| Marchwiczna Przełęcz (Nie okreslony) |
| |
Marchwiczna Przełęcz ( 2055 m). P. Szerokie siodło między Opalonym
Wierchem a Miedzianem. Nazwa pochodzi od rozległego upłazu, położonego poniżej
przełęczy od strony Morskiego Oka i zwanego Marchwiczne (w góralskiej wymowie
Marficne ), gdyż rośnie tam obficie roślina zwana »
marchwicą.
|
|
| Marcinkowski Marian (Nie okreslony) |
| |
|
|
| Marcinkowski Włodzimierz (Nie okreslony) |
| |
Marcinkowski Włodzimierz (13 VIII 1904 Tarnów - 20 II 1991 Kraków).
Turysta, taternik, lekarz (UJ 1928, dr), działacz ochrony przyrody, od 1931
jeden z czołowych publicystów i działaczy w społ. ruchu przeciwalkoholowym.
Na wycieczki w Tatry zaczął chodzić z ojcem, w czasie corocznych wakacji z
rodzicami w Poroninie. Poznał tam Jana Kasprowicza, z którym spotykał się jego
ojciec. Taternictwo uprawiał od 1922 (z kolegami i z bratem Marianem)...
|
|
| Marcisz Andrzej (Nie okreslony) |
| |
Marcisz Andrzej (30 XII 1961 Kraków). Taternik (od 1978). Dokonał I
przejścia szeregu dróg ekstremalnych w Tatrach Wys. i Zach. w lecie i zimą,
m.in. na Małym Kiezmarskim Szczycie, Kazalnicy Mięguszowieckiej i Małym
Młynarzu. Wiele dróg dotąd hakowych przeszedł jako pierwszy klasycznie, np. na
ścianach Kazalnicy i Mnicha. Dużo in. dróg przeszedł rekordowo szybko: np. na
ścianie Kazalnicy poszczególne drogi w 5, a nawet w 2 godz., lub dwie...
|
|
| Marcsek Andor (Nie okreslony) |
| |
Marcsek Andor lub Andreas, sen. (30 X 1856 Kiezmark - ok. 18 XII 1911
Nowa Wieś Spiska). Spiskoniem. prof. gimnaz. w Nowej Wsi Spiskiej od 1882, czł.
Spiskiego Tow. Hist., skarbnik Węg. Tow. Karp. (MKE) 1891-1911, działacz
społeczny.
Lit. - "Jahrb. UKV" 34, 1912 (Moriz Lővy).
|
|
| Marcsek Andor (Nie okreslony) |
| |
Marcsek Andor jun., także Andreas, syn » Andora
Marcseka sen. Spiskoniem. prof. gimnaz. w Nowej Wsi Spiskiej, współred. rocznika
"Magyarországi Kárpátegyesület Évkönyve" = "Jahrbuch des Ungarischen
Karpathenvereins" w 1911-17.
|
|
| Margica (Nie okreslony) |
| |
Margica (1718 m); Margica; Grätl, Grätchen, Gäher Turm, Jäher Turm;
Tarajka. S. Wybitne, urwiste, trawiasto-skaliste wzniesienie w górnej
części bocznej pn.-wsch. grani Bujaczego Wierchu, między Kurzą Dolinką a Suchą
Doliną Bielską. W pn.-wsch. stokach M. znajduje się Alabastrowa Jaskinia i
Lodowa Piwnica.
|
|
| margiel (Nie okreslony) |
| |
margiel. Skała osadowa barwy białawej, brązowawej lub szarej, złożona z
wapienia i dużej domieszki składników ilastych, wpływających na miękkość i
kruchość tej skały, a także z różnych in. domieszek w niewielkich ilościach. Gdy
procent zawartości wapienia przewyższa procent zawartości iłów w skale, mówimy o
wapieniu marglistym, jeśli jest na odwrót - o iłach lub łupkach
marglistych.Wapienie margliste i margle występują np. na...
|
|
| Margreiter-Kownacka Marta (Nie okreslony) |
| |
Margreiter-Kownacka Marta (14 IX 1939 Kraków), z domu Buratyńska, potem
kolejno Kownacka (pierwsza żona » Andrzeja Kownackiego) i Margreiter.
Hydrobiolog (dr). W 1961-73 adiunkt w Zakładzie Biologii Wód PAN w Krakowie,
potem pracownik nauk. Uniw. w Innsbrucku (1973-86) i Austr. Akademii Nauk w
Wiedniu (od 1986). Od 1961 pod kierownictwem prof. Karola Starmacha badała
ekologię potoków i rzek górskich, zwł. wpływ działalności człowieka na zespoły...
|
|
| Markiewicz Władysław (Nie okreslony) |
| |
Markiewicz Władysław (? - ok. 1911). Prawnik (dr), adwokat krajowy w
Krakowie, radca miejski tamże (np. w 1878), działacz Tow. Tatrz.
M. był członkiem założycielem TT (w pewnym okresie zwanym członkiem
dożywotnim) od 1874 aż do 1909 włącznie. Wspólnie z Bolesławem Lutostańskim i
Maksymilianem Nowickim w maju 1874 M. opracował trzeci z kolei statut TT,
uchwalony 31 V 1874 na walnym zgromadzeniu Galicyjskiego Tow. Tatrz., a
zatwierdzony 8...
|
|
| Marko Carlo sen. (Nie okreslony) |
| |
Marko Carlo sen.(29 IX 1791 Lewocza - 18 XI 1860 Villa Appeggii k.
Antelle, Włochy). Malarz, pejzażysta i portrecista. Był z zawodu inżynierem i
początkowo pracował w tym fachu, potem jednak - po studiach malarskich w Wiedniu
- zajmował się wyłącznie malarstwem. Od 1832 mieszkał we Włoszech.
Sprzed 1832 pochodzą jego górskie krajobrazy malowane w Tatrach lub jedynie
inspirowane przez Tatry i przedstawiające je w wyidealizowanej formie. Z...
|
|
| Marmurowa Jaskinia (Nie okreslony) |
| |
Marmurowa Jaskinia (1771 m). P. Otwór jej znajduje się na pr. od
linii spadku wierzchołka Miętusiej Kazalnicy, blisko skraju Szerokiego
Upłaziańskiego, ponad ścianami opadającymi do Wielkiej Świstówki w Miętusiej
Dolinie. Wg stanu badań z końca 1998: dług. jaskini 681 m, deniwelacja 150,5 m
(-126, +24,5).
Na podstwie wskazówek górali jaskinię odkryli i przeszli jej pierwszą
studnięJ. Danysz i J. Kibiński w 1960. Zaraz potem na...
|
|
| Marszewski Józef (Nie okreslony) |
| |
Marszewski Józef (ok. 1825 Warszawa lub Wilno - 1883 Warszawa). Malarz
(studia w Petersburgu 1853-56 i Düsseldorfie), głównie pejzażysta. Wystawiał od
1855.
Robił wycieczki w Tatry (zapewne po 1862) i malował tam pejzaże.
Wystawiał m.in. w Warszawie i Krakowie obrazy: Widok Kościelca w Karpatach
lub Góra Kościelec w Karpatach (1866, olej), Morskie Oko
(1867), Góra Murań w czasie ranku (1868),...
|
|
| Martin Alfred (Nie okreslony) |
| |
Martin Alfred (24 VII 1882 na Górnych Łużycach - ? Monachium?). Niem.
alpinista i taternik, historyk i socjolog, prof. uniw. we Frankfurcie, Monachium
i Getyndze, z przerwą w czasach hitlerowskich ze względów politycznych.
Alpinizm uprawiał w 1900-64, w Alpach, Pirenejach, Abruzzach, na Bałkanach,
Korsyce, Krecie i w Grecji. W Tatrach uprawiał taternictwo głównie podczas swych
studiów uniw. we Wrocławiu, w 1905-08; należał do...
|
|
| Martynowicz Miłosz (Nie okreslony) |
| |
Martynowicz Miłosz (27 II 1959 Wrocław). Turysta, taternik, narciarz,
przodownik turystyki górskiej, strażnik ochrony przyrody, w 1984-86 ratownik
ochotnik GOPR. Bibliofil, księgarz, wydawca literatury górskiej.Posiada duży
księgozbiór literatury górskiej (ok. 5 000 pozycji), w znacznej części
dotyczącej Tatr i Podtatrza, w tym sporo publikacji rzadkich.W 1991 założył i
prowadzi » Księgarnię Górską w Zakopanem. W tym samym roku stworzył i...
|
|
| martyrologia wojenna (Nie okreslony) |
| |
martyrologia wojenna. W czasie II wojny świat. wojska niem. (z oddziałami
armii słow.) zajęły pow. nowotarski już pierwszego dnia wojny, 1 IX 1939
(»okupacja). Wkrótce potem (X 1939) zaczęło na tym terenie działać gestapo,
które aż do stycznia 1945 miało swą siedzibę w Zakopanem w budynku dawnego
pensjonatu "Palace" przy ul. Chałubińskiego. Gestapo więziło tu Polaków
podejrzanych o wszelką działalność patriot. czy antyniemiecką:...
|
|
| Marusarz (Nie okreslony) |
| |
Marusarz (rodzina). Nazwisko to pojawia się w starych aktach dopiero w
1687 i 1705, w Szaflarach i Olczy, ale było rozpowszechnione na Podhalu chyba
już wcześniej i szerzej, gdyż do końca XVIII w. jest zarejestrowane w 7 dalszych
wsiach od Pieniążkowic na pn., po Zakopane i Dzianisz na pd., a do poł. XIX w.
także w 11 nast. wsiach, od Klikuszowej po Białkę Tatrz. i Kościelisko.
Związana silnie z Zakopanem i Tatrami jest ta rodzina Marusarzy,...
|
|
| Marusarz Andrzej (Nie okreslony) |
| |
Marusarz Andrzej, jun. (31 VIII 1913 Zakopane - 3 X 1968 Kraków, poch. w
Zakopanem na starym cment.), syn przewodnika tatrz. » Jędrzeja
Marusarza-Jarząbka. Narciarz, taternik, przewodnik tatrz., ratownik górski,
marynarz.
Przewodnictwa nauczył się przy ojcu, towarzysząc mu w wycieczkach tatrz.
Razem z ojcem budował też ścieżki tur. w Tatrach. Egzamin przewodnicki zdał w
1932, na klasę II w 1937 i I w 1967. Uprawiał także taternictwo,...
|
|
| Marusarz Jan (Nie okreslony) |
| |
Marusarz Jan, brat słynnego skoczka narc. »Stanisława Marusarza. Zawodnik
narc., taternik. Startował w zawodach narc. (skoki, biegi, zjazdy) w Zakopanem w
latach 1930. i osiągał b. dobre wyniki. W czasie II wojny świat. walczył w I
Brygadzie Karp. na Bliskim Wschodzie; ciężko ranny pod Tobrukiem. Po wojnie
osiadł w Kanadzie.
|
|
| Marusarz Józef (Nie okreslony) |
| |
Marusarz Józef (26 I 1926 Zakopane), najmłodszy z trzech synów » Jędrzeja
Marusarza-Jarząbka. Zawodnik narc. (olimpijczyk), ratownik tatrz., z zawodu
cieśla (zakop. Szkoła Przem. Drzewn. 1943), potem architekt (Politechn. Krak.,
mgr inż. 1954).
Jako zawodnik narc. startował w trzech olimpiadach zim.: 1948, 1952 i 1956.
Pięć razy zdobył tytuł mistrza Polski: 1947 bieg zjazdowy, slalom i kombinacja
alp., 1948 slalom, 1951 slalom. Był akad....
|
|
| Marusarz Stanisław (Nie okreslony) |
| |
Marusarz Stanisław (2 III 1909 Zakopane - 8 VIII 1981 tamże, poch. na
starym cment.), syn » Jędrzeja Marusarza-Jarząbka. Zakop. góral (rolnik),
przewodnik tatrz., ratownik górski, instruktor narc. PZN.
W latach międzywoj. dużo chodził po Tatrach jako tragarz na wycieczkach
prowadzonych przez swego ojca. Egzamin przeowodnicki zdał dopiero po II wojnie
świat. (przed 1950 klasa III), dochodząc do klasy I.
Członkiem TOPR został dopiero...
|
|
| Marusarz Stanisław (Nie okreslony) |
| |
Marusarz Stanisław (18 VI 1913 Zakopane - 29 X 1993 tamże, poch. na
starym cment.), syn gajowego, a bratanek przewodnika » Jędrzeja
Marusarza-Jarząbka. Góral podh., słynny zawodnik narc. (SNPTT Zakopane i Centr.
Wojsk. Klub Sport.), w 1927-54 wielokrotny zwycięzca na Mistrzostwach Polski i
in. zawodach narc.: w skokach, kombinacji klasycznej, biegu zjazdowym i
kombinacji alpejskiej, czterokrotny olimpijczyk, w 1938 wicemistrz świata w
skokach...
|
|
| Marusarz-Jarząbek Jędrzej (Nie okreslony) |
| |
Marusarz-Jarząbek Jędrzej lub Andrzej (28 VII 1877 Kościelisko k.
Zakopanego - 1 X 1961 Zakopane, poch. na starym cment.). Góral podh., cieśla,
jeden z najlepszych przewodników tatrz. i najbardziej aktywnych ratowników
górskich w Tatrach.
Przewodnikiem klasy III został w 1904, kl. II w lipcu 1905, kl. I we wrześniu
1905. Świetny wspinacz, uczestniczył w 1905-14 w wielu najlepszych i
najtrudniejszych zdobyczach tatern.; był b. czynny jako...
|
|
| Marusarzowa Przełączka (Nie okreslony) |
| |
Marusarzowa Przełączka; Ondrejova štrbina. PS.Głębokie siodełko w
pd. grani Niżniego Żabiego Szczytu, bezpośrednio na pn. od Marusarzowej
Turni.
|
|
| Marusarzowa Turnia (Nie okreslony) |
| |
Marusarzowa Turnia (ok. 2075 m); Ondrejova veža; - ; Marusarz-torony.
PS. Wybitna turnia w pd. grani Niżniego Żabiego Szczytu, tuż na pn. od
Owczej Przełęczy. Od górnego odcinka owej grani M.T. jest oddzielona Marusarzową
Przełączką. Pierwsze wejście: Janusz Chmielowski, Károly Jordán i przew. Jędrzej
(Andrzej) Marusarz-Jarząbek w 1905.
Nazwami Marusarzowa Turnia i Marusarzowa Przełączka, wprowadzonymi w 1954,
upamiętniony jest...
|
|
| Marusarzówna Helena (Nie okreslony) |
| |
Marusarzówna Helena (17 I 1918 Zakopane - 12 IX 1941 Pogórska Wola k.
Tarnowa, w 1958 poch. w Zakopanem na starym cment.), siostra » Stanisława
Marusarza, narciarza i kuriera tatrz. Podh. góralka, zawodniczka narc., w czasie
II wojny świat. kurierka w pol. ruchu oporu (na trasie przez Tatry).
W 1936-39 była czołową pol. zawodniczką narc. (SNPTT Zakopane), kilkakrotną
mistrzynią Polski w konkurencjach alpejskich (bieg zjazdowy, slalom i...
|
|
| Maślanka Jerzy (Nie okreslony) |
| |
Maślanka Jerzy (30 IX 1886 Lwów - 18 IX 1961 Warszawa). Inż. (Politechn.
Lwow. 1911), od 1920 w Warszawie; taternik, alpinista, jeden z pionierów
narciarstwa polskiego.
W Tatry przyjeżdżał od 1900, a w 1905-14 należał do czołowych taterników.
Taternictwo zaczął uprawiać w towarzystwie przewodników (m.in. Jędrzeja
Marusarza-Jarząbka), ale od 1905 chodził po Tatrach już bez przewodników (z
wyjątkiem wycieczki z Józefem...
|
|
| Maślankiewicz Kazimierz (Nie okreslony) |
| |
Maślankiewicz Kazimierz (9 VI 1902 Pruchnik k. Jarosławia - 21 VIII 1981
Kraków). Geolog (UJ, dr 1927), mineralog i chemik, prof. Uniw. Wrocł. i Akad.
Med. w Krakowie, red. nacz. czasopisma "Wszechświat" 1955-81, prezes ZG
Polskiego Tow. Przyrodników im. Kopernika 1959-81, wybitny popularyzator nauk
przyr., zwł. nauk o Ziemi, autor licznych artykułów, prac i podręczników nauk. i
pop.-nauk., także z zakresu historii nauki. W czasie II wojny świat....
|
|
| Mat'ašák Jozef (Nie okreslony) |
| |
Matašák Jozef (6 II 1884 Orawskie Podzamcze = Oravský Podzámok - 19 IX
1926 Podolie, poch. w Siedlackiej Dębowej = Sedliacka Dubová na Orawie). Słow.
ksiądz, uczył w gimnazjum w Trzcianie na Orawie, był dziekanem w Siedlackiej
Dębowej.
Zamiłowany turysta tatrz., działacz oddziału KČST w Dolnym Kubinie, brał
udział w znakowaniu szlaków tur. w Zuberskiej Dolinie i jej otoczeniu. Wybitnie
zasłużył się przy budowie schronisk tur.,...
|
|
| Mateja Andrzej (Nie okreslony) |
| |
Mateja Andrzej (21 VIII 1935 Kościelisko). Ratownik tatrz. od 1956
(zawodowy od 1966) w Grupie Tatrz. GOPR, uczestnik ok. 170 wypraw ratunkowych w
Tatrach. Biegacz narc., uczestnik zim. olimpiad w Squaw Valley i Cortina
dAmpezzo oraz narc. mistrzostw świata w Lahti i Zakopanem.
|
|
