Jan Izydor SZTAUDYNGER urodził się w 28. IV. 1904 roku w Krakowie. Zmarł 12 IX 1970 r. w Krakowie. Los rzucał go niemal po całej Polsce i nie tylko. Do szkoły średniej uczęszczał w polskim Krakowie, ale i w czeskim Brnie, co zaowocowało później zainteresowaniami bohemistycznymi. Studiował w Krakowie filologię polską i germańską, Wydział Humanistyczny UJ ukończył ze stopniem doktora.

Inwencji twórczej, różnorodności zainteresowań i łatwości tworzenia pozazdrościć mógłby mu niejeden literat i artysta. Jego radości życia i aktywności, umiejętności cieszenia się drobiazgiem, życzyć mógłby sobie każdy z nas. Dorobek Sztaudyngera obejmuje najrozmaitsze typy działalności literackiej: wiersze liryczne, fraszki, satyry, bajki, baśnie, wspomnienia, utwory sceniczne i prace naukowe. Był współczesnym "człowiekiem renesansu", można śmiało zaryzykować porównanie - Kochanowskim XX wieku.

Jako poeta zadebiutował w 1924 r. na łamach prasy. W roku 1926 ukazał się pierwszy zbiór jego liryków "Dom mój". W tym czasie, jako student UJ, Sztaudynger działał w grupie literackiej "Helion" w Krakowie. W latach 1928-1935 pracował jako nauczyciel w szkołach średnich, w Dębicy, w Bydgoszczy i w Poznaniu. Efektem pobytu w Wielkopolsce były liryki - "Ballady poznańskie" (1930 r.). Kolejny zbiór poezji - "Rzeź na Parnasie" - wydał w 1931 roku. Znalazły się w nim wiersze satyryczne i fraszki. W latach 1935-37 studiował za granicą, czego efektem była pionierska praca "Marionetki" (wydana we Lwowie, w roku 1938). Wówczas też zainteresował się teatrami lalkowymi, które zaczął propagować i organizować, pracując jako wykładowca na Uniwersytecie Poznańskim, w latach 1937-39. W okresie okupacji prowadził lekcje literatury polskiej w tajnym nauczaniu w regionie sandomierskim, a później w Opatowie. Po wyzwoleniu Łodzi, w latach 1950-1954 był redaktorem czasopisma "Teatr Lalek".

Zajmował się głównie poezją, zwłaszcza satyryczną, tłumaczył także literaturę niemiecką (m.in. Goethego) i łacińską (Horacego), Jego fraszki i wiersze satyryczne dla dzieci i młodzieży zawarte są w zbiorach "Muchomory" (1961 r.), "Kasztanki" (1964 r.), "Narodziny obłoczka" (1965 r.), "Zwrotki dla Dorotki" (1968 r.) i "Dróżką przed siebie" (1973 r).

Powojenne utwory dla starszych odbiorców ukazały się w licznych zbiorkach, z których najbardziej znane to: "Strofy wrocławskie" (wydane w roku 1947), "Piórka" (1954 r.), "Krakowskie piórka" (1956 r.), "Krople liryczne" (1959 r.), "Piórka z gór" (1961 r.), "Ballady i fraszki" (1963 r.), "Wiórki" (1966 r.), "Śmiesznoty" (1968 r.) oraz "Rymy" (1970 r.) i "Supełki" (wydane także w 1970 r., ale niestety Sztaudynger nie dożył już publikacji).

Pośmiertnie wydano jego wspomnienia - "Chwalipięta" (1973 r., współredagowane wraz z Anną Sztaudynger Kaliszewicz - córką autora) oraz "Szczęście z datą wczorajszą" (1974 r.), a także zbiory wierszy: w 1972 - "Krakowskie piórka i inne wiersze", zaś dwa lata później - "Poezje wybrane". W 1973 ukazał się zbiór utworów scenicznych - "Jak zwykle wszystko winą jest Amora".

* * *

Warszawa, wrzesień 2005