| poezja (Nie okreslony) |
| |
poezja.
Poezja polska.
Wskazanie najstarszych wzmianek o Tatrach w poezji pol. nie jest sprawą
prostą, gdyż w poprzednich stuleciach (aż do poł. XIX w.) nazwy Tatry, Karpaty,
Krępak, Krapak itp. były stosowane wymiennie i raz oznaczały rzeczywiście Tatry,
a kiedy indziej Karpaty lub jakąś ich część, a z tekstów nie zawsze wynika, co
autor miał na myśli. Ponadto używano też czasem nazw Tatry, Krępak itp. na
oznaczenie gór w...
|
|
| poezja ludowa (Nie okreslony) |
| |
|
|
| Pogan Eugenia (Nie okreslony) |
| |
Pogan Eugenia, z domu Banach (15 IX 1919 Kraków). Botanik (UJ 1948, dr
1950), prof. UJ od 1973, kier. Zakładu Cytologii i Embriologii Roślin UJ
(1964-69), dyr. Inst. Botaniki UJ (1971-73, 1976-81), czł. Komitetu Bot.
PAN.
Prowadziła badania i publikowała prace z dziedziny kariologii, cytotaksonomii
i embriologii roślin, także tatrzańskich. Uczestniczyła w wieloletnich badaniach
zespołowych nad kariologią roślin okrytonasiennych Polski...
|
|
| Pogorzelski Maciej (Nie okreslony) |
| |
Pogorzelski Maciej, przezwisko Bąbel (31 X 1942 Częstochowa - 10 VIII
1966 w Alpach, poch. w Częstochowie). Taternik, alpinista, grotołaz, od 1964
czł. ochotnik Grupy Tatrz. GOPR, student geologii (UW).
Turystykę górską uprawiał od młodych lat, wspinał się w Tatrach od 1961, od
1962 także zimą. Przechodził drogi najtrudniejsze, również uczestniczył w
pierwszych przejściach takich dróg, m.in. na urwiskach Kazalnicy
Mięguszowieckiej i...
|
|
| pojemność turystyczna (Nie okreslony) |
| |
pojemność turystyczna. Termin, który się rozpowszechnił po II wojnie
świat. i oznacza dla danego obszaru maksymalną liczbę turystów, która może go
zwiedzać bez trwałego (nieodwracalnego) zniszczenia jego naturalnego
(pierwotnego) środowiska przyrodniczego. Nie ma sposobu ścisłego oznaczania
p.t., można jednak stwierdzić, że na danym obszarze przekroczono p.t., jeżeli
zdewastowane przez turystów środowisko przyr. nie jest w stanie...
|
|
| Pokrywczyński Zenon (Nie okreslony) |
| |
Pokrywczyński Zenon (15 X 1905 Włocławek - 7 XII 1992 Zakopane). Malarz
(pejzażysta), od 1936 osiadły w Zakopanem. Studia na krak. ASP 1945-1950. Był
nauczycielem rysunku i malarstwa w Liceum Sztuk Plastycznych w Zakopanem.
Tematem jego malarstwa są zwł. Tatry i Bałtyk. Wśród jego olejnych obrazów
tatrz. są np.: Zielony Staw, Kościelec, Wąwóz Kraków, Zmarzły Staw,
Mięguszowieckie, Żółta Turnia, Morskie Oko, Zakopane.
|
|
| pokrzywa (Nie okreslony) |
| |
pokrzywa (Urtica dioica ), z rodziny Pokrzywowatych (Urticaceae
). Roślina rodzima w niższych strefach Tatr, wyżej synantropijna, zawleczona
przez człowieka i przede wszystkim przez wypas owiec. Tworzyła ogromne
skupienia, zwł. przy szałasach i schroniskach, dochodziła aż do 1760 m (w
Łomnickiej Dolinie przy schronisku).
W miejscach, opuszczonych przez człowieka i owce, początkowo się rozrasta, po
niejakim czasie ginie jednak...
|
|
| Pokutnicy (Nie okreslony) |
| |
|
|
| Pokutnik (Nie okreslony) |
| |
"Pokutnik". Czasopismo tatern. wydawane w Krakowie przez grupę taterników
krak. zwanych »Pokutnikami. Było odbijane na powielaczu, a ilustrowane odbitkami
fotograficznymi. Ukazały się nry: 1 (niedatowany, 1942), 2-3 (niedatowany,
1944), 4 (1947) i 5 (1948); nry 1-3 należały do prasy podziemnej.
Współredaktorami byli Czesław Łapiński i Kazimierz Paszucha.
Pismo to zajmowało się wspinaczkami w skałkach pod Krakowem i taternictwem.
Autorzy...
|
|
| Pol Wincenty (Nie okreslony) |
| |
Pol Wincenty (20 IV 1807 Lublin - 2 XII 1872 Kraków, poch. na Cment.
Rakowickim, od 1881 na Skałce). Poeta, geograf, etnograf (studia we Lwowie,
Wilnie i Krakowie), uczestnik Powstania Listopadowego, w 1849-52 prof. nadzw.
geografii UJ (pierwsza katedra geografii w Polsce, a druga w Europie), czł. Tow.
Naukowego Krak. (1849) i AU (1872).Prowadząc badania geogr., meteor. i etnogr.
dużo podróżował po kraju, m.in. po Karpatach Wsch. i Zach. W Tatrach był...
|
|
| Pola, Krzyż (Nie okreslony) |
| |
Pola, Krzyż. P. Żelazny krzyż osadzony w starym kamieniu młyńskim,
stojący po prawej (zach.) stronie drogi, gdy się idzie Kościeliską Doliną z
Pisanej Polany na Smytnią Polanę, już blisko tej ostatniej. Kamień młyński
pochodzi ze starego młyna do mielenia rudy srebrnej sprzed kilkuset lat (»
górnictwo).Pierwotny krzyż był drewniany z napisem "I nic nad Boga"; został
postawiony przez uczestników wycieczki studentów, prowadzonej...
|
|
| Polak Kazimierz Stanisław (Nie okreslony) |
| |
Polak Kazimierz Stanisław (22 II 1923 Kraków - 16 IX 1985 tamże).
Historyk (UJ 1970), bibliotekarz, bibliograf literatury górskiej. Praca
magisterska: Problemy Spisza i Orawy w świetle publicystyki polskiego Podhala
(1918-1924) (1970). Pracował w Bibl. Jagiellońskiej, w krak. antykwariacie i
jako dokumentalista w przedsiębiorstwach.
Był bibliotekarzem Biblioteki PTT w Krakowie 1946-50 i następnie tej samej
pod jej nową nazwą, tj....
|
|
| Polakiewicz Wacław (Nie okreslony) |
| |
Polakiewicz Wacław (1 VIII 1942 Lwów). Historyk (Uniw. Łódzki 1974),
pracownik naukowy Muzeum Tatrz. w Zakopanem od 1978, od 1988 kustosz. Zajmuje
się głównie wątkami niepodległościowymi w dziejach i kulturze podhalańskiej.Jest
on autorem scenariuszy szeregu wystaw w Muzeum Tatrz. o tematyce regionalnej,
np. Zbójnictwo tatrzańskie, Podtatrze wobec powstania styczniowego oraz
prac nauk. i pop.-nauk. z zakresu dziejów i kultury Tatr i Podhala...
|
|
| polana (Nie okreslony) |
| |
|
|
| pole (Nie okreslony) |
| |
pole. W tatrz. terminologii topograficznej jest to pochyła i stosunkowo
płaska powierzchnia na dnie lub zboczu doliny lub w ścianie szczytu. Pole
zależnie od swego pokrycia może być piarżyste, trawiaste, śnieżne, lodowe.
Występuje też w nazwach geogr., np. Strzeleckie Pola. Jeżeli powierzchnia jest
stosunkowo pozioma, to jest to » rówień (najczęściej na dnie doliny).Forma
zdrobn.: pólko, np. pólko piargu (mały płat piargu), pólko...
|
|
| polnik tatrzański (Zwierzęta) |
| |
Mały gryzoń
wysokogórski, odkryty w Tatrach krótko przed II wojną światową. Ciało jego,
pokryte szarobrunatnawym futerkiem, mierzy 15-20 cm, przy czym sam ogon ma 5-7
cm. Pyszczek opatrzony jest długimi do 5 cm "wąsami" dotykowymi, tzw.
wibrysami.
P.t. podchodzi na najwyższe szczyty tatrz., np. na
wierzchołek Rysów, a nawet Gierlachu. Zamieszkuje obszary powyżej górnej
granicy lasu, w zwaliskach skałek i kamieni. Jest roślinożerny,...
|
|
| Polnisch Aladár sen. (Nie okreslony) |
| |
Polnisch Aladár sen.(1 V 1862 Lewocza - 15 XI 1932 Wyżnie Hagi, poch. w
Lewoczy). Spiskoniem. hotelarz.
Pod koniec lat 1890. przybył z Lewoczy do Wyżnich Hag, gdzie przez blisko 40
lat był dzierżawcą maleńkiego uzdrowiska złożonego z kilku budynków (razem 70
pokoi) i otwartego cały rok. Wyżnie Hagi za czasów P. były uczęszczane gł. przez
gości z Niemiec, a sam P. stał się postacią b. popularną, zwaną Onkel Polnisch.
Zalicza się...
|
|
| polowac (Nie okreslony) |
| |
polowac. W gwarze podh.: myśliwy.
|
|
| polowacka (Nie okreslony) |
| |
polowacka. W gwarze podh.: polowanie, myślistwo.
|
|
| Polski Grzebień (Nie okreslony) |
| |
Polski Grzebień (2208, 2200 m); Polský hrebeň; Polnischer Kamm;
Lengyel-nyereg. S. Szeroka i dość głęboka przełęcz w środk. części
głównej grani Tatr Wysokich, między Wielickim Szczytem a Małą Wysoką. Przez P.G.
prowadzi znakowana ścieżka tur. z pn. strony Tatr na pd., z Doliny Białej Wody
do Wielickiej Doliny; jest to jedno z najważniejszych przejść przez gł. grań
Tatr, znane od b. dawna, m.in. myśliwym, a turystom co najmniej...
|
|
| Polski Klub Alpinistyczny (Nie okreslony) |
| |
|
|
| Polski Klub Górski (Nie okreslony) |
| |
Polski Klub Górski (PKG). Powstał w Warszawie w 1966 z przekształcenia
się istniejącego już 10 lat »Klubu Turystów Górskich (KTG).
Członkowie PKG (ok.400) rozwijają działalność tur., tatern., alpin. i narc. w
górach, m.in. w Tatrach. Wybitne są osiągnięcia sport. i eksploracyjne licznych
wypraw PKG w różne góry świata: Alpy, Kaukaz, Ałtaj Mongolski, Pamir, Himalaje
(np. w 1974 pol. rekord wysokości przy zdobyciu Kangbachen 7902 m,...
|
|
| Polski Klub Wysokogórski (Nie okreslony) |
| |
Polski Klub Wysokogórski (Polish Mountaineers Club). Klub taki usiłowała
powołać do życia w 1947 grupa taterników pol., którzy po II wojnie świat.
znaleźli się w Wielkiej Brytanii: Zygmunt Klemensiewicz, Stanisław K. Zaremba,
Jan Sawicki, Stanisława Bäcker (-Skolimowska), Zbigniew Kubiński, Przemysław
Kotarbiński i in. Ułożono statut i wybrano tymczasowy zarząd, nie doszło jednak
do formalnego utworzenia klubu, gdyż inicjatorzy wkrótce...
|
|
| Polski Związek Alpinizmu (Nie okreslony) |
| |
Polski Związek Alpinizmu (PZA). Federacja polskich klubów i sekcji
zrzeszających taterników, alpinistów i grotołazów. Powstała w 1974 z
przekształcenia Klubu Wysokogórskiego, którego koła terenowe równocześnie
uzyskały osobowość prawną i stały się samodzielnymi Klubami Wysokogórskimi. PZA
jest związkiem sport., a jego władzą zwierzchnią był GKKFiT. Zarząd PZA ma
siedzibę w Warszawie.
Pod koniec 1988 do PZA należały 53...
|
|
| Polski Związek Narciarski (Nie okreslony) |
| |
Polski Związek Narciarski (PZN). Już w 1912-14 Karp. Tow. Narciarzy i
inne pol. kluby narc. usiłowały utworzyć związek, który reprezentowałby całość
pol. narciarstwa i wszystkie istniejące wtedy pol. organizacje narciarskie.
Wybuch I wojny świat. uniemożliwił wtedy realizację tych projektów.
Po wojnie, w październiku 1919, w Krakowie na zjeździe towarzystw tur. obecni
tam członkowie różnych organizacji narc. na osobnej naradzie...
|
|
| Polskie Towarzystwo Fotograficzne (Nie okreslony) |
| |
Polskie Towarzystwo Fotograficzne, Oddział Miejski w Zakopanem. Powstał
we wrześniu 1953 z inicjatywy Stanisława Kaczorowskiego i Mariana Mitana.
Kierował nim komitet założycielski, a od 1954 normalny zarząd (prezes Czesław
Wojtych, wiceprezes Krystyna Gorazdowska).Działalność oddziału: zebrania,
odczyty, coroczne wystawy, m.in. wystawa zbior. "Tatry i Podtatrze" w 1955 i
wystawa K. Gorazdowskiej "Tatry przed obiektywem" w 1957.W październiku 1962...
|
|
| Polskie Towarzystwo Krajoznawcze (Nie okreslony) |
| |
|
|
| Polskie Towarzystwo Tatrzańskie (dawne, 1873-1950) (Nie okreslony) |
| |
Polskie Towarzystwo Tatrzańskie (dawne, 1873-1950), skrót TT (1873 -
1920) i PTT (1920 - 50). Pierwsze i do 1906 jedyne pol. towarzystwo tur. czy
krajozn.; oprócz działalności tur. i krajozn. na obszarze gór pol. (nie tylko
Tatr), TT (PTT) było aktywne w znacznie szerszym zakresie. W 1950 PTT połączyło
się z Polskim Towarzystwem Krajoznawczym (PTK) tworząc jedną wspólną, do dziś
istniejącą organizację: » Polskie Towarzystwo...
|
|
| Polskie Towarzystwo Tatrzańskie (nowe, od 1988) (Nie okreslony) |
| |
Polskie Towarzystwo Tatrzańskie (nowe, od 1988), skrót PTT. Towarzystwo
tur.-krajozn., uważające się za kontynuatora dawnego PTT z lat 1873-1950, za
reaktywowane PTT (sprawa statutowo i prawnie wciąż sporna między nowym PTT a
istniejącym od 1950 PTTK, które powstało z połączenia dawnego PTT i PTK).
Już od lat 1950. dyskutowano od czasu do czasu sprawę albo większego
usamodzielnienia w łonie PTTK tych jednostek organizacyjnych, które...
|
|
| Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze (Nie okreslony) |
| |
|
|
