| wodospady (Nie okreslony) |
| |
|
|
| wody krasowe (Terminologia) |
| |
Wody podziemne w szczelinach i komorach krasowych, m.in. w jaskiniach. Czasem wypływają na powierzchnię
jako » wywierzysko lub jako » wypływ krasowy. Zob. też: krasowe zjawiska.
|
|
| Wodzicki Kazimierz (Nie okreslony) |
| |
Wodzicki Kazimierz (26 IX 1816 Korzkiew k. Krakowa - 20 X 1889 Olejów k.
Złoczowa). Ornitolog (z zamiłowań), autor licznych prac nauk. i pop.-nauk. o
ptakach i ich ochronie, o łowiectwie i ochronie zwierzyny. Poseł do sejmu galic.
we Lwowie i do parlamentu austr. w Wiedniu.
Tatr dotyczy przede wszystkim jego praca Wycieczka ornitologiczna w Tatry
i Karpaty galicyjskie na początku czerwca 1850 roku (Leszno 1851), wydana
też w streszczeniu...
|
|
| Wodziczko Adam (Nie okreslony) |
| |
Wodziczko Adam (8 VIII 1887 Słotwina, pow. brzeski - 1 VIII 1948 Poznań).
Botanik (UJ 1910, dr 1916), jeden z czołowych działaczy na polu ochrony przyrody
w Polsce, twórca i propagator nowoczesnych prądów i nauk. podstaw w tej
dziedzinie, prof. Uniw. Pozn. 1922-39 i 1945-48, w 1946 twórca Zakładu Ochrony
Przyrody i Uprawy Krajobrazu tamże, ponadto organizator pierwszej na świecie
Katedry Ochrony Przyrody i Ekologii (na Uniw. Toruńskim). Czł. PROP...
|
|
| Wojsznis Justyn Tymon (Nie okreslony) |
| |
Wojsznis Justyn Tymon (14 IV 1909 Warszawa - 16 III 1965 tamże).
Taternik, alpinista, działacz tur. i w dziedzinie ochrony przyrody. Od 1927
studia w warsz. Wyższej Szkole Hand. i od 1933 na UW (archeologia), po wojnie
pracował w Biurze Odbudowy Stolicy 1945-46, w Lidze Morskiej 1946-50, był
urzędującym członkiem prezydium ZG PTTK 1950-55. Przez ostatnie 10 lat życia
(1955-65) był kierownikiem redakcji turystycznej wydawnictwa "Sport i...
|
|
| Wojterski Teofil (Nie okreslony) |
| |
Wojterski Teofil (7 IV 1922 Poznań). Botanik (Uniw. Pozn. 1952, dr 1960),
prof. tegoż uniw. od 1971, działacz ochrony przyrody.
Autor licznych prac nauk. i pop.-nauk. z dziedziny fitogeografii,
fitosocjologii, ekologii roślin, bryologii i ochrony przyrody. Badania terenowe
prowadził m.in. w Tatrach i zwł. na Babiej Górze.
Wiele jego prac nauk. dotyczy obszaru Babiej Góry, także książka pop.-nauk.
Babia Góra (Wa. 1978 i 1983)....
|
|
| Wojtusiak Roman Józef (Nie okreslony) |
| |
|
|
| Wojtusiakowa Halina (Nie okreslony) |
| |
Wojtusiakowa Halina, z domu Frączkiewicz (8 IV 1910 Moskwa), żona »
Romana J. Wojtusiaka. Biolog (UW 1937, dr na UJ 1951). Od 1937 wraz ze swym
mężem Romanem, a następnie także i z synem Januszem, pracowała w Tatrach i na
Podhalu nad zim. fauną naśnieżną, nad współżyciem owadów i kwiatów na różnych
wysokościach oraz nad terytorialnością i migracjami motyli i ważek. Poza tym, co
opublikowała wsp. z mężem, ogłosiła z terenu Tatr m.in.:...
|
|
| Wojtyła Karol (Nie okreslony) |
| |
Wojtyła Karol (18 V 1920 Wadowice). Od 1958 biskup, od 1964 arcybiskup
krak., od 1967 kardynał, od 1978 papież Jan Paweł II. Na pocz. II wojny świat.
pracował jako robotnik w Krakowie. Współdziałał z podziemnym Teatrem
Rapsodycznym. Potem odbył studia teol. w Krakowie i za granicą. Od młodych lat
uprawiał turystykę, a w czasie pobytu w Krakowie wycieczkował po różnych
okolicach kraju, m.in. bywał często w Tatrach, w lecie i zimą (na...
|
|
| wolarnia (Nie okreslony) |
| |
wolarnia. W pol. gwarach podtatrz. oznacza miejsce (zwykle bardziej
płaskie), gdzie dawniej wylegiwały się lub pasły woły (stąd Wolarnia, Niżnia
Wolarnia itp. jako nazwy geogr.), a także budynek mieszkalny wolarzy (np.
Folwarska Szopa).
|
|
| Wolarnia (Nie okreslony) |
| |
Wolarnia (ok. 1450-1490 m) lub Smreczyńska Wolarnia. P. Pochyła,
trawiasta płaśń na pn.-zach. stoku Wolarskiego Przechodu (ok. 1490 m), na
obszarze dawnej Smreczyńskiej Hali. Wypasano tu niegdyś woły i stąd nazwa
Wolarnia.
|
|
| Wolarnia nad Kępą (Nie okreslony) |
| |
Wolarnia nad Kępą (ok. 1650-1760 m), także po prostu Wolarnia lub Nad
Kępą. P. Obszerna, pochyła, trawiasta rówień na górnym końcu grzbietu
Opalone. W literaturze tur. zarówno cały ów grzbiet jak i ową rówień u jego
górnego końca nazywa się jednakowo: Opalone. Przechodzi przez tę rówień
znakowany szlak tur. wiodący z Doliny Pięciu Stawów Polskich przez Świstówkę do
Morskiego Oka. Nazwa Wolarnia nad Kępą pochodzi stąd, że...
|
|
| Wolarska Dolina (Nie okreslony) |
| |
Wolarska Dolina, omyłkowo Dolina Mucznica; Volariska, Volarisko. S.
Zaczyna się wysoko na pn.-zach. stokach Brestowej Kopy, zbiega ku pn. i
uchodzi naprzeciw Brestowej Polany do Zuberskiej Doliny. Wolarską Doliną płynie
» Wolarski Potok. Nad górną częścią W.D. na pn.-zach. stokach Brestowej Kopy
rozciąga się obszerny upłaz » Wolarzysko (Volarisko) i od niego dolina otrzymała
swą nazwę. Nazwa Dolina Mucznica została omyłkowo...
|
|
| Wolarski Potok (Nie okreslony) |
| |
Wolarski Potok; Volariský potok, potok Volariská. S. Powstaje na
wysokości ok. 1550 m, płynie Wolarską Doliną i na wysokości ok. 910 m zwykle
wpada cały do ponoru i zapewne w głębi Brestowskiej Jaskini zasila Stefkowski
Potok. Po ulewnych deszczach W.P. płynie Wolarską Doliną do jej wylotu i uchodzi
do Zimnej Wody Orawskiej jako jej lw. dopływ, naprzeciw Brestowej Polany w
Zuberskiej Dolinie.
|
|
| Wolarski Przechód (Nie okreslony) |
| |
|
|
| Wolarzysko (Nie okreslony) |
| |
Wolarzysko (ok. 1450-1600 m); Volarisko. S. Obszerny upłaz na
pn.-zach. stokach Brestowej Kopy, ponad górną częścią Wolarskiej Doliny.
Wypasano tu dawniej woły i stąd nazwa.
|
|
| Wole Oko (Nie okreslony) |
| |
Wole Oko (1862, 1867 m). P. Mały stawek niedaleko na pd.-wsch. od
Zadniego Stawu Polskiego, w Dolince pod Kołem.
|
|
| Wolf Jan (Nie okreslony) |
| |
Wolf Jan (1 II 1952 Warszawa - 13 VIII 1992 w Tatrach). Taternik,
alpinista. Wspinał się od 1970. Przeszedł wiele nowych dróg w Tatrach (także w
zimie), m.in. na ścianach Kazalnicy Mięguszowieckiej, Młynarczyka, Kościelca,
Mięguszowieckich Szczytów. W Alpach uczestniczył m.in. w I zim. przejściu
direttissimy amer. na Petit Dru, a w Kaukazie w I zim. wejściu pn. ścianą
Szczytu Szczurowskiego drogą Kęsickiego. Pierwszą żoną W. była »...
|
|
| Wolker Jiří (Nie okreslony) |
| |
Wolker Jiří (29 III 1900 Prostějov, Morawy - 3 I 1924 tamże). Czes. poeta
rewol. i działacz komunistyczny. W 1923, będąc ciężko chory na gruźlicę, przez
kilka miesięcy leczył się w Tatrz. Polance, gdzie wtedy napisał swe ostatnie
wiersze.
Pamiątką jego pobytu w Tatrz. Polance jest utwór na fort. Pozdrav z hor,
skomponowany przez » V. Ambrosa. Również, aby upamiętnić pobyt poety w
Tatrz. Polance, tamtejsze sanatorium ok....
|
|
| Wolności, Droga (Nie okreslony) |
| |
Wolności, Droga; cesta Slobody, Cesta Slobody; Freiheitsstrasse;
Szabodság-út. S. Szosa łącząca miejscowości na pd. i wsch. stokach Tatr
Wys. oraz na wsch. i pn. stokach Tatr Biel., od Szczyrbskiego Jeziora przez
Wyżnie Hagi, Tatrz. Polankę i Stary Smokowiec do Tatrz. Łomnicy, i dalej naokoło
Tatr przez Matlary, Tatrz. Kotlinę, Zdziar, Podspady i Jaworzynę Spiską do mostu
granicznego na rzece Białce przy Łysej Polanie (razem ok. 55 km)....
|
|
| Wolska Maryla (Nie okreslony) |
| |
Wolska Maryla, właśc. Maria, z Młodnickich (13 III 1873 Lwów - 25 VI 1930
tamże). Poetka, nowelistka, malarka (studia w Monachium i Paryżu).
W Zakopanem i w Tatrach bywała wielokrotnie co najmniej od 1893. Była
zaprzyjaźniona z Pawlikowskimi i w Zakopanem mieszkiwała u nich w "Domu pod
Jedlami", a jedna z jej córek (Aniela) została żoną Michała Pawlikowskiego.
Pobyty w Zakopanem i Tatrach, zwł. w 1903 i 1916 miały wywrzeć duży...
|
|
| Wolski Wacław (Nie okreslony) |
| |
|
|
| Wolski Władysław (Nie okreslony) |
| |
Wolski Władysław, właśc. Antoni Piwowarczyk (27 XII 1901 Warszawa - 7
VIII 1976 Kraków). W latach międzywoj. działacz socjalist. i komunist., w czasie
II wojny świat. walczył w partyzantce radz. na Białorusi i Litwie, w 1945-50 był
generalnym pełnomocnikiem rządu do spraw repatriacji i zasiedlania Ziem
Odzyskanych, wiceministrem i ministrem administracji publ., od 1952 dyrektorem
Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Krakowie. ...
|
|
| Wolski Włodzimierz (Nie okreslony) |
| |
Wolski Włodzimierz (9 X 1824 Serock k. Pułtuska - 29 VII 1882 Bruksela).
Poeta i powieściopisarz.
Autor libretta do opery Halka Stanisława
Moniuszki (Wilno 1847 i dalsze wydania), z wciąż popularną arią zaczynającą się
słowami: "Szumią jodły na gór szczycie". Motyw tatrz. występuje też w jego
rewol. wierszu Zapał ("Prz. Nauk." rocz. 2, 1843, t. 3, nr 22, potem w
zbiorze Poezye, Wilno 1859,...
|
|
| Wołanie (Nie okreslony) |
| |
"Wołanie", w latach 1987-88 pełny tytuł: "Wołanie do Członków Towarzystwa
Tatrzańskiego Członków Wspierających GOPR" (w 1987: "Wołamy..."). Od 1989 nowa
numeracja z podtytułem "Biuletyn Szkoleniowy dla członków Towarzystwa
Tatrzańskiego i Członków Wspierających TOPR". Ukazujące się od 1987 "zeszyty
szkoleniowe TT", wydawane dwa razy rocznie przez krak. » Polskie Towarzystwo
Tatrzańskie. Właściwie jest to biuletyn lub nawet czasopismo,...
|
|
| Wołosi (Nie okreslony) |
| |
Wołosi. Mieszkańcy Wołoszczyzny, hist. krainy na obszarze dzisiejszej
Rumunii, między Karpatami Pd. a Dunajem, w sąsiedztwie Siedmiogrodu i Mołdawii.
Pod koniec średniowiecza pasterze wołoscy, zwani też rumuńskimi, mieli ze
stadami owiec wędrować terenami karp. od wsch. ku zach. (tzw. wołoskie wędrówki
lub migracje pasterskie) aż po Morawy (Wołoszczyzna Morawska), zakładając po
drodze wsie, które tym się różniły od okolicznych wsi z...
|
|
| Wołoszyn (Nie okreslony) |
| |
Wołoszyn (ok. 2155 m); Vološin; Wołoszyn, Wolossyn; Wołoszyn. P.
Długi grzbiet ciągnący się od Krzyżnego do Polany pod Wołoszynem; oddziela
Dolinę Roztoki od Waksmundzkiej Doliny. Wśród szeregu wierzchołków tego grzbietu
dwa najwyższe wznoszą się tuż koło siebie w najbliższym sąsiedztwie Krzyżnego:
główny, wsch. to Wielki Wołoszyn (ok. 2155 m); niższy, zach., bliżej Krzyżnego
to Mały Wołoszyn (2144, 2145 m).
Od...
|
|
| Wołoszyn, Pośredni (Nie okreslony) |
| |
Wołoszyn, Pośredni (2117, 2117 m), dawniej niewłaściwie Przedni Garb.
P. Jeden ze szczytów w grzbiecie Wołoszyna, pomiędzy Wielkim Wołoszynem a
Skrajnym Wołoszynem. Wznosi się nad Pośrednią i Zadnią Waksmundzką
Równicą.
|
|
| Wołoszyn, Skrajny (Nie okreslony) |
| |
|
|
| Wołoszynem, Niżnia Polana pod (Nie okreslony) |
| |
Wołoszynem, Niżnia Polana pod (ok. 995 - 1005 m). P.Duża polana
między nową szosą do Morskiego Oka a starą drogą do tegoż (dziś wiodącą do
Starej Roztoki), nieco na pd. od mostu na Waksmundzkim Potoku. Niżnia Polana pod
Wołoszynem wchodziła dawniej w skład Wołoszyńskiej Hali; obecnie stoi na niej
gajówka TPN "Roztoka".
|
|
