań - 27 VI
1860 Krzeszowice, poch. w Krakowie). Chirurg, autor wielu prac nauk., prof. UJ
(1831-60), oficer i lekarz w Powstaniu Listopadowym (1831), uczestnik rewolucji
w 1846 i 1848, pionier gimnastyki i wychowania fiz. w Polsce. Ze swymi
studentami odbywał bliższe i dalsze wycieczki po kraju.
Ok. 1850 był w Tatrach, gdzie zwiedził Morskie Oko i
Dolinę Pięciu Stawów Pol., oraz w Pieninach, ze...
|
|
Biernawski Witold (Ludzie) |
|
Biernawski Witold (2 XII 1898 Sosnowica, woj.
lubelskie - 30 VI 1957 Warszawa).
Wybitny naukowiec w dziedzinie obróbki metali skrawaniem, prof. AGH w
Krakowie, czł. koresp. PAN. W Tatrach uprawiał turystykę. W 1934 uczestniczył w
pol. wyprawie na Spitsbergen (zajmował się filmem i radiostacjami). W czasie
okupacji wykładał na tajnej Politechn. Warsz.
|
|
Biesiekierski Ludwik (Ludzie) |
|
Biesiekierski Ludwik (27 II 1867 Łuszczanów, pow.
Gostyń - IV 1950 Kraków). Uczył się w seminarium duchownym we Włocławku i
Akademii Duchownej w Petersburgu, ale ich nie ukończył. Studiował starożytne
języki wschodnie (m.in. hebrajski).
W 1893 wstąpił do zakonu Albertynów w Krakowie i jako brat Józef był
przełożonym Albertynów na Kalatówkach w Tatrach (ok. 1900). W 1905 wystąpił z
zakonu i mieszkał w Zakopanem, gdzie wygłaszał...
|
|
Bigos Józef (Ludzie) |
|
Bigos Józef (20 X 1890 Bukowina Tatrz. - 1966 Wyżnia
Głodówka, poch. w Brzegach). Artysta lud., dzierżawca schronisk tatrz.
Ożenił się 12 II 1919 z Wiktorią (Wiktą) Budzówną z Brzegów (»
Bigosowa Wiktoria). W 1920-30 oboje prowadzili schronisko PTT przy Pięciu Stawach Pol.,
ale formalnie dzierżawcą w 1920-28 była Wikta, a w 1929-30 Józef. Następnie w
1931-32 ten ostatni dzierżawił schronisko PTT w Starej Roztoce.Ponadto w 1924-30...
|
|
Bigosowa Wiktoria (Ludzie) |
|
Bigosowa Wiktoria (Wikta), córka » Wojciecha Budza i » Marii Budzowej z Brzegów, a siostra »
Marii Krzeptowskiej, od 1919 żona »
Józefa Bigosa.W 1920-28 dzierżawiła i
prowadziła z mężem schronisko PTT przy Pięciu Stawach Pol., a w 1924-30 także pensjonat "Łomnica" w Bukowinie Tatrz. W okresie tym stała
się postacią dobrze znaną i popularną wśród turystów i taterników. W 1931
Bigosowie zbudowali schronisko tur. na Wyżniej Głodówce
i...
|
|
Bilczewski Adam (Ludzie) |
|
Bilczewski Adam (3 II 1934 Kęty - 27 IX 1987
Murzasichle, poch. w Gliwicach), brat
» Jacka Bilczewskiego. Mgr inż. ceramik
(krak. AGH 1956), dr inż. przed 1971, pracownik przemysłu ceramicznego i
budowlanego, taternik, alpinista.
Taternictwo uprawiał od 1952, przechodząc drogi długie i trudne, m.in. drogi
Łapińskiego i Paszuchy na pn.-wsch. ścianie Mnicha (w 1955), na pn. ścianie
Kazalnicy (w 1955) i na Galerii Gankowej (w 1956). Wspinał...
|
|
Bilczewski Jacek (Ludzie) |
|
Bilczewski Jacek (9 XI 1931 Kęty - 28 III 1957 w
Tatrach), brat » Adama Bilczewskiego. Taternik, alpinista, instruktor
tatern., działacz Koła Klubu Wys. w Gliwicach, z zawodu inż. mechanik,
projektant urządzeń hutn.
Taternictwo uprawiał od 1951 w lecie i w zimie, a w 1956 wspinał się w
Alpach. Po wejściu zim. od pn. na Wyżnią Mięguszowiecką Przełęcz i stamtąd na
Mięguszowiecki Szczyt, zginął razem z Tadeuszem Korkiem przy schodzeniu...
|
|
Bilek László (Ludzie) |
|
Bilek László (1909 Kiezmark - ok. 1950 Bardiów).
Węg. taternik i narciarz ze Spisza, prawnik, sędzia w Kiezmarku, artysta malarz.
Taternictwo uprawiał w latach międzywoj. (towarzysze: Alfred Grosz, György Lingsch,
Gábor Seide i in.), przechodząc też
nowe drogi, np. na Wyżnią Przełęcz w Widłach.
|
|
Bilík Pavol (Ludzie) |
|
Bilík Pavol (17 XI 1916 Maków = Makov, Czadeckie - 8
IX 1944 Kiezmark, poch. w Starym Smokowcu). Pracownik słow.
straży granicznej, zawodnik narc. W 1944 brał udział w Słow. Powstaniu Nar. Dnia
7 IX 1944 wzięty do niewoli przez Niemców koło Górnego Smokowca
i nast. dnia zamordowany przez nich w Kiezmarku. Zob. też Bilíka, Schronisko.
|
|
Bilíka, Schronisko (Schroniska) |
|
Bilíka, Schronisko ;
Schronisko to zostało zbudowane przez Karpathenverein i otwarte 22 XII 1934
jako Dr. Guhr Jugendheim und Turistenhaus (Schronisko Guhra, słow. Guhrova
chata), gdyż postawiono je na gruncie podarowanym przez dra Michała Guhra. W
1936 schronisko rozbudowano, a zaraz po II wojnie świat. postawiono koło niego
osobny budynek z tur. salą noclegową.
Po II wojnie świat. Schronisko Guhra zostało przejęte przez KSTL i...
|
|
Binder Eugen (Ludzie) |
|
Binder Eugen (21 X 1862 Lewocza - 18 V 1933
Kiezmark). Spiskoniem. pastor ewang.,
prof. religii w liceum kiezm. (1899-1929), poeta. Po I wojnie świat. prowadził
kursy języka słow. dla Niemców i Węgrów w Kiezmarku.
Od 1883 do 1932 ogłaszał swe niem. i gwarowe spiskoniem. wiersze w
czasopismach spiskich: "Zipser Bote", "Karp. Post", "Zipser Heimat", a także w
dwóch wydaniach książkowych swej twórczości: Freuet euch des Lebens....
|
|
biografie (Nie okreslony) |
|
biografie . Słowniki biogr., zawierające obszerniejsze życiorysy lub
zwięzłe biogramy jedynie osób związanych z Tatrami i Podtatrzem już dawno
zaczęły się pojawiać, ale wszystkie są bardziej lub mniej fragmentaryczne pod
względem swego zasięgu terytorialnego czy chronologicznego oraz zestawu
uwzględnionych osób.
Najstarszy taki słownik to Jakuba Melzera Biographieen berühmter
Zipser (Kaschau 1833),...
|
|
biotyt (Nie okreslony) |
|
biotyt . Minerał skałotwórczy z grupy łyszczyków (mika
magnezowo-żelazowa), glinokrzemian potasu, magnezu i żelaza, bardzo zmienny w
swym składzie. Jest to jeden ze składników granitu tatrz. Barwy czarnej, burej,
brunatnej, ciemnozielonej, połyskliwy, łupie się blaszkowato. Ma właściwości
magnetyczne. Łatwo wietrzeje i wówczas przybiera niekiedy barwę
brunatnawozłocistą (tzw. kocie złoto). B. jest bardzo pospolity, można go
zobaczyć...
|
|
Birkenmajer Józef (Ludzie) |
|
Birkenmajer Józef (19 III 1897 Czernichów k. Krakowa
- 26 IX 1939 Warszawa, walcząc w jej obronie), syn » Ludwika Birkenmajera. Historyk
literatury, poeta, tłumacz, w 1937-38 wykładowca na uniw. Wisconsin w USA, w
1939 prof. KUL.
Ogłaszał recenzje książek o tematyce tatrz. i podh. w czasopismach "Myśl
Nar." (1926, 1934, 1935) i "Nowa Książka" (1938). Jest autorem sylwetki lit.
Jan Wiktor ("Tęcza" 1928, nr 41), o nazwie Tatry...
|
|
Birkenmajer Krzysztof (Ludzie) |
|
Birkenmajer Krzysztof (6 X 1929 Warszawa), syn »
Józefa Birkenmajera. Geolog, taternik, speleolog, polarnik, od
1967 prof. Zakładu Nauk Geol. PAN w Krakowie, czł. koresp. PAN 1983. Badacz
Pienin i Pienińskiego Pasa Skałkowego, w 1956-85 uczestnik i częściowo kier. 15
wypraw polarnych (Spitsbergen, Grenlandia, Antarktyda).
W 1951-52 uczestniczył w wyprawach odkrywczych do jaskiń tatrz.:
Miętusiej Jaskini, Chochołowskiej Szczeliny, Jaskini za...
|
|
Birkenmajer Ludwik Antoni (Ludzie) |
|
Birkenmajer Ludwik Antoni (18 V 1855 Lipsko, pow.
lubaczowski - 20 XI 1929 Kraków). Fizyk, matematyk, historyk nauk ścisłych
(m.in. studia nad Kopernikiem), prof. UJ od 1897, czł. AU od 1893. W Tatrach
bywał od 1886, także zimą.
W 1892-97 ogłosił szereg prac dotyczących zagadnień geomagnetycznych, meteor.
i in. z terenu Tatr, np. Wypadki pomiaru siły składowej poziomej magnetyzmu
ziemskiego wykonane w Tatrach w r. 1891 ("Rozpr. Wydz....
|
|
Birkenmajer Wincenty (Ludzie) |
|
Birkenmajer Wincenty (1899 Czernichów - 17 IV 1933 w
Tatrach, poch. w Zakopanem), najmłodszy z czterech synów » Ludwika Birkenmajera. Jeden z
najwybitniejszych taterników okresu międzywoj., z
zawodu nauczyciel literatury pol.
Tatry poznał w 1924 uprawiając zrazu turystykę, a potem także taternictwo. W
1929 przeszedł swe pierwsze drogi nadzw. trudne i rozwiązał pierwsze problemy
tatern. w wielkim stylu. W 1930 ustanowił swego rodzaju rekord...
|
|
biuletyny (Nie okreslony) |
|
biuletyny . Wydawnictwa określone w swych tytułach jako biuletyny mają
różnorodny charakter: są to zarówno typowe b. jak i typowe czasopisma czy nawet
roczniki nauk., natomiast rzeczywiste b. nieraz w swych tytułach nie ujawniają
swego istotnego charakteru.
Nie wdając się w typologię b. o tematyce tatrz. i podtatrz., trzeba
zaznaczyć, że nawet te typowe, o znaczeniu pozornie tylko przejściowym i o
zasięgu wąskośrodowiskowym, są nieraz...
|
|
biwak (Nie okreslony) |
|
biwak . W turystyce i taternictwie b. oznacza nocleg pod gołym niebem
nieprzewidziany lub też planowany ale bez zakładania obozu przeznaczonego na
dłużej. Biwakowanie ułatwia namiot i śpiwór, ale zasadniczym sprzętem biwakowym
jest płachta biwakowa.
|
|
Bizański Kazimierz (Ludzie) |
|
Bizański Kazimierz (6 X 1879 Cewków, woj. przemyskie
- po III 1952 Lublin?), młodszy syn Stanisława Bizańskiego. Inż. (ukończył wydz. mechaniczny Politechn. Lwow.), taternik, fotograf.
Jego działalność tatern. była najżywsza w 1898-1908, kiedy chodził po Tatrach
najczęściej z Januszem Chmielowskim i przew. Klimkiem Bachledą. Dokonał wtedy
(częściowo bez przewodnika) m.in. I przejścia przez Granacką Przełęcz (w 1901) i
szeregu...
|
|
Bizański Stanisław (Ludzie) |
|
Bizański Stanisław (16 I 1846 Kraków - 4 I 1890
Kraków). Fotograf. Od 1880 prowadził zakład fot. w Krakowie, po jego śmierci
przejęty przez wdowę po nim, Marię, która prowadziła też filię zakładu w
Zakopanem (1892). W 1896-1900 zakład w Krakowie był prowadzony przez ich
starszego syna, Władysława, który w 1900 sprzedał 20
000 klisz fot. swego ojca innemu zakładowi fot. w Krakowie.
Stanisław B. należał do najwybitniejszych...
|
|
Bizański Władysław (Ludzie) |
|
Bizański Władysław (19 X 1873 Kraków - w lecie 1951
tamże?), starszy syn Stanisława Bizańskiego. Taternik, fotograf. W 1896-1900
prowadził w Krakowie zakład fot. odziedziczony po rodzicach, a potem był
urzędnikiem Banku Krajowego w Krakowie.
Po Tatrach chodził w 1898-1908, m.in. z Januszem Chmielowskim i przew.
Klimkiem Bachledą. W 1902 pisał w "Prz. Zakop." (nr 33) w odpowiedzi na ankietę
tur., która doprowadziła do utworzenia STTT w...
|
|