E-mail Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła


Zakopane, Tatry, Podhale
E-mail
Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła
Zakopane


zapamiętaj numer alarmowy w górach!!!
0 601 100 300
 nawigacja:  Z-ne.pl » Portal Zakopiański

Aktualna wycieczka to:  Kuźnice - Nosal - Polana Olczyska - Dolina Olczyska
Czas przejscia: 2 h      Trudność: Łatwy      Długość: 5,5 km

   Znajdujesz się w miejscu:
Kuźnice
  Kategoria: 
miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb 
  Wysokość:  1014 m n.p.m.

  opis  
  forum (0)  
  wycieczki  

Położenie:

Dzielnica Zakopanego (na pd.-wsch. od jego centrum), położona na obszarze Tatr w Dolinie Bystrej poniżej wylotu Doliny Jaworzynki , a otoczona Krokwią , Jaworzyńskimi Czołami , Boczaniem , Nieborakiem i Nosalem .




Kuźnice lub rzadziej Kuźnice Zakopiańskie, a dawniej (zwł. u górali) Hamry;  Znajduje się tu dolna stacja (1027 m) kolei linowej  na Kasprowy Wierch , restauracja, sklepy i szereg in. budynków. Z K. rozpoczyna się wiele popularnych szlaków tur.: na Giewont , Czerwone Wierchy , Gąsienicową Halę itd.

Pierwsza wiadomość o K. (pod nazwą Huty Hamerskie) pochodzi z 1766. Były tu huty żelaza i kuźnie  (stąd nazwy K.), czynne z przerwami do 1878.

Rudę żelazną wydobywano głównie pod Kopą Magury w Dolinie Jaworzynki . W 1807 roku właścicielem Kuźnic stał się Jan Homolacs i w pierwszej połowie XIX wieku tutejsze zakłady hutnicze przeżywały swój największy rozkwit. Działały tutaj  Wyrabiano w nich blachy kute i walcowane, narzędzia, krzyże przydrożne, kraty i przedmioty domowego użytku, a także wszystkie żelazne części do budowy Mostu Podgórskiego w Krakowie. Rodzina Homolacsów , będąca w posiadaniu Kuźnic do 1869 roku, wybudowała tutaj dwór, w którym podejmowała naukowców, artystów, polityków, a nawet członków rodziny cesarskiej. W latach 60-tych XIX wieku, wskutek wyczerpania się złóż tatrzańskich, Kuźnice zaczęły upadać i w końcu huty zostały zlikwidowane. W miejscu, gdzie stał niegdyś wielki piec, nieopodal dolnej stacji kolejki linowej, znajduje się obecnie tablica pamiątkowa. W 1889 roku Kuźnice wraz z całymi Dobrami Zakopiańskimi nabył Władysław hr. Zamoyski , patriota i społecznik z Wielkopolski, który cały swój majątek przekazał na cele społeczne i narodowe w formie fundacji.

Swój „renesans” zakopiańskie Kuźnice zawdzięczają budowie kolejki linowej na Kasprowy Wierch. Inwestycję, pomyślaną głównie z myślą o narciarzach , przeprowadzono w latach 1935-36 dzięki staraniom wiceministra komunikacji Aleksandra Bobkowskiego i wbrew protestom Państwowej Rady Ochrony Przyrody. Od tego czasu nad Kuźnicami góruje budynek dolnej stacji kolejki. Oprócz stacji w Kuźnicach znajduje się m.in. zajazd, restauracja, sklep spożywczy i pamiątkowy oraz leśniczówka TPN . Do obecnych czasów zachowało się także kilka zabudowań dworskich – w pobliżu Kliniki Ortopedii Dziecięcej UJ (dawny budynek administracyjny huty) stoi m.in. wozownia. W górnej części Kuźnic, przy szlaku na Kasprowy Wierch, znajduje się duży budynek elektrowni, założonej przez Zamoyskiego w murach dawnej wytwórni masy drzewnej, tzw. górnej papierni (czynnej w latach 1884-95).



Literatura:
Lit. - Henryk Jost: Kuźnice zakopiańskie w atlasie Frankensteina." Studia i Mater. z Dziejów Nauki Pol. " 1969, seria D, nr 5. - Tenże: Kuźnice Zakopiańskie. Katowice 1985. 



ZAKOPIAŃSKI PORTAL INTERNETOWY Copyright © MATinternet s.c. - ZAKOPANE 1999-2024