| nicienie (Nie okreslony) |
| |
|
|
| niebielistka (Nie okreslony) |
| |
niebielistka (Swertia alpestris ), z rodziny Goryczkowatych
(Gentianaceae ). Roślina o wzroście najczęściej ok. 30-35 cm, naga,
połyskująca, soczysta. Liście jajowate lub eliptyczne, kwiatostan kilkukwiatowy,
szczytowy. Kwiaty barwy jasnogranatowostalowej, ciemniej granatowo kropkowane, o
wąskich, zrośniętych, zaostrzonych płatkach. Lubi miejsca wilgotne, zacienione,
od podnóża Tatr sięga po 2154 m. Kwitnie w lipcu i sierpniu....
|
|
| Niebieska Dolina (Nie okreslony) |
| |
Niebieska Dolina. P. Niewielka dolina biegnąca mn.w. równolegle do
szosy między Bukowiną Tatrz. a Głodówką i zaraz na wsch. od niej, a nieco na pd.
od odgałęzienia się drogi jezdnej do górnej części wsi Brzegi. W górnej części
N.D. znajduje się malutki Niebieski Stawek.
|
|
| Niebieska Przełączka, Wyżnia (Nie okreslony) |
| |
Niebieska Przełączka, Wyżnia. P. Mała przełączka we wsch. grani
Świnicy, między Gąsienicową Turnią a Niebieską Turnią.
|
|
| Niebieska Przełęcz (Nie okreslony) |
| |
Niebieska Przełęcz (ok. 2225 m). P. Wąska przełęcz między
Niebieską Turnią a Zawratową Turnią. Nazwa jej pochodzi od Niebieskiej
Turni.
|
|
| Niebieska Turnia (Nie okreslony) |
| |
Niebieska Turnia (ok. 2262 m). P. Turnia we wsch. grani Świnicy,
tuż nad Niebieską Przełęczą, ku której opada stromym uskokiem. Jest ona trudno
dostępna (nawet najłatwiejszą drogą), ale często odwiedzana przez taterników.
Pierwsze wejście: Zofia Kordysówna, Zygmunt Klemensiewicz i Roman Kordys w
1907.Nazwa pochodzi od nazwiska góralskiego Niebies, a nie od barwy
skał.
|
|
| Nieborak (Nie okreslony) |
| |
Nieborak (1220 m). P. Czuba w grzbiecie między Nosalem a
Skupniowym Upłazem, pierwsza na pd. od Nosalowej Przełęczy (1101 m), między tą
ostatnią a Wysokiem.
|
|
| niecierpek pospolity (Nie okreslony) |
| |
niecierpek pospolity (Impatiens noli-tangere ), z rodziny
Niecierpkowatych (Balsaminaceae ). "Nie cierpi, żeby go ruszać" - po
polsku, "nie chce, żeby go dotykać" - po łacinie. Jego owoc - podłużna torebka,
nawet lekko dotknięta gdy dojrzeje, pęka gwałtownie na pięć klapek, skręcających
się nagle śrubowato i rozrzucających naokoło nasiona - stąd nazwa.
Liście cienkie, niewielkie, podłużnie jajowate, kwiaty żółte,...
|
|
| Niedzickie Państwo (Nie okreslony) |
| |
Niedzickie Państwo lub Dunajeckie Państwo, tj.
dobra należące dawniej do posiadaczy Niedzickiego Zamku.PS.
Prawdopodobnie już od końca XIII w. dobra te obejmowały Zamagurze Spiskie, w
Tatrach Dolinę Białej Wody i Jaworową Dolinę z odnogami (od 1671 bez górnej
części Koperszadów Zadnich) oraz zach. i pn.-zach. część Tatr Bielskich (po
Hawrań i Bielski Potok). Część Niedzickiego Państwa, mianowicie dobra...
|
|
| Niedzielski Leon (Nie okreslony) |
| |
Niedzielski Leon (3 IV 1923 Hutka, pow. Gniezno). Leśnik, mgr inż. (Uniw.
Pozn. 1952), nacz. inż. Dyrekcji Lasów Pomorsko-Szczecińskich 1952-59, dyr.
Wolińskiego Parku Nar. 1960-72, dyr. Tatrz. Parku Nar. 1972-90.
Od 1974 ogłaszał artykuły i różnego rodzaju opracowania związane z TPN,
m.in.: 20 lat Tatrzańskiego Parku Narodowego ("Przyroda Pol." 1974, nr
11), 25 rokov ochrany prírody v Tatrzańskom Parku Narodovom ("Vys. Tatry"...
|
|
| Niedźwiedzi Przechód (Nie okreslony) |
| |
Niedźwiedzi Przechód (ok. 1500 m). P.Siodełko między wierzchołkiem
Skoruśniaka (1503 m) a najwyższą częścią Niedźwiedzia, za którym znajduje się
Siwarowa Przełęcz.
|
|
| Niedźwiedź (Nie okreslony) |
| |
Niedźwiedź (ok. 1660 m) lub Tomanowy Niedźwiedź. P. Wybitna grupa
skał w zach. części Tomanowego Grzbietu, wysoko ponad Wolarskim Przechodem (na
wsch. od niego), a na pn. od Niżniej Tomanowej Polany.
|
|
| Niedźwiedź (Nie okreslony) |
| |
Niedźwiedź (ok. 1400-1550 m) lub Miętusi Niedźwiedź. P. Długi pas
skał, których najwyższa część wznosi się tuż na pn.-zach. od Siwarowej Przełęczy
(1531 m), oddzielając ją od Skoruśniaka (1503 m).Od swej kulminacji Niedźwiedź
ciągnie się wąskim pasem skał w dół ku zach., w kierunku dolnej części Wantul,
ale kończy się wysoko na lesistym stoku, powyżej ścieżki wiodącej z Miętusiego
Przysłopu na Kobylarz.
|
|
| Niedźwiedź (Nie okreslony) |
| |
Niedźwiedź (1812, 1812 m) lub Pięciostawiański Niedźwiedź. P. Duża
podłużna bula, najwyżej położona z kilku bul na stoku na pd. od Przedniego Stawu
Polskiego, a sporo poniżej pn. ściany Miedzianego. Nazwa N. pochodzi od jego
kształtu.
|
|
| niedźwiedź brunatny (Zwierzęta) |
| |
niedźwiedź brunatny (Ursus arctos), z rodziny niedźwiedziowatych
(Ursidae). Największe z żyjących obecnie w Tatrach (także na Babiej Górze i w
Bieszczadach) zwierząt ssących. Żywi się przeważnie pokarmem roślinnym: owocami
leśnymi, grzybami, pędami ziół i krzewów, chętnie jada młody, wykłoszony owies,
a przysmakiem jego jest miód. Przyciśnięty głodem nie gardzi też mięsem i jeżeli
mu się uda, bije owce i mniejsze...
|
|
| niedźwiedź jaskiniowy (Zwierzęta) |
| |
Żył w epoce
lodowcowej w Europie, także i w Tatrach. Był znacznie większy od obecnie
żyjącego niedźwiedzia brunatnego. Kości
n.j. znajdują się niekiedy w jaskiniach
tatrz., np. dość dużo w Magurskiej Jaskini.
Nie wolno ich zabierać, ani poruszać z naturalnego położenia.
|
|
| Niemiecka Drabina (Nie okreslony) |
| |
Niemiecka Drabina (ok. 1990-2230 m); Nemecký rebrík; Deutsche Leiter;
Német Létra. S. Duży, ukośny, piarżysty żleb wysoko w pn. ścianie Małego
Kiezmarskiego Szczytu, wybiegający z wielkiego kotła (Złoty Kocioł 1986 m) w
jednej trzeciej wysokości tej ściany w prawo ku górze na wybitną przełączkę
(Złota Przełączka ok. 2230 m) w pn.-zach. grani.
Nazwa N.D. pochodzi stąd, że w XVIII w. członkowie niem. rodziny kiezmarskich...
|
|
| Niemierkiewicz Marian (Nie okreslony) |
| |
Niemierkiewicz Marian (10 V 1877 Środa Wielkopolska - 25 X 1951 Gdynia).
Księgarz i nakładca, muzyk, działacz społ. i kult., krajoznawca i taternik,
działacz Pol. Tow. Tatrz.
W 1900-01 pracował w Zakopanem w księgarni Leonarda Zwolińskiego, a własną
księgarnię prowadził w Poznaniu 1908-19 i 1922-27 oraz w Gdyni 1927-39 i
1945-49. W czasie okupacji niem. przebywał w Zakopanem i pracował w księgarni
braci Zwolińskich (1940-45)....
|
|
| Niesiołowski Tymon (Nie okreslony) |
| |
Niesiołowski Tymon (2 X 1882 Lwów - 12 VI 1965 Toruń, poch. w Warszawie).
Malarz i grafik (studia w krak. ASP 1903), także rzeźbiarz, w 1940-41 prof. w
wileńskiej Szkole Sztuk Pięknych, w 1945-60 prof. uniw. w Toruniu (katedra
malarstwa sztalugowego). Wystawiał od 1903 w kraju i od 1927 za granicą.
W 1905-26 mieszkał z przerwami w Zakopanem i był wtedy jedną z ważniejszych
postaci w tamtejszym życiu artyst. i kulturalnym. Od 1909 był...
|
|
| Niesiołowski Witold (Nie okreslony) |
| |
Niesiołowski Witold (4 VIII 1866 Suchy Grunt, pow. Dąbrowa Tarnowska - 7
I 1954 Bytom, poch. w Krakowie). Entomolog, specjalista od motyli większych
(Macrolepidoptera ) i żądłówek (Aculeata ).Z zawodu był wojskowym
(w armii austr. i od 1919 w wojsku pol. jako płk), ale wszystkie wolne chwile
poświęcał badaniom entomologicznym. Po przejściu na emeryturę pracował do wojny
w Muzeum Przyr. PAU w Krakowie, a od 1948 współpracował z...
|
|
| Niespodziane Stawki (Nie okreslony) |
| |
Niespodziane Stawki; Studené plesá. S. Trzy niewielkie stawki w
Staroleśnej Dolinie u stóp pd. ściany Strzeleckiej Turni, w Niespodzianym
Ogródku. Są to: Niżni, Pośredni i Wyżni Niespodziany Stawek.Koło tych stawków
znajdują się liczne niestałe oczka wodne: Niespodziane Oka. Z Niżniego
Niespodzianego Stawku wypływa Niespodziany Potoczek, lw. dopływ Staroleśnego
Potoku.
|
|
| Niespodziany Ogródek (Nie okreslony) |
| |
Niespodziany Ogródek (ok. 1800 m); Strelecká plošina. S. Taras u
podnóża pd. ściany Strzeleckiej Turni, powyżej dna Staroleśnej Doliny, na jej
pn. stokach. Na tym tarasie leżą Niespodziane Stawki.N.O. jest niewidoczny z
przebiegającej nieco poniżej niego znakowanej ścieżki turystycznej. Przy
zboczeniu z tej ścieżki w górę wzdłuż Niespodzianego Potoczka niespodzianie
ukazuje się ów taras i leżące na nim stawki; stąd nazwy...
|
|
| Niespodziany Stawek, Niżni (Nie okreslony) |
| |
Niespodziany Stawek, Niżni; Nižné Studené pleso, Studené pleso II.
S. Jeden z trzech Niespodzianych Stawków w Staroleśnej Dolinie w
Niespodzianym Ogródku. Pomiary pracowników TANAPu z 1961-67: pow. 0,100 ha, 50 x
40 m.
|
|
| Niespodziany Stawek, Pośredni (Nie okreslony) |
| |
Niespodziany Stawek, Pośredni; Prostredné Stu-dené pleso. S.
Najmniejszy z trzech Niespodzianych Stawków w Staroleśnej
Dolinie.
|
|
| Niespodziany Stawek, Wyżni (Nie okreslony) |
| |
Niespodziany Stawek, Wyżni (1802, 1808 m); Vyšné Studené pleso, Studené
pleso I. S. Największy (pn.-zach.) z trzech Niespodzianych Stawków w
Staroleśnej Dolinie. Pomiary pracowników TANAPu z 1961-67: pow. 0,150 ha, 76 x
33 m.
|
|
| niesporczaki (Nie okreslony) |
| |
niesporczaki (Tardigrada ). B. drobne zwierzątka, dług. od 0,05 do
1,2 mm, których pozycja systematyczna nie jest ustalona, niekiedy bywają
zaliczane do stawonogów. Żyją na podłożu wilgotnym, wśród mchów, porostów, w
darniach roślin naczyniowych, w wodzie, przy czym jedne gatunki przedkładają
podłoże wapienne, a inne - granitowe.
Przy wysychaniu środowiska niektóre n. o charakterze kserofilnym przechodzą w
stan anabiozy...
|
|
| nietoperze (Zwierzęta) |
| |
nietoperze (Chiroptera). Jedyne ssaki zdolne do aktywnego lotu. W
Europie żyją tylko nietoperze małe (Microchiroptera), z których w Polsce
spotyka się jedynie mroczki (Vespertilionidae) i podkowce
(Rhinolophidae).
W Tatrach występuje tylko kilka gatunków mroczków, m.in.
w jaskiniach, gdzie
niektóre gatunki zimują zapadając w sen zimowy, np. gacek wielkouch (Plecotus
auritus), nocek duży (Myotis...
|
|
| nietota (Nie okreslony) |
| |
nietota. W gwarze podh. nazwa nadawana roślinie widłak wroniec
(Hupertia selago, Lycopodium selago ) (» widłaki). Miała ona posiadać
właściwości lecznicze oraz magiczne. Niekiedy nazwę tę przypisuje się omyłkowo
in. roślinom.Nazwy tej użył Tadeusz Miciński jako tytułu jednej ze swoich
książek. Prof. Stanisław Sierotwiński nazwał "Nietotą" swój dom w góralskim
stylu w Bukowinie Tatrz.
|
|
| Niewcyrka (Nie okreslony) |
| |
Niewcyrka lub Dolina Niewcyrka; Nefcerka, Nefcerská dolina; Neftzertal;
Nefcer-völgy. S. Jedna z najważniejszych odnóg Koprowej Doliny (po jej
wsch. stronie), między Hrubym Wierchem a Krywaniem. W N. znajdują się Teriańskie
Stawy; z dolnego wypływa Niewcyrski Potok z Niewcyrskimi Siklawami. Nad dolnym
progiem doliny wśród lasu leży » Niewcyrska Polanka.
N. była od dawna znana pasterzom i myśliwym, także podh. kłusownikom, a w I...
|
|
| Niewcyrska Polanka (Nie okreslony) |
| |
Niewcyrska Polanka (ok. 1350-1400 m); Nefcerská polianka. S. Nad
dolnym progiem Niewcyrki, wśród lasu nad pr. (pn) brzegiem Niewcyrskiego
Potoku.Ok. 1880 zbudowano tu domek myśl. dla arcyks. Rudolfa oraz szopę dla
służby i naganiaczy, w związku z polowaniami na kozice. Szopa służyła też
turystom do nocowania, a z zamkniętego domku myśl. można było korzystać jedynie
za specjalnym pozwoleniem zarządu lasów.Domek spłonął w pocz....
|
|
