| Zdzitowiecki Krzysztof (Nie okreslony) |
| |
Zdzitowiecki Krzysztof (13 XI 1939 Warszawa). Warsz. taternik (także
jask.), alpinista, polarnik, biolog (dr).
W Tatrach przechodził nowe drogi należące do najtrudniejszych, np. lewy filar
Kazalnicy Mięguszowieckiej. W 1961 Z. i towarzysze (Janusz Onyszkiewicz i
Bernard Uchmański) dotarli jako pierwsi na "suche" dno Śnieżnej Jaskini, wówczas
najgłębszej w Tatrach (620 m, nowy pomiar 568 m).
Wspinał się w Alpach, uczestniczył w...
|
|
| Zejszner Ludwik (Nie okreslony) |
| |
Zejszner Ludwik, także Zeuschner itp. (1805 Warszawa - 3 I 1871 Kraków).
Wybitny pol. geolog i paleontolog (studia 1822-28 na uniw. w Warszawie, Berlinie
i Getyndze), prof. UJ (1829-33 i 1848-57), prof. mineralogii Akademii
Medyko-Chir. w Warszawie (1857-58), jeden z czołowych badaczy Tatr i w ogóle
Karpat, pionier ochrony przyrody tatrz.
Autor blisko 300 rozpraw nauk. i artykułów drukowanych w wydawnictwach pol.,
niem., austr., franc., ros.,...
|
|
| Zembrzuski Jerzy (Nie okreslony) |
| |
Zembrzuski Jerzy (1 XII 1928 Warszawa). Leśnik (mgr inż.), działacz
ochrony przyrody, w Zakopanem od 1945.
W 1954-56 był członkiem rady Tatrz. Parku Nar. z ramienia prezydium MRN w
Zakopanem, gdzie wówczas pracował. Od 1957 był pracownikiem TPN, kolejno jako
strażnik, podleśniczy, leśniczy, adiunkt i w 1969-87 wicedyr. (od spraw ochrony
przyrody, turystyki i planowania przestrz.).
Od 1960 był działaczem oddziału zakop. Ligi Ochrony...
|
|
| zespoły roślinne (Nie okreslony) |
| |
zespoły roślinne, czyli asocjacje. Nazwę tę otrzymały zbiorowiska roślin,
składające się ze specyficznych gatunków, nadających danemu zbiorowisku
odrębność, i występujące zawsze w tym samym lub b. zbliżonym składzie roślin na
różnych stanowiskach. Zespołami roślinnymi zajmuje się nauka zwana
fitosocjologią.
W Tatrach wyodrębniono cały szereg zespołów: leśne, halne, turniowe,
torfowiskowe i wiele in. Najważniejsze i...
|
|
| Zeszyty Poronińskie (Nie okreslony) |
| |
"Zeszyty Poronińskie". Publikacja Muzeum Lenina w Poroninie, wydana w
formie trzech nie numerowanych roczników za 1983, 1984 i 1985 (lub 1986). Część
każdego rocznika dotyczy działalności Muzeum Lenina, jednakże większość
artykułów i prac nie jest z nią związana i łączy się głównie ze sprawami
Zakopanego (także Tatr i Podhala), zarówno aktualnymi jak i dawnymi. Redakcja:
Grażyna Dustanowska, Marek Mróz i Andrzej Szymkiewicz.
|
|
| Zębata Szczerbina (Nie okreslony) |
| |
|
|
| Zębata Turnia (Nie okreslony) |
| |
Zębata Turnia; Zubatá vežička; Jordánturm; Jordán-torony. S.
Pozębiona (stąd nazwa), kolejno druga z czterech turni w grani ciągnącej się od
Durnego Szczytu ku Łomnicy. Od Durnej Turniczki odgranicza ją Zębata Szczerbina,
a od Pośledniej Turni - Wyżnia Poślednia Przełączka. Pierwsze wejście: Károly
Jordán i przew. Johann Franz sen. w 1900. Nazwą niem. i węg. jest upamiętniony
węg. taternik » Károly Jordán.
|
|
| Zgorzelisko, Polana (Nie okreslony) |
| |
Zgorzelisko, Polana (ok. 1060-1095 m) lub po prostu Zgorzelisko.
P. Wielka, pochyła polana na wysokim grzbiecie, który oddziela górną
część wsi Małe Ciche od górnej części Doliny Porońca. Swą szeroką odnogą Polana
Zgorzelisko opada daleko w dół ku pn.-wsch. (do wysokości ok. 900 m), w kierunku
Doliny Porońca. Swym pn.-zach. rogiem polana ta wchodzi wysoko na wsch. stoki
Wierchu Zgorzelisko.W pd. części P.Z. od dawna stoi stale...
|
|
| Zgorzelisko, Wierch (Nie okreslony) |
| |
Zgorzelisko, Wierch (1105, 1106 m) lub krótko Zgorzelisko. P.
Najwyższe wzniesienie (zalesione) w wysokim grzbiecie między wsią Małe Ciche a
górną częścią Doliny Porońca. Na wsch. i pd.-wsch. stokach Wierchu Zgorzelisko
rozciąga się Polana Zgorzelisko.
|
|
| Zibrín Zdeno (Nie okreslony) |
| |
Zibrín Zdeno (2 V 1931 Brezno, okres Banská Bystrica). Słow. taternik i
alpinista, ratownik górski (od 1953 w Tatrach Niżnich), inż. chemik, w 1957-61
meteorolog na Chopku w Tatrach Niżnich. W latach 1950-tych i 1960-tych był
jednym z czołowych czechosł. taterników i alpinistów. W Tatrach przeszedł wiele
ówcześnie najtrudniejszych dróg w lecie i zimie, również nowe drogi. W 1955
uczestniczył w zim. przejściu grani Tatr Wysokich. Wspinał...
|
|
| Zieleniewski Michał (Nie okreslony) |
| |
Zieleniewski Michał (1821 Kraków - 17 IV 1896 tamże).
Lekarz (UJ) i balneolog. Od 1873 czł. Komisji Fizjogr. AU, od 1874 czł.
Komisji Balneologicznej AU, przez 30 lat lekarz zdrojowy w Krynicy. Wśród jego
licznych publikacji lek. i balneologicznych niektóre dotyczą Jaszczurówki i
Zakopanego, np. Zakłady zdrojowo-kąpielowe w Galicyi. IV. Jaszczurówka
("Strzecha" 3, 1870), Zakłady zdrojowo-kąpielne w Galicyi. I. Jaszczurówka...
|
|
| zielinka rozesłana (Nie okreslony) |
| |
zielinka rozesłana lub sybaldia rozesłana
(Sibbaldia procumbens ), z rodziny Różowatych (Rosaceae ). Drobna
roślinka, tworząca małe, niziutkie dareńki. Listki trójlistkowe w różyczce, na
szczycie ucięte, o trzech ząbkach; kwiatki pięciopłatkowe, malutkie,
bladożółtawozielonkawe. W Tatrach tylko w obrębie Czerwonych Wierchów,
najczęściej w wyleżyskach lub na zacienionym wilgotnym
terenie.
|
|
| Zieliński Stanisław (Nie okreslony) |
| |
Zieliński Stanisław (8 V 1917 Kijów). Prozaik, krytyk lit., publicysta, w
Warszawie od 1920 z przerwą wojenną: walczył w kampanii wrześniowej 1939, potem
był w obozach jenieckich, w 1947 wrócił do kraju. Częsty bywalec Zakopanego,
turysta.
Tematyka tatrz. i zakop. pojawia się w zbiorach jego groteskowo-satyr.
opowiadań, np. Kalejdoskop (Wa. 1959) i Kosmate nogi (Wa. 1962)
oraz w cyklu felietonów Pamiętnik oswojonego...
|
|
| zielniki (Nie okreslony) |
| |
zielniki. Nazwa "zielnik" ma dwa znaczenia: 1) zbiór zasuszonych roślin,
ułożonych na arkuszach papieru, z adnotacją o nazwie rośliny, miejscu jej
zebrania, daty zebrania i nazwiska znalazcy (lub tego, kto daną roślinę
oznaczył); 2) dawne drukowane dzieła botaniczno-lekarskie, najczęściej
ilustrowane, nazywane zielnikami, herbarzami, niekiedy Ogrodami Zdrowia. Poniżej
podane są wiadomości wyłącznie o z. w pierwszym znaczeniu; o z. w drugim...
|
|
| Zielona Czuba (Nie okreslony) |
| |
Zielona Czuba (2131, 2130 m); Zelená kopa, Zelený vrch, Štít nad Zeleným;
Grüne Kuppe; Zöldtavi-hegy. S. Pn.-zach. szczyt Jaworowych Wierchów, nad
Szeroką Przełęczą. Stanowi pn.-zach. zakończenie Jaworowej
Grani.
|
|
| Zielona Dolina Gąsienicowa (Nie okreslony) |
| |
Zielona Dolina Gąsienicowa lub po prostu Zielona Dolina. P. Zach.
gałąź » Gąsienicowej Doliny, ok. 2,5 km długa. Leżą w niej wszystkie Gąsienicowe
Stawy oprócz Czarnego Stawu i Zmarzłego Stawu. Zaczyna się od ujścia Czarnego
Potoku do Suchej Wody (ok. 1425 m) i ciągnie się w górę łukiem ku pd. do stóp
Świnicy, do wysokości ok. 2050 m. Nazwa Z.D.G. pochodzi od jej największego
stawu: Zielonego Stawu Gąsienicowego.
|
|
| Zielone, Przednie (Nie okreslony) |
| |
Zielone, Przednie (1732 m); Predné Zelené, Prednô
Zelenô. S. Nietypowego kształtu wzgórze na pd.
stokach Rohackiej Doliny, między dolną częścią Spalonej Doliny a Smutną Doliną.
Z Rohackiej Doliny wznosi się Przednie Zielone stromym stokiem (gęsto
zarośniętym kosodrzewiną) do swego najwyższego punktu, zaraz za którym leżą
tarasy z Rohackimi Stawami. Niżni Rohacki Staw ma odpływ...
|
|
| Zielony Ogród (Nie okreslony) |
| |
Zielony Ogród (ok. 1250 m) lub Polana Żlebina; Polana pod žlabinou;
Grüner Garten, Grüngärten. S. Polana nad pr. (pn.-wsch.) brzegiem
Żlebińskiego Potoku w Żlebinie w Tatrach Bielskich. Po przeciwnej stronie potoku
stoi domek służbowy TANAPu. W Z.O. stał niegdyś szałas past., użytkowany przez
mieszkańców Zdziaru do 1958.
|
|
| Zielony Potok Kiezmarski (Nie okreslony) |
| |
|
|
| Zielony Staw Gąsienicowy (Nie okreslony) |
| |
Zielony Staw Gąsienicowy (1672, 1672 m) lub po prostu Zielony Staw.
P. Największe jezioro w Zielonej Dolinie Gąsienicowej, u stóp Skrajnej
Turni. Po II wojnie świat. staw ten został sztucznie zarybiony. Pow. 3,84 ha,
275 x 238 m, głęb. 15,1 m. Górale nazywali to jezioro również Suczym Stawem i
opowiadali, że nazwa pochodzi stąd, iż juhasi utopili w nim złą
sukę.
|
|
| Zielony Staw Jaworowy (Nie okreslony) |
| |
Zielony Staw Jaworowy (1820, 1811 m) lub po prostu Zielony Staw, a
dawniej również Zielony Staw Jaworzyński lub Zielony Staw pod Szeroką
Jaworzyńską; Zelené pleso, Zelené pleso Javorové, Zelené pleso Javorinské;
Grüner See, Javorova Grüner See, Javoriner Grüne See; Zöld-tó, Jávor-völgyi
Zöld-tó. S. Leży w górnej części Zielonej Doliny Jaworowej, u stóp
Szerokiej Jaworzyńskiej i Szerokiej Przełęczy. Jest wybitnie okrągławy i...
|
|
| Zielony Staw Kaczy (Nie okreslony) |
| |
Zielony Staw Kaczy (1577, 1577 m) lub po prostu Zielony Staw, a czasem
mylnie Kaczy Staw; Zelené pleso, Zelené pleso Kačacie, dawniej Zelené pleso
Kačie; Grüner See, Ententaler Grüner See; Zöld-tó, Kacsa-völgyi Zöld-tó.
S. Największy staw w Kaczej Dolinie, na dnie jej dolnego piętra, u stóp
Ganku. Pomiary pracowników TANAPu w 1961-67 oraz (w nawiasach) pomiary Wiktora
Ormickiego z 1929: pow. 2,580 (2,625) ha, 200 x 170 (232 x 150) m,...
|
|
| Zielony Staw Kiezmarski (Nie okreslony) |
| |
Zielony Staw Kiezmarski (1542, 1545 m) lub po prostu Zielony Staw,
dawniej też Zielony Staw pod Łomnicą; Zelené pleso, Zelené pleso Kežmarské,
Zelené pleso pod Jastrabou vežou, Zelené pleso pod Lomnickým štítom; Grüner See,
Kesmarker Grüner See, Grünsee; Zöld-tó, Késmárki-Zöld-tó. S. Największy
staw w Kiezmarskiej Dolinie, u stóp Jastrzębiej Turni i Małego Kiezmarskiego
Szczytu. Nad stawem stoi schronisko turystyczne. Naturalne...
|
|
| Zielony Staw Ważecki (Nie okreslony) |
| |
Zielony Staw Ważecki (2026, 2017 m), także Zielony Staw pod Krywaniem i
Zielony Staw Krywański; Zelené pleso pod Kriváňom, Zelené pleso Krivánske;
Grüner See am Krivan, Krivan Grüner See; Kriváni-Zöld-tó, handelvölgyi Zöld-tó.
S. Duże jezioro w górnej części Ważeckiej Doliny u stóp Krywania i
Krótkiej. Pomiary pracowników TANAPu z 1961-67 oraz (w nawiasach) pomiary
starsze: pow. 5,161 (4,32) ha, 450 x 160 (400 x 149) m, głęb....
|
|
| Zielony Stawek Zuberski (Nie okreslony) |
| |
Zielony Stawek Zuberski (1472 m) lub po prostu Zielony Stawek, także Żabi
Stawek, Studnica; Zelené pliesko, Zelené pliesko pod Predným Zeleným, žabie
pliesko, Opálové pliesko. S. Mały stawek w Spalonej Dolinie, nad jej
wysokim dolnym progiem. Pow. 0,02 ha, 37 x 13 m, głęb. 2,1 m.
|
|
| Zielony Wierch Jaworowy (Nie okreslony) |
| |
Zielony Wierch Jaworowy (2177, 2169 m); žabí vrch Javorový, severozápadný
vrchol; Nordgipfel des Froschberges; Békás-hegy északi orom. S. Środkowy
z trzech Jaworowych Wierchów, między Żabim Wierchem Jaworowym a Zieloną Czubą.
Od Z.W.J. odchodzi wybitna boczna grań, która oddziela Zieloną Dolinę Jaworową
od Żabiej Doliny Jaworowej.
|
|
| Zielony Wierch Rohacki (Nie okreslony) |
| |
Zielony Wierch Rohacki (ok. 2000 m), lub po prostu Zielony Wierch;
Zelené, Zelenô. S. Gł. wzniesienie w bocznej
grani Tatr Zach., odgałęziającej się od Skrajnej Kopy (w grupie Trzech Kóp) ku
pn.-wsch. i ciągnącej się między Smutną Doliną a Rohackimi Stawami. Przez Z.W.R.
prowadzi znakowany szlak tur. od Wyżniego Rohackiego Stawu na Trzy
Kopy.
|
|
| Zielonym Stawem, Schronisko nad (Nie okreslony) |
| |
Zielonym Stawem, Schronisko nad (ok. 1550 m) lub Schronisko nad Zielonym
Stawem Kiezmarskim, dawniej czasem Schronisko arcyksięcia Fryderyka, a od 1950
niekiedy Schronisko im. Alberta Brnčala; Chata pri Zelenom plese (kežmarskom),
od 1950 Brnčalova chata, dawniej Bedrichova chata, Fridrichova chata itp., Chata
pod Jastrabou vežou; Grüneseehütte, Schutzhütte am Grünen See, pierwotnie
Erzherzog Friedrich Schutzhaus, Friedrichhaus, później...
|
|
| Ziemak Ryszard (Nie okreslony) |
| |
Ziemak Ryszard (15 VIII 1935 Grodno). Fotografik tatrz., taternik.
Wystawiał swoje zdjęcia w kraju i za granicą, ukazywały się też w publikacjach
krajowych ("Taternik", "Wierchy" i in.) i zagranicznych. Jest autorem albumów
Impresje tatrzańskie (Wa. 1987) Morskie Oko (Wa., Ka. 1991),
Tatry, góry najpiękniejsze (Wa. 1991).
Lit. - Teresa Kłosiewicz: Czekan i kamera. "Gościniec" 20, 1988, nr
2.
|
|
| Ziemblic Ludwik (Nie okreslony) |
| |
Ziemblic Ludwik, pierwotne nazwisko Bogusz (21 VIII 1895 Kraków - 2 XI
1987 Zakopane, poch. w Krakowie). Inż. rolnik, taternik, alpinista, przewodnik
tatrz., ratownik górski, kierownik schronisk górskich, narciarz-turysta.
Już w młodych latach wspinał się po skałkach w okolicy Ojcowa, w jesieni 1913
z kolegą (Franciszek Żurek) dokonał tam wejścia (zapewne pierwszego) na Maczugę
Herkulesa. W Tatrach był po raz pierwszy w lecie 1913 (wejście...
|
|
