| Kiczora (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
| |
Kiczora
Lesiste wzgórze, zamykające od północy Międzyścienną Dolinę w Tatrach Biel .; od Zakrywy w pn. grani Murania oddzielone jest Międzyścienną
Przełęczą. Na grani szczytowej K. oraz na jej pd. i pd.-zach. stokach występują
skały.Nazwa Kiczora w różnych odmianach (Kiczara, Kiczera, Kiczura, Kyczera,
Kyčera itp.) występuje często w Karpatach od Siedmiogrodu aż po morawską
Wołoszczyznę (Valašsko), zwykle na...
|
|
| Kiełkowski Jan (Ludzie) |
| |
Kiełkowski Jan (31 X 1943 Katowice). Taternik, alpinista, geolog (krak.
AGH 1970, mgr inż.).
Wspinał się w Tatrach od 1963,
przechodząc nowe drogi na Kazalnicy
Mięguszowieckiej, Galerii Gankowej, Świstowym Szczycie, Pośredniej Śnieżnej Turni,
Zadniej Bednarzowej Turni, Ciężkiej Turni,
Orlej Baszcie i Raptawickiej Turni. Pierwszych przejść zim.
dokonał na ścianach Młynarczyka, Żłobistego
Szczytu, Ganku, Wysokiej, Małej...
|
|
| Kiełpiński Jan (Ludzie) |
| |
Kiełpiński Jan (18 I 1900 Kraków - 6 X 1985 tamże). Taternik i alpinista, inż. rolnik 1924,
dr w 1936, w 1954-70 prof. na Wydziale Rolnictwa UJ i AR w Krakowie, czł. hon.
Komit. Zagosp. Ziem Górs.
PAN.
Jest on autorem wielu prac nauk. z dziedziny
gleboznawstwa i gospodarki łąkowo-pastwiskowej w Karpatach Pol. , m.in. w Tatrach
, np. Badania nad
składem próchnicy i związków azotowych w glebach...
|
|
| Kiełpiński Tadeusz (Ludzie) |
| |
Kiełpiński Tadeusz (przed 1900 Kraków - V
1943 Londyn), starszy brat Jana Kiełpińskiego
. Literat i
dziennikarz, taternik i alpinista, od
1932 czł. Sekcji Tur. PTT , potem Klubu
Wys. PTT. W latach 1930-tych przebywał w Paryżu, a w czasie II wojny świat. w
Anglii. Miał doktorat (UJ?).
Taternictwo
uprawiał przed 1930 ze swym bratem , potem
chodził po Alpach. W 1930 z Adamem
Gadomskim ...
|
|
| Kienast Ferenc (Ludzie) |
| |
Kienast Ferenc (1879 Budapeszt - 16 XII 1953
Casablanca, Maroko). Węg. taternik , z zawodu kupiec w
Budapeszcie. Pochodził z rodziny szwajc., która przywędrowała na Węgry, miał
obywatelstwo węg. i szwajc., był generalnym konsulem szwajc. na Węgrzech.
W 1907-10 dokonał w Tatrach , z przewodnikami i bez, wielu
pierwszych przejść, m.in.: pn. granią Małej
Wysokiej (w 1907), z Wielickiej
Doliny wprost na Gierlach
tzw....
|
|
| kierdel (Terminologia) |
| |
kierdel. W gwarze podh.: stado (owiec lub kozic). Mówi się: w
kierdlu lub w kierdelu. Zdrobn.: kierdelik, kierdołek lub
kierdlicek.
|
|
| Kiernik Eugeniusz Antoni (Ludzie) |
| |
Kiernik Eugeniusz Antoni (7 X 1877 Bochnia - 13 V
1921 Warszawa, poch. w Bochni). Zoolog (UJ, dr 1907, doc. 1914), od 1919 prof.
anatomii zwierząt na UW. M.in. zajmował się paleozoologią.
W 1911-13 prowadził prace wykopaliskowe w jaskiniach
tatrz. (Magurska Jaskinia , Kalacka Jaskinia
) i badania znalezionych tam kości. W związku z tym
ogłosił pracę Materyały do paleozoologii dyluwialnych ssaków ziem polskich.
Część V:...
|
|
| kierpce (Terminologia) |
| |
kierpce, w gwarze podh. najczęściej kyrpce (sing. kierpiec,
kyrpiec ). Obuwie sporządzone (spód i wierzch) z jednego kawałka skóry
wołowej, w nowszych czasach często z dorobionym obcasem. U mężczyzn wiązane
długimi rzemieniami koło kostek, u kobiet sznurkami z czarnej wełny (nawłoki
) . Zdrobniale (gł. w piosenkach) kierpcoski (sing. kierpcosek
). W dawnych czasach było to ogólnie stosowane obuwie górali...
|
|
| Kierpcówka (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
| |
Kierpcówka.
O pochodzeniu nazwy tej większej K. zanotowano trzy
wersje lud.: 1. Obuwie góralskie
nazywa się kyrpce i może od niego pochodzi nazwa. - 2. Pierwszy
osadnik na tej polanie zwał się Kyrpiec i stąd nazwa. - 3. Kiedyś dawno, gdy
ziemia była tania, ktoś nabył tę polanę za kyrpce i stąd nazwa. Druga (mniejsza) K. wg podania lud.
miała otrzymać swą nazwę od zbójnika o nazwisku Kierpiec lub...
|
|
| Kierst Jerzy (Ludzie) |
| |
Kierst Jerzy, właśc. Zygmunt Jerzy Kierst (30 IX
1910 Chełmica k. Włocławka - 26 XII 1988 Warszawa). Prozaik i poeta, krytyk
teatr., tłumacz, przed wojną nauczyciel, w czasie niem. okupacji czynny w tajnym
nauczaniu, po wojnie wykładowca w warsz. szkołach teatr., redaktor i reż. w
radiu i telewizji.
W jego twórczości poetyckiej (liryka refleksyjno-opisowa) pozycją wybitnie
tatrzańską jest poemat Kalendarz liryczny; Dialogi z Wielką...
|
|
| Kiezmark (Miejscowość) |
| |
Kiezmark (626 m), także Kesmark, Kieżmark itp.
Pierwsza wiadomość o mieście K. pojawia się w 1251. W dawnych i nowszych
czasach mieszkańcy K. odegrali dużą rolę w dziejach poznawania Tatr: »David Frölich , Christian Augustini ab Hortis , Buchholtzowie , Thomas Mauksch , Christian Genersich i wielu in.
Często dawni podróżnicy udawali się przez K. do wsch. i
pd. części Tatr, również pol. turyści z Zakopanego, jeżdżąc...
|
|
| Kiezmarska Dolina (Doliny) |
| |
Kiezmarska Dolina
K.D. ma pięć odnóg: Dolina Przednich Koperszadów, Dolina Białych Stawów , Jagnięca Dolina , Jastrzębia Dolina i Dzika Dolina . Długość K.D. (łącznie z Dziką
Doliną) wynosi 8 km, a ciągnie się ona od wys. 915 m (przy Drodze Wolności) do
2250 m. Gł. strumieniem K.D. jest » Biała Woda
Kiezmarska . W górnej części doliny, u stóp największych ścian tatrz., leży
malowniczy » Zielony Staw Kiezmarski ...
|
|
| Kiezmarska Polana (Hala - Polana) |
| |
Kiezmarska Polana lub Pokrzywnik
|
|
| Kiezmarska Przełęcz (Przełęcze) |
| |
Kiezmarska Przełęcz
|
|
| Kiezmarski Koszar (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
| |
Kiezmarski Koszar lub Kiezmarski
Szałas past., który niegdyś stał na » Kiezmarskiej Polanie w Kiezmarskiej Dolinie . Stojący tu szałas
wspominany jest w starych opisach, najwcześniej przez Simplicissimusa , który tu był w
1654.
|
|
| Kiezmarski Koszar, Wyżni (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
| |
Kiezmarski Koszar, Wyżni
Szałas past., który niegdyś stał w Dolinie Przednich Koperszadów , nieco powyżej
Bielskiego Koszaru. W jednym przebywali pasterze Kiezmarku , w drugim - Białej Spiskiej .
|
|
| Kiezmarski Szczyt (Szczyty) |
| |
Kiezmarski Szczyt
Jeden z najwyższych szczytów tatrz., wznoszący się po pd. stronie górnej
części Kiezmarskiej Doliny , nieco na
pn.-wsch. od Łomnicy , od której oddzielają
go Widły .K.S. był jednym z pierwszych
wysokich szczytów zwiedzonych w Tatrach, gdyż wchodzono na niego już na
przełomie XVI i XVII w., ale potem zapomniano o tym (» Frölich David ). W nowszych czasach pierwszy
wszedł na ten szczyt botanik Eustachy...
|
|
| Kiezmarski Szczyt, Mały (Szczyty) |
| |
Kiezmarski Szczyt, Mały
Dawniej był uważany jedynie za niższy wierzchołek Kiezmarskiego Szczytu , ale obecnie uznany
jest za samodzielny szczyt, oddzielony od poprzedniego Wyżnią Kiezmarską Przełęczą .
W stronę Zielonego Stawu Kiezmarskiego opada M.K.S. swą
pn. ścianą, jedną z największych w Tatrach
, ok. 900 m wysoką. Jej zdobywanie, w lecie i w zimie, odegrało dużą rolę w
dziejach taternictwa. Pierwsze wejście tą...
|
|
| Kiezmarskie Schronisko (Schroniska) |
| |
Kiezmarskie Schronisko
Duże dwupiętrowe schronisko, zbudowane nad pn. brzegiem Wielkiego Białego Stawu przez Klub Słow.
Turystów i Narciarzy (KSTL) i otwarte 4 X 1942. Spaliło się na pocz.
października 1974.
|
|
| Kiezmarskie Żłoby (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
| |
Kiezmarskie Żłoby, dawniej Kiezmarska Gospoda lub
Kiezmarskie Napoje, także Kiezmarskie Żleby; Jest tu ośrodek wypoczynkowy dla
młodzieży szkolnej oraz leśniczówka i domy mieszkalne pracowników TANAPu .W 1885 zbudowano tu leśniczówkę miasta
Kiezmark , a w 1888 dom (gospodę)
kiezmarskiego Tow. Strzeleckiego i potem in. budynki. W 1933 część osiedla się
spaliła.
Nazwy osiedla powstały od znajdujących się tu poideł (żłobów z...
|
|
| kijki narciarskie (Terminologia) |
| |
Używane są przez narciarzy do ułatwienia i
przyspieszenia posuwania się do przodu, do utrzymywania równowagi, przy
wykonywaniu skrętów, a dawniej służyły też często do hamowania pędu. Kształt,
długość i różne in. cechy k.n. uległy z biegiem czasu zmianom, a obecnie
istnieją też ich odmiany zależne od rodzaju uprawianego narciarstwa:
turystycznego i sportowego (inne k.n. do konkurencji zjazdowych, inne do
biegów). W Tatrach narciarze...
|
|
| Kilar Wojciech (Ludzie) |
| |
Kilar Wojciech (17 VII 1932 Lwów).
Kompozytor i pianista. Powiązania
tatrz. i podtatrz. mają jego utwory muzyczne Krzesany (1974),
Kościelec 1909 (1976), Siwa mgła (1979), Orawa (1986).
Skomponował muzykę do filmu Ród Gąsieniców (1981). Kolekcjonuje książki o
górach.
|
|
| Kinga (Ludzie) |
| |
Kinga, właśc. Kunegunda (5 III 1234 na Węgrzech - 24
VII 1292 Stary Sącz). Córka króla węg. Beli IV, żona Bolesława Wstydliwego,
księcia sandomierskiego i krakowskiego, księżna sądecka, fundatorka klasztoru
Klarysek w Starym Sączu, beatyfikowana w 1690 (a więc odtąd błogosławiona).
Wznawiane kilka razy starania o kanonizację trwają nadal, ale już od XIV w.
często nazywa się ją bezpodstawnie świętą Kingą. Imię Kinga jest węg....
|
|
| kira (Nie okreslony) |
| |
kira lub kiera. W gwarach pol. na Podhalu i Spiszu: zakręt, zakos,
kolano lub serpentyna drogi albo ścieżki. Pochodzi od niem. Kehre zakręt,
skręt (drogi). Nie były uzasadnione dawniejsze próby wywodzenie tego słowa ze
specjalnej terminologii górników niem., czy też z języka rum. lub wołoskiego.W
Tatrach słowo to było też używane przez podh. juhasów. Na Podhalu i w Tatrach
przeszło do nazw geogr. (» Kira Leśnicka itp.).
|
|
| Kira Leśnicka (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
| |
Kira Leśnicka; Polana z osiedlem, leżąca tuż na
pn.-zach. od mostu na Kirowej Wodzie przy
wylocie Kościeliskiej Doliny , po obu
stronach szosy biegnącej w stronę Witowa .
Należy do wsi Kościelisko . Polana ta już w
XVII w. była własnością sołtysów ze wsi Leśnica i stąd jej nazwa. Obecnie
stanowi część osiedla » Kiry
.
|
|
| Kira Miętusia, Niżnia (Hala - Polana) |
| |
Kira Miętusia, Niżnia; Duża polana z osiedlem,
ograniczona od zachodu Kirową Wodą i leżąca
przeważnie bezpośrednio na pn.-wsch. od skrzyżowania dróg u wylotu Kościeliskiej Doliny , ale odnogą swą
wchodząca i w głąb tej doliny na pd., ku Niżniej Kościeliskiej Bramie . Stanowi część
osiedla » Kiry .
Obie Kiry Miętusie, Niżnia i Wyżnia ,
już od XVIII w. należały do sołtysów Miętusów z Miętustwa i stąd ich nazwy....
|
|
| Kira Miętusia, Wyżnia (Hala - Polana) |
| |
Kira Miętusia, Wyżnia; zwana też często po
prostu Kirą Miętusią; Rozległa polana z szopami w dolnej części Kościeliskiej Doliny , ciągnąca się od Niżniej Kościeliskiej Bramy na pd., aż do
mostu na Kościeliskim Potoku koło wylotu Miętusiej Doliny .
Na wiosnę pokrywają ją łany krokusów
.
|
|
| Kirchner Eduard (Ludzie) |
| |
Kirchner Eduard (1908 Brezovica k. Sabinova - 11 IX
1975 Preszów).
Słow. taternik , narciarz, przewodnik
tatrz., ratownik górski, prowadził Zbójnickie
Schronisko w Staroleśnej Dolinie w
latach 1930. Uprawiał wtedy taternictwo z towarzyszami różnej narodowości:
słow., czes., węg., niem., także polskiej, m.in. ze Stanisławem Motyką i Janem Sawickim . Uczestniczył w pierwszych
wejściach, np.: pd. ścianą Hrubej
Turni w 1933, I...
|
|
| Kirka Anton (Ludzie) |
| |
Kirka Anton (1932).
Słow. ichtiolog. Prowadził badania nad ichtiofauną Karpat , m.in. w Tatrach i na Podtatrzu
. Ogłosił: Vek a rast pstruha potočného
(Salmo trutta morpha fario L.) v pramennej oblasti rieky Poprad ("Zool.
Listy" 1964, nr 3), Ichtyologický výskum Karpatského oblúka: 5. Ichtyofauna
povodia rieky Oravy (niže priehrady) a pramennej oblasti Váhu ("Sbor. Slov.
Nár. Múzea", Prír. Vedy 13, 1967, nr...
|
|
| Kirkor Dymitr (Ludzie) |
| |
Kirkor Dymitr (1874 - 18 XII 1900 Kraków), brat » Michała Kirkora .
Student medycyny (UW i UJ). W 1892 (?) wraz z bratem był zesłany przez władze
carskie na trzy lata na Sybir za działalność polit. i niepodległościową. Od 1895
mieszkał i studiował w Krakowie, ale z powodu gruźlicy płuc dużo przebywał w
Zakopanem. Ze swym bratem trochę chodził na wycieczki w Tatry
i...
|
|
|
