ZAKOPANE I TATRY - ZAKOPANE I TATRY - ZAKOPANE I TATRY - ZAKOPANE

E-mail Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła
ZAKOPANE - PORTAL ZAKOPIASKI - ZAKOPANE - PORTAL ZAKOPIASKI - ZAKOPANE - PORTAL ZAKOPIASKI - ZAKOPANE
Noclegi - Baza turystyczna Noclegi - Baza turystyczna
kwatery, pensjonaty, hotele, noclegi
odbierz pocztinformacja online
Kamera online (webKamera) - widok na Tatry z okna MATinternet s.c. ZAKOPANE - ul. Ks. Stolarczyka 12
Narty Narty
wyciągi, narty, snowboard
Tatry Tatry
wycieczki, encyklopedia, porady
Informator Informator
zarezerwuj pokój, praktyczne informacje
Nowiny Nowiny
aktualności, kalendarz imprez
Zakopane Zakopane
wszystko o Zakopanem
Galeria tatrzańska Galeria tatrzańska
zdjęcia z Tatr, kartki elektroniczne
Podhale-Sport Podhale-Sport
Podhale-Sport - sport na Podhalu
Podhale Podhale
miejscowości, folklor, powiat
felietony felietony
opowiadania opowiadania
fotoreportaże fotoreportaże
ogłoszenia w portalu Zakopane, Tatry, Noclegi ogłoszenia
kalendarz imprez kalendarz imprez
kamery online - aktualny widok na Giewont / Tatry kamery online
spacery i wycieczki po Zakopanem, Podhalu, Tatrach spacery/wycieczki
informator turystyczny - Zakopane, Podhale Tatry informator turysty
Wielka Encyklopedia Tatrzańska encyklopedia
ośrodki narciarskie, wyciągi, narty, snowboard, deska, trasa, slalom, warunki na stoku, kamery ośrodki narciarskie
ABC turysty abc turysty
zaplanuj wycieczkę w Tatry zaplanuj wycieczkę
aktywny wypoczynek dla aktywnych
pogoda / warunki pogodowe - Zakopane, Podhale, Tatry pogoda / warunki
rozkłady jazdy PKS, PKP, BUSY rozkłady jazdy
dojazd do Zakopanego Zakopane - dojazd
galeria tatrzańska galeria tatrzańska
galerie użytkowników wasze galerie
wyślij kartkę elektroniczną wyślij kartkę
konkursy konkursy
folklor - muzyka góralska, śpiew góralski, taniec góralski, gwara góralska, kuchnia góralska, oscypek, ciupaga, strój góralski, zwyczaje góralskie folklor
kultura i sztuka kultura i sztuka
imprezy regionalne imprezy regionalne
baza turystyczna - noclegi, kwatery, pokoje, pensjonaty, apartamenty, hotele baza turystyczna
Zakopane, Tatry, Podhale
E-mail
Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła
Zakopane


 nawigacja:  Z-ne.pl » Portal Zakopiański

Zwyczaje podhalańskie


Wielki Czwartek

Gdy umilkły dzwony, wszyscy szli do kościoła, aby wysłuchać jutrzni, modlitwy śpiewanej o północy przez księży.

Po wyjściu z kościoła gromada chłopców uczestniczących w jutrzni, wybiegała z kościoła z krzykiem na dziedziniec kościelny z drewnianymi kołatkami, czyli kłapocami. Trzykrotnie obiegali kościół goniąc Judasza, wcześniej przebranego chłopca.

Wielka Sobota

W ten dzień święcono pokarmy. Często te produkty na które było stać górali, czasami nawet tylko pieczywo. Pomijając takie przypadki najczęściej święcono poza pieczywem, kiełbasę, gotowane jajka, chrzan, trochę cukru i soli.

Wielka Niedziela

Rano zasiadano do stołu i spożywano święcone poprzedniego dnia pokarmy. Jako pierwszy gazda ugryzał kawałek chrzanu i podawał gaździnie, ta z kolei dzieciom, które jadły w kolejności według starszeństwa. Następnie każdy dostawał święcone jajko i trochę soli, a po święconym garnuszek kawy oraz kawałek babki i kołaca (pszenny placek z serem). Po śniadaniu zasiadali do misy, gdzie znajdowała się pieczona cielęcina i kiełbasa. Po skończonym posiłku, udawali się do kościoła. Gaździna zabierała kołace i babki dla ubogich, którzy siedzieli w przedsionku kościoła.

Warto wspomnieć, że w Wielkanoc - podobnie jak w dniu Bożego Narodzenia - nic nie robiono, oprócz pracy koniecznej, jak umycia naczynia lub nakarmienia bydła. Resztki święconki wyrzucano do pomyj i dawano krowom.

Poniedziałek Wielkanocny

W "śmiguszt", czyli Lany Poniedziałek, od wczesnego rana wszyscy polewali się wodą. Najbardziej narażone na przemoknięcia były dziewczęta, szczególnie te które miały największe powodzenie u chłopców.

Zielone Świątki

Zwyczajem było kropienie święconą wodą obsianych i obsadzonych pół. W tym celu gazda nalewał do dzbanka święconą wodę, brał kropidło i udawał się w pole, aby poświęcić zieleniące się zagony. Prosił Pana Boga o ochronę pól przed deszczami mrozami i wiatrami. Bywało również palenie ogniska, przez którego tańczono, a młodzi chłopcy przeskakiwali nie.

Św. Jana Chrzciciela (24 czerwiec)

O równej północy kwitnie ziele paproci. Wierzono, że kto zerwie kwiat, będzie mógł znaleźć wszystkie ukryte skarby i śmiało je brać. Od tego dnia można było kąpać się w potokach i rzekach, gdyż uważano, że św. Jan poświęcił już wodę. Taka kąpiel miała oczyszczać duszę i ciało z wszelkich chorób.

Matki Boskiej Zielnej (15 sierpień)

W ten dzień święci się zioła zbierane przez dwa lub jeden dzień. Po poświęceniu zanoszono je między kapustę na ogródku, aby urosła ładna. Po paru dniach zbierano je do domu, gdzie najczęściej używano w celach terapeutycznych, "gdyż w lecznictwie odgrywa u górala wielką, a może najważniejszą rolę ziele święcone na Matkę Boską Zielną". Ma ono moc odczyniania uroku, ochrania dom od nieszczęścia, a rodziny od choroby, a nawet przyspiesza plonów. Tym zielem okadzano bydło przed pierwszym wyruszeniem na pastwisko po zimie, a ponadto gazdę, jego wóz konie przed wyruszeniem na wiosnę po raz pierwszy na pole. Jeśli ktoś zachorował w domu, najpierw go okadzano Święconym Zielem, a dopiero później szukano skuteczniejszego lekarstwa. Położone na okienku lub powieszone nad głównymi drzwiami, chroniły chałupę przed piorunami. Wśród roślin święconych, w bukietach znajdowały się między innymi:

  • boże drzewko (artemisia abrotanum) - chronił prze urokami, a zmieszane z ciastem pszenicznym służył jako lekarstwo na bolączki;
  • czosnek (alium sativum) - pomocny w leczeniu wielu chorób, a pondto odpędzał uroki;
  • piołun (artemisa absinthium) - dobry na bóle żołądka i zatrucia;
  • jałowiec (juniperus communis) - z dobrym skutkiem był stosowany przy opuchliźnie;
  • żywokost (synphytum offinale) - goił rany i leczył złamania;

W bukiecie znalazło się również wiele innych roślin rosnących dziko, a także hodowlane w przydomowych ogródkach kwiatowych.

Wigilia Św. Andrzeja (29 listopad)

Jest to dzień, w którym góralki mogą pochwalić się swoją znajomością przesądów i umiejętnością przepowiadania przyszłości. Przed ułożeniem się do spania, dziewki kładą pod poduszkę spodnie, dzięki czemu ma się im przyśnić przyszły mąż. Odbywał się i nadal odbywa znany "andzejkowy" zwyczaj lania woskiem. Aby lepiej przepowiadać przyszłość, cały dzień zachowują post. W ten dzień dziewki obejmują wierzby rękoma, żeby szybciej wyszły za mąż.


1 2 3 











Jeżeli znalazłeś/aś błąd, nieaktualną informację lub posiadasz materiały (teksty, zdjęcia, nagrania...), które mogą rozszerzyć zawartość tej strony i możesz je udostępnić - KLIKNIJ TU »»

ZAKOPIAŃSKI PORTAL INTERNETOWY Copyright © MATinternet s.c. - ZAKOPANE 1999-2024