zapamiętaj numer alarmowy w górach!!! 0 601 100 300 |
|
nawigacja: Z-ne.pl » Portal Zakopiański |
Zabytki
|
Dom pod Jedlami
|
Lokalizacja: | ul. Koziniec 1 |
|
|
"Dom pod Jedlami" ul. Koziniec 1 (fot. Andrzej Samardak) |
|
strona:
"Dom pod Jedlami" został wybudowany na Kozińcu w latach 1896/97 dla Jana Gwalberta Pawlikowskiego wg projektu Stanisława Witkiewicza, który osobiście wybrał miejsce na budowę, położone na stromej skarpie nad Zakopanem. Jest to największy i najpiękniejszy dom w stylu zakopiańskim projektu Witkiewicza, dzięki wysokiej podmurówce (w najwyższym miejscu do 4 m) ma charakter stylowego zamku.
Malowniczym elementem są schody, prowadzące od węgła domu do jednego z wejść od strony północnej - osłania je galeria półkoliście zakończonych okien, wsparta na kamiennym łuku. Charakterystycznym elementem domu jest usytuowany w części południowo-wschodniej wielki przyłap, czyli duża, odkryta weranda.
Dobrze zachowane są też wnętrza. Sosręby, a niekiedy ściany pokryte są góralską ornamentyką, w salonie i jadalni znajdują się piękne meble w stylu zakopiańskim (autorstwa Wojciecha Brzegi), a pokoje zdobią liczne działa sztuki, w tym znany obraz samego Witkiewicza "Owce we mgle", a także cykl charakterystycznych grafik, przedstawiających Matkę Boską, wykonanych przez Anielę (Lelę) Pawlikowską.
|
"Dom pod Jedlami" (fot. Andrzej Samardak) |
|
|
|
|
"Dom pod Jedlami" (fot. Andrzej Samardak) |
|
|
|
|
"Dom pod Jedlami", koniec XIX w. (fot. arch. Muzeum Tatrzańskiego) |
|
Dom stanowi własność prywatną (ale opiekę konserwatorską nad nim sprawuje Muzeum Tatrzańskie) i zwiedzać można go tylko z zewnątrz. Warto to jednak zrobić, gdyż dopiero z bliska widać całe piękno witkiewiczowskiego projektu, zwłaszcza w dziedzinie zdobnictwa. Latem możemy dostrzec na łące przed domem piękne tatrzańskie rośliny, m.in. lilie złotogłów.
Nazwa domu pochodzi od wielkich "jedli" (jodeł), które niegdyś rosły w zachodniej części ogrodu. Obecnie ozdobą otoczenia są przeszło stuletnie limby, cisy, modrzewie i największa w Zakopanem lipa. Opodal stoi stylowa studnia, wybudowana na wzór dzwonnicy kościelnej, także projektowana przez Stanisława Witkiewicza. Przy bramie wejściowej usytuowany jest niewielki "Domek pod Jasieniami", dawna stróżówka, gdzie mieszkali twórcy Wielkiej Encyklopedii Tatrzańskiej - Zofia i Witold Paryscy.
|
"Dom pod Jedlami", tablica informacyjna (fot. A. Samardak) |
|
|
|
|
"Domek pod Jasieniami" (fot. Andrzej Samardak) |
|
|
|
|
Studnia wg projektu S. Witkiewicza (fot. A. Samardak) |
|
|
|
|
|
Jeżeli znalazłeś/aś błąd, nieaktualną informację lub posiadasz materiały (teksty, zdjęcia, nagrania...), które mogą rozszerzyć zawartość tej strony i możesz je udostępnić - KLIKNIJ TU »» |
|