| Leczykiewicz Sylwester (Ludzie) |
| |
Leczykiewicz Sylwester (26 XII 1909 Koźmin, pow.
Krotoszyn - 2 IV 1967 Warszawa).
Nauczyciel, działacz ruchu lud., po II wojnie świat. pracował w szkolnictwie
na Pomorzu i był posłem na Sejm.
W 1940-45 pracował na Podhalu w szkolnictwie jawnym i tajnym.
W 1942-45 był równocześnie działaczem konspiracyjnego Stronnictwa Ludowego,
współpracował z oddziałami partyzanckimi (zwł. w Gorcach) i zainicjował
wydawanie...
|
|
| lednica (Nie okreslony) |
| |
lednica. W XIX-wiecznej literaturze pol. to lodowiec (zob.
lodowce).
|
|
| Lefeld Jerzy (Ludzie) |
| |
Lefeld Jerzy (2 III 1932 Warszawa).
Geolog (Pracownia Nauk Geol. PAN w Warszawie). Prowadził badania w Tatrach od 1954, gł. w zakresie
stratygrafii kredy i jury oraz tektoniki.
Z terenu Tatr ogłosił m.in.: Budowa geologiczna Zawratu
Kasprowego i Kopy
Magury ("Acta Geol. Pol." 1957, nr 3), Szczeliny i obrywy grawitacyjne na grzbiecie między
dolinkami Spis-Michałową a Rozpadliną
w masywie Szerokiej...
|
|
| Leja (Inne) |
| |
Leja. Nazwisko to jest notowane z Podhala , z Podczerwonego, już od II poł. XVII
w. jako nazwisko sołtysów podczerwieńskich, a z XVIII w. także we wsiach
okolicznych i dalszych. Do sołtysów tych należały różne pastwiska pod Tatrami i w Tatrach, m.in. Lejowa Hala , która otrzymała nazwę od swych
właścicieli. Od nazwy tej hali zostały potem nazwane różne obiekty na jej
obszarze i cała Lejowa Dolina
.
|
|
| Lejkowy Kocioł (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
| |
Lejkowy Kocioł (1889 m); Lievikový kotol;
Trichterseekessel; Tölcsér-tó-katlan.
|
|
| Lejkowy Staw (Woda) |
| |
Lejkowy Staw; L.S. był jeziorkiem okresowym, a
zupełnie wysechł i zanikł na stałe ok. 1880.
|
|
| Lejowa Dolina (Doliny) |
| |
Lejowa Dolina; W jej dolnej i środk. części
znajdowała się niegdyś Lejowa Hala , a w
górnej części - Hala Kominy Tylkowe . W
dawnych czasach w L.D. były czynne kopalnie: » Lejowe Banie i drugie znacznie wyżej, w
stokach Kominiarskiego Wierchu. Była też huta. W poprzek L.D. przebiega Ścieżka nad Reglami .
Nazwa L.D. pochodzi od nazwy Lejowa Hala.
|
|
| Lejowa Hala (Hala - Polana) |
| |
Lejowa Hala lub Lejowiec; Do hali tej należały
następujące polany i płaśnie: Huty Lejowe ,
Lejówki , Jaworzyna Lejowa , Polana Kuca i Lejowe Siodło .
Nazwa hali powstała od podh. nazwiska » Leja
.
|
|
| Lejowe Banie (Inne) |
| |
Lejowe Banie; Dawno zarzucone kopalnie po zach.
stronie Lejowej Doliny , wysoko na
pn.-wsch. stokach Skrajnej Rosochy (1262
m), tuż poniżej jej wierzchołka. Były czynne w XIX w., ale eksploatacja ubogich
rud była nieopłacalna.
|
|
| Lejowe Siodło (Przełęcze) |
| |
Lejowe Siodło lub po prostu Siodło; L.S.
jest nazwą nie tylko samej przełęczy, ale również trawiastej bezleśnej płaśni
znajdującej się na tej przełęczy i bezpośrednio pod nią od strony Lejowej
Doliny.
L.S. należało kiedyś do Lejowej Hali i
stała tam szopa pasterska.
|
|
| Lejowy Potok (Woda) |
| |
Lejowy Potok; Gł. potok Lejowej Doliny . Opuściwszy dolinę przepływa
zach. brzegiem Polany Biały Potok i wpada do
Kirowej Wody tuż powyżej jej spływu z
Siwą Wodą .
|
|
| Lejówki (Hala - Polana) |
| |
Lejówki; W wymowie ludowej nazwa Lejówki jest
przekręcana nieraz na Leówki i Lechówki, a na mapach na Lochówki. Pochodzi od
nazwiska Leja.
|
|
| leluja (Nie okreslony) |
| |
leluja lub - w niektórych okolicach - lelija. Góralska nazwa lilii
złotogłowiu (Lilium martagon ) . Niekiedy używana też dla pełnika
(Trollius ), który po dziś dzień jest jednak nazywany też - b. trafnie -
górską różą. Leluja (złotogłów) była b. często stosowana jako motyw zdobniczy w
rzeźbie podh., a także w haftach i malarstwie. Motyw ten stosowano w licznych
odmianach, od b. prostych do ozdobnie wystylizowanych.
|
|
| len karpacki (Nie okreslony) |
| |
len karpacki (Linum extraaxillare ), z rodziny Lnowatych
(Linaceae ). O niebieskich kwiatach i zaostrzonych lancetowatych
listkach, podobny jest do lnu uprawianego, jednak ten ostatni jest rośliną
roczną, zaś len karpacki wieloletnią byliną. Rośnie gł. na wapieniu, rzadziej na
granicie. Najwyżej podchodzi na 2154 m (Hawrań), najniżej na 720 m nad rzeką
Biała Liptowska.
|
|
| Lenartowicz Stanisław (Ludzie) |
| |
Lenartowicz Stanisław, właśc. Jan Stanisław L. (6
XII 1890 Sobakówek k. Piotrkowa Trybunalskiego - 3 XII 1971 Warszawa, poch. w
Wawrzyszewie).
Działacz tur. i krajoznawczy. Studia: polonistyka i historia na UJ 1911-14,
potem służba w Legionach Pol., następnie nauczyciel, urzędnik państw. i
publicysta. W 1924-26 w Lille (Francja) prowadził Polski Uniw. Robotn. i
redagował "Wiarusa Polskiego", w 1938-39 z ramienia Ligi Morskiej i Kolonialnej...
|
|
| Lenartowicz Teofil (Ludzie) |
| |
Lenartowicz Teofil (27 II 1822 Warszawa - 3 II 1893
Florencja, poch. w Krakowie na Skałce). Poeta ("lirnik mazowiecki") i
rzeźbiarz.
W Tatrach był w 1843 (z Oskarem Kolbergiem
) i zapewne w 1875. W jego bogatej spuściźnie lit.
jest kilka wierszy o tematyce tatrz. W wierszu Złota kaczka ("Bibl.
Warsz." 1843, t. 3) jest mowa o księżniczce zamienionej w kaczkę, która przebywa
w jaskini, skąd słychać jej...
|
|
| Lencewicz Stanisław (Ludzie) |
| |
Lencewicz Stanisław (19 IV 1889 Warszawa - 1 IX 1944
tamże, zamordowany przez żołnierza niem. w czasie Powstania Warsz.).
Geograf, od 1922 prof. nadzw., a od 1931 prof. zwycz. UW i kier. jego Zakładu
Geogr. (1920-39), jeden z założycieli i gł. działaczy Pol. Tow. Geogr., red.
"Przeglądu Geogr." (1923-39), autor licznych prac nauk., działacz PTK. W czasie
II wojny świat. pracował w Warszawie pod okupacją niem. jawnie w biurze
wodociągów...
|
|
| Lendak (Miejscowość) |
| |
Lendak; L. powstał w XIII w. i aż do 1879 należał do
magnatów węg., z wyjątkiem okresu 1313-1593, kiedy właścicielami byli pol.
zakonnicy z Miechowa, Bożogrobcy; zbudowali tu klasztor i kościół. Ich
posiadłości sięgały do Tatr , czy nawet w
Tatry, ale w sporze o pastwiska w samych Tatrach wygrała Biała Spiska .
Pasterze z Lendaku jednakże co najmniej od XVII w.
wypasali w Tatrach na terenach spornych lub dzierżawionych, albo też...
|
|
| Lenin Włodzimierz (Ludzie) |
| |
Lenin Włodzimierz, właśc. Władimir Iljicz Uljanow
(22 IV 1870 Symbirsk, obecnie Uljanowsk - 21 I 1924 Gorki k. Moskwy, poch. w
Moskwie).
Ros. przywódca rewol. ruchu robotn., założyciel partii bolszewickiej (1912),
przywódca Rewolucji Październikowej (1917), twórca Związku Radzieckiego (1922),
czołowy teoretyk marksizmu w XX w. Uchodząc przed prześladowaniem władz carskich
L. przebywał dużo poza Rosją, m.in. w 1912-14 w Polsce, w...
|
|
| Lenina, Szlak (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
| |
Lenina, Szlak; Znakowany szlak tur., wiodący niegdyś
z Zakopanego przez Boczań , Gąsienicową Halę , Zawrat , Dolinę Pięciu Stawów Polskich i Opalone do Morskiego Oka , a stamtąd koło Wodogrzmotów oraz przez Polanę pod Wołoszynem , Rusinową Polanę , Wierchporoniec i Głodówkę na Bukowinę , skąd przez Dziadkówkę, Grzechów
Wierch i Koślową Grapę do Muzeum Lenina w
Poroninie .
Szlak Lenina został tak nazwany i wyznakowany w 1952...
|
|
| lepiężnik biały (Nie okreslony) |
| |
lepiężnik biały (Petasites albus ), z rodziny Złożonych
(Compositae ). Wczesnowiosenna roślina, ukazująca już w marcu spod ziemi
liczne grube pąki kwiatowych koszyczków, podobne trochę do małych
zielonawobiałych kalafiorków. Roślina dwupienna: jedne okazy posiadają koszyczki
o kwiatach żeńskich, bardziej zwięzłe, "chudsze", inne składają się z koszyczków
okrąglejszych, pełniejszych, z kwiatami męskimi i płonnymi....
|
|
| lepnica bezłodygowa (Nie okreslony) |
| |
lepnica bezłodygowa (Silene acaulis ), z rodziny Goździkowatych
(Caryophyllaceae ). B. często, ale zupełnie mylnie, nazywana "kwitnącym
mchem" (mech nie kwitnie). Jest to roślina poduszkowa, tj. tworząca gęste
darnie, podobne do niewielkich poduszeczek. Jest bliską krewną goździka, i jej
drobne, intensywnie różowe kwiatki przypominają kształtem i wyglądem goździka
lodnikowego, tylko są mniejsze. L.b. kwitnie w czerwcu i lipcu....
|
|
| Leporowski Jerzy (Ludzie) |
| |
Leporowski Jerzy (21 II 1897 Poznań? - 20 VII 1928 w
Tatrach, poch. w Zakopanem).
Turysta wysokogórski i taternik , z
zawodu kupiec (miał w Poznaniu sklep).
W czasie I wojny świat. był lotnikiem w armii
niemieckiej. Po Tatrach chodził od 1923,
zrazu tylko turystycznie, ale wkrótce także taternicko, często samotnie. W
początkach jego kariery tatern. ratowało go raz TOPR , ale szybko stał się świetnym wspinaczem
i od 1926 odbył...
|
|
| Lersch, Villa (Schroniska) |
| |
Lersch, Zbudował ją w 1879-80 Jakob Lersch (z
Rakus). Potem mieszkał tu często zięć Lerscha, » dr Michael Greisiger , jego córka (wnuczka
Lerscha) » Irma Győrffy i jej mąż » prof.
István Győrffy . Bywało tu wielu naukowców,
zwł. botaników, prowadzących badania w Tatrach
. Villa Lersch jest wymieniana w wielu pracach bot. jako stanowisko roślin
znajdowanych w jej otoczeniu. Spaliła się w czasie II wojny
światowej.
|
|
| Lerski Mieczysław (Ludzie) |
| |
Lerski Mieczysław (1881 Lwów - 1945 w Niem-czech).
Inż., taternik , narciarz, jeden z
pionierów narciarstwa w Polsce i współzałożyciel KTN we Lwowie (1907).
Narciarstwo uprawiał gł. w Karpatach Wschodnich.
Od 1907 był członkiem STTT (później Klubu Wysokogórskiego ). Przez szereg lat był
b. czynnym taternikiem. Chodził po Tatrach
m.in. z Zygmuntem Klemensiewiczem , Romanem Kordysem , Jerzym Maślanką i Mieczysławem Świerzem , a także...
|
|
| Lesiecki Józef (Ludzie) |
| |
Lesiecki Józef, także Lisicki i Lesicki (9 IV 1886
Gliny Małe, pow. mielecki - 25 XII 1914 pod Łowczówkiem k. Tarnowa).
Taternik , narciarz wysokogórski i
ratownik tatrz., z zawodu artysta rzeźbiarz (snycerz). Terminował u stolarza,
potem uczył się snycerstwa w zakop. Szkole Przem. Drzewn. (1900-04) i następnie
zarobkował w Zakopanem wyrobem pamiątek
zakopiańskich.
W jego działalności tatern. najważniejsze to zdobycie
pd....
|
|
| Leskowiec (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
| |
Leskowiec; Wzgórze zaraz na pn. od Szczyrby Tatrzańskiej , bezpośrednio na zach.
od szosy do Szczyrbskiego Jeziora , a na
wsch. od linii kolei zębatej do tegoż jeziora. Na wzgórzu tym powstało osiedle »
Leskowiec Tatrzański .
|
|
| Leskowiec Tatrzański (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
| |
Leskowiec Tatrzański; Osiedle położone pół km na
pn. od Szczyrby Tatrzańskiej , na wzgórzu »
Leskowiec . Powstało w ostatnich latach
jako osiedle mieszkalne dla pracowników miejscowości Szczyrbskie Jezioro . Jest tu przystanek kolei
zębatej.
|
|
| Leszczycki Stanisław (Ludzie) |
| |
Leszczycki Stanisław (8 V 1907 Mielec). Geograf,
prof. UJ (1945-48) i UW (1948-70), twórca i dyr. Inst. Geogr. PAN (1953-78),
czł. koresp. (1952) i czł. rzecz. PAN (1964), autor licznych prac geogr. i z
dziedziny planowania przestrzennego.
W 1939-41 był więziony w niem. obozach koncentr. w Sachsenhausen i Dachau.
Poseł do KRN 1945-47 i na Sejm 1947-52, wicemin. MSZ 1946-50.
W 1928-31 uczestniczył w zespołowych badaniach nauk....
|
|
| leszczyna (Rośliny) |
| |
leszczyna (Corylus avellana), z rodziny Brzozowatych
(Betulaceae).
Krzew rozłożysty, wysokości do paru m, wydający znane orzechy laskowe. Kwiaty
leszczyny są rozdzielnopłciowe, kwiatostany męskie (bazie) ukazują się wczesną
wiosną. Kwiaty żeńskie, niepozorne, po dwa w rodzaju pączka, opatrzone są
karminowymi szyjkami wystającymi na zewnątrz, i równoczesne z męskimi,
jednopienne.L. rośnie gł. w Tatrach Biel. i w grupie Siwego...
|
|
