W interesującym nas przypadku chodzi o wyznaczenie granicy fizyczno-geograficznych, oddzielającej od siebie dwa regiony - Tatry na południu i Obniżenie Podtatrzańskie na północy. Obniżenie Podtatrzańskie (część Kotliny Podhala) ciągnie się różnej szerokości, ale nieprzerwanym pasem na północ od Tatr; stąd np. powszechne w literaturze wskazywanie Zdziarskiej Przełęczy jako granicy pomiędzy Tatrami a Magurą Spiską jest już w samym założeniu błędne; takiej granicy po prostu tutaj nie ma; są natomiast w okolicy dwie inne - pomiędzy Tatrami i Obniżeniem Podtatrzańskim i pomiędzy Obniżeniem Podtatrzańskim a Magurą Spiską.

Granica pomiędzy Tatrami a Obniżeniem Podtatrzańskim na większości odcinków przebiega wzdłuż mniej lub bardziej uwydatnionego, uwarunkowanego geologicznie, załomu morfologicznego; jest zatem stosunkowo łatwa do określenia. Pewne wątpliwości pojawiają się w miejscach, gdzie załom ten jest zatarty poprzez stożki utworów rzeczno-lodowcowych i zespoły wałów morenowych, jak np. w rejonie ujścia Doliny Suchej Wody. Jednakże najbardziej problematyczne są odcinki, gdzie granica przecina odchodzące na północ od Tatr grzbiety, oddzielające dorzecza większych, odwadniających Tatry potoków - Bielskiego, Białki, Białego Dunajca, Czarnego Dunajca, Orawicy i Zimnej Wody. Część z tych grzbietów, np. między Czarnym i Białym Dunajcem, bardzo słabo się uwydatnia; w obrębie innych (Polana Molkówka, okolice przełęczy Borek) występuje wyraźny próg morfologiczny, wzdłuż którego wytyczyć można linię graniczną; najbardziej problematyczny natomiast jest przebieg granicy pomiędzy doliną Filipka i Białki oraz na północ od Tatr Bielskich.

Dylematy szczegółowe

Pomiędzy Doliną Filipka a Doliną Białki Tatry szerokim, zbudowanym z paleogeńskich utworów fliszowych grzbietem przechodzą w Pogórze Bukowińskie. Pomiędzy wliczanym zwykle do Tatr Gołym Wierchem (1206 m) a leżącą wyraźnie poza Tatrami Cyrhlą nad Białką (1155 m n.p.m) grzbiet przebiega zasadniczo poziomo, najniższy jego punkt (ok. 1087 m) położony nieco na północ od Wierchu Porońca jest praktycznie niewidoczny w krajobrazie. Najbardziej logiczne wydaje się uznanie całego grzbietu jako nie należącej do Tatr wysoko położonej części Obniżenia Podtatrzańskiego. Jednakże granicy nie można poprowadzić na południe od Gołego Wierchu (przez Rusinową Polanę u podnóża stoków Gęsiej Szyji), gdyż wyłączałoby to z Tatr znaczną część zboczy Doliny Białki i pod wieloma względami "tatrzańską" Łysą Skałkę. Dlatego też proponuję granicę wytyczyć bezpośrednio na północ od Gołego Wierchu, wzdłuż dolinek bocznych, schodzących do Doliny Filipka (ku pn.-zach.) i do Doliny Białki (ku pn.-wsch.).

Drugi dyskusyjny fragment leży na północ od zachodniej części Bielskich Tatr. Granica morfologiczna, biegnąca dnem Doliny Bielskiego Potoku wyraźnie odbiega tu od geologicznej, przechodzącej dalej na północ, bliżej przełęczy Średnica i Drogi Wolności. Znajdujące się pomiędzy obiema granicami Ptasiowskie Turnie włączane są w dotychczasowych podziałach bądź do Tatr, bądź do Magury Spiskiej. W rejonie Zdziaru wydaje się bezdyskusyjne wyznaczenie granicy wzdłuż podnóża północnego skłonu Tatr Bielskich, a zatem Doliną Bielskiego Potoku. W tym układzie Ptasiowskie Turnie znajdą się wprawdzie poza Tatrami, ale nie w obrębie Magury Spiskiej, ale (należącego do Obniżenia Podtatrzańskiego) Rowu Zdziarskiego. Natomiast dalej na zachód logiczne jest przeprowadzenie granicy nie przez Zdziarską Przełęcz (1081 m n.p.m), leżącą u stóp skłonu Magury Spiskiej, lecz przez leżące dalej na południe Podspadzkie Siodło (ok. 1120 m). Znajdujący się pomiędzy obiema przełęczami połogi Długi Wierch (1128 m) na pewno nie reprezentuje sobą krajobrazu tatrzańskiego. Poza tym z obu stron pod wspomnianą przełęcz podchodzą dość głębokie doliny, z których jedna jest wyraźnym przedłużeniem równoleżnikowego odcinka Doliny Bielskiego Potoku, druga - odcinka Doliny Czarnej Podspadzkiej i dalej północnego skłonu Tatr Bielskich koło Podspadów. Dodatkowym argumentem może być fakt, że proponowana granica ściśle pokrywa się z granicą geologiczną pomiędzy mezozoicznymi skałami Tatr a paleogeńskim fliszem Podhala.