| Ziętkiewiczowa Ela (Nie okreslony) |
| |
Ziętkiewiczowa Ela, właśc. Elżbieta, z domu Michalewska (ok. 1894 - po II
wojnie świat. w Kanadzie), w 1921-38 żona » Władysława Ziętkiewicza. Wybitna
narciarka (zawodniczka), uprawiająca również narciarstwo wysokogórskie i
taternictwo, z wykształcenia pianistka.
Jeździć na nartach nauczyła się w 1911 w Zakopanem, a w 1912-14 (w czasie
studiów muzycz. w Wiedniu) uprawiała narciarstwo wysokogórskie w Alpach Austr.
wraz z in....
|
|
| Zimmermann Julius (Nie okreslony) |
| |
Zimmermann Julius. W 1871-72 był profesorem w liceum w Kiezmarku. Robił
wówczas starania o założenie Węgierskiego Towarzystwa Karpackiego (MKE) i
napisał w tym celu odezwę. W 1872 opuścił Spisz.
|
|
| Zimna Jaskinia (Nie okreslony) |
| |
Zimna Jaskinia (1120 m). P.Po wsch. stronie Kościeliskiej Doliny,
u podnóża pionowych skał Organów, 20 m od otworu Mroźnej Jaskini. Dług.
korytarzy Z.J.: 4250 m, deniwelacja 176 m (-16, +160). Przejście jaskini jest
trudne i wymaga specjalnego sprzętu.
Wstępna część Z.J. była znana góralom od dawna; jaskinię tę zwali Dudy. W
1882 zwiedzał ją Godfryd Ossowski (od wylotu 105 m), potem Jan Gwalbert
Pawlikowski (122 m). Dalszą...
|
|
| Zimna Studnia (Nie okreslony) |
| |
Zimna Studnia (1220, ok. 1205 m); Šalviový pra-meň, Žeruchový prameň;
Kressebrunnen; Zsázsa-forrás. S. Źródło wybornej zimnej wody wytryskujące
na Rzeżuchowej Polanie w Kiezmarskiej Dolinie. Nazwy obcojęzyczne pochodzą od
rosnącej w otoczeniu rzeżuchy (žerucha, Kresse, zsázsa
).
|
|
| Zimna Woda (Nie okreslony) |
| |
Zimna Woda lub Zimna Woda Orawska; Studený potok, dawniej też Studená,
Studenec i Biely potok. S.Powstaje w Zuberskiej Dolinie ze spływu
Rohackiego Potoku z Łatanym Potokiem, na wysokości ok. 1020 m. Przepływa przez
wsie Zuberzec, Habówka i Biały Potok Orawski, po czym k. wsi Podbiel wpada do
rzeki Orawy jako jej lw. dopływ, na wys. 555 m. Nazwa Z.W. jest czasem
rozciągana na jej źródłowy dopływ: Rohacki Potok. Część Zimnej Wody ginie w...
|
|
| Zimna Woda (Nie okreslony) |
| |
Zimna Woda lub Zimna Woda Spiska; Studený potok,
Studená voda; Kohlbach; Tar-patak. S. Strumień powstający w Dolinie
Zimnej Wody w Tatrach Wys., tuż na pn.-wsch. od Staroleśnej Polany ze spływu
Staroleśnego Potoku z Małą Zimną Wodą (na wysokości ok. 1300 m). W Dolinie
Zimnej Wody strumień ten tworzy słynne Wodospady Zimnej Wody. Płynąc cały czas
ku pd.-wsch., Z.W. po opuszczeniu Tatr dociera poprzez wieś Stara...
|
|
| Zimna Woda, Mała (Nie okreslony) |
| |
Zimna Woda, Mała; Malý Studený potok; Kleiner Kohlbach; Kis-Tar-patak.
S. Potok odwadniający Dolinę Pięciu Stawów Spiskich i Lodową Dolinkę, ale
jako stały strumień na powierzchni ziemi pojawia się dopiero w górnej części
Wielkiego Łomnickiego Ogrodu. Mała Zimna Woda płynie Doliną Małej Zimnej Wody i
na jej wielkim śródleśnym progu tworzy Olbrzymi Wodospad. Niżej spływa się ze
Staroleśnym Potokiem i wspólnie z nim daje...
|
|
| Zimnej Wody, Dolina (Nie okreslony) |
| |
Zimnej Wody, Dolina; Studená dolina, Studeno-vodská dolina; Kohlbachtal;
Tar-pataki-völgy. S.Wielka walna dolina wcinająca się od pd.-wsch. w pd.
stoki Tatr Wys. i dzieląca się w górze, nieco powyżej Wodospadów Zimnej Wody (na
wysokości ok. 1300 m) na dwie duże gałęzie: Staroleśna Dolina i Dolina Małej
Zimnej Wody. Dłuższą, gł. gałęzią Doliny Zimnej Wody biegnącą w jej przedłużeniu
jest Staroleśna Dolina.
Dolny wylot...
|
|
| Zimnej Wody, Dolina Małej (Nie okreslony) |
| |
Zimnej Wody, Dolina Małej; Malá Studená dolina; Kleines Kohlbachtal;
Kis-Tarpataki-völgy. S. Orogr. lewa gałąź Doliny Zimnej Wody po pd.
stronie Tatr Wysokich. Dolina Małej Zimnej Wody ciągnie się od wysokości ok.
1300 m (od spływu Staroleśnego Potoku z Małą Zimną Wodą w pobliżu Staroleśnej
Polany) w górę ku pn.-zach., między Łomnicą a Pośrednią Granią, aż do podnóża
Lodowego Szczytu i Baranich Rogów, do wysokości ok. 2300...
|
|
| Zimnej Wody Orawskiej, Dolina (Nie okreslony) |
| |
Zimnej Wody Orawskiej, Dolina lub Dolina Zimnej
Wody; Studená dolina. S. Wielka dolina, która przy orawskiej wsi Podbiel
odchodzi od Orawskiej Kotliny i biegnie w górę ku wsch., zrazu między
Skoruszyńskimi Wierchami a pogórzem Choczańskich Wierchów; powyżej wylotu
Błotnej Doliny rozszerza się w » Zuberską Kotlinę, która sięga pod pn.-zach.
część Tatr Zach. (Biała Skała, Siwy Wierch). W przedłużeniu D.Z.W.O....
|
|
| Zimnej Wody, Wodospady (Nie okreslony) |
| |
Zimnej Wody, Wodospady; Vodopády Studeného potoka lub Studenovodské
vodopády; Kohlbach-wasserfälle; Tar-pataki-vízesések. S. Grupa wodospadów
w Dolinie Zimnej Wody, nieco poniżej Staroleśnej Polany, położone na wys. od
1153 do 1276 m. Wodospady te nie są b. wysokie (do 13 m), ale należą do
najpiękniejszych w Tatrach. W.Z.W., kolejno od dołu, są następujące: Długi
Wodospad (Dlhý vodopád), Wielki Wodospad (Velký vodopád), Skryty...
|
|
| Zimnik (Nie okreslony) |
| |
Zimnik (ok. 905 m). P. Źródło (obecnie ujęte w zbiornik) nieco na
zach. od wylotu Strążyskiej Doliny, a tuż poniżej Drogi pod Reglami. Wypływa z
niego Samków Potok (górny bieg Młynkowca). Nazwą Zimnik oznaczano też inne
źródła na obszarze Zakopanego.
|
|
| Zimnowodzka Grań (Nie okreslony) |
| |
Zimnowodzka Grań; Prostredný hrebeň; Mittelriegel,; Középgerinc.
S. Długi grzbiet, ciągnący się od gł. wierzchołka Pośredniej Grani ku
pd.-wsch. i oddzielający Dolinę Małej Zimnej Wody od Staroleśnej Doliny. W Z.G.
wznoszą się kolejno ku pd.-wsch.: Ciemniasta Turnia, Kościoły i
Rywociny.
|
|
| zimowit (Rośliny) |
| |
zimowit (Colchicum autumnale), z rodziny
Liliowatych (Liliaceae).
Często mylnie uważany za jesienną odmianę krokusa (który u nas w dzikim stanie nigdy na
jesieni nie kwitnie), od którego różni się wieloma cechami, m.in. kwiaty z. są
bladoróżowe (krokusa fioletowe), mają 6 pręcików (krokus trzy), jesienią, gdy
kwitną są najzupełniej bezlistne (krokus, kwitnąc na wiosnę najczęściej ma już
obok głąbika kwiatowego zaczątki...
|
|
| zimoziół północny (Nie okreslony) |
| |
zimoziół północny (Linnaea borealis ), z rodziny
Przewiertniowatych (Caprifoliaceae ). Drobna roślinka o pełzających
łodygach, okrytych okrągławymi, naprzeciwległymi, zimozielonymi listkami. Kwiaty
pojawiające się w sierpniu mają kształt małych różowawych dzwoneczków, po dwa na
wiotkiej parocentrymetrowej szypułce. Jest to relikt polodowcowy, b. rzadki w
Tatrach, tylko w paru miejscach: w pobliżu Morskiego Oka, w Dolinie...
|
|
| zimówka (Nie okreslony) |
| |
zimówka lub zimowisko. W gwarze podh.: wypas owiec po Nowym Roku na niżej
położonej polanie Tatr Pol. celem wykorzystania zgromadzonego tam siana. Pasterz
mieszkał w szałasie odpowiednio urządzonym na zimę (z piecem), a owce nocowały w
szopie i wychodziły z niej tylko przy odpowiednich warunkach. Dawniej zimówki
były częstsze, po II wojnie świat. odbywały się tylko na Siwej Polanie i
Rusinowej Polanie.
Lit. - Wanda Jostowa:...
|
|
| ziołorośla (Nie okreslony) |
| |
ziołorośla. Piękne, wyjątkowo bujne i bogate zbiorowiska roślinne,
znajdujące się tu i owdzie w piętrze kosodrzewiny i hal. Bujność swą
zawdzięczają żyznej, nawożonej przez kozice, jelenie i sarny glebie, stale
zraszanej wodą ściekającą ze skał. W skład z. wchodzą: miłosna (Adenostyles
), tojad (Aconitum ), modrzyk (Cicerbita, Mulgedium ), jaskier
platanolistny (Ranunculus platanifolius ), goryczka trojeściowa...
|
|
| Zipser Anzeiger (Nie okreslony) |
| |
"Zipser Anzeiger", właśc. "Zipser Anzeiger - Szepesi Értesítő", od 1864
"Szepesi Értesítő - Zipser Anzeiger - Spišský Oznamovatel". Pierwsze regionalne
czasopismo na Spiszu i w ogóle na szerokim Podtatrzu, wychodzące w Lewoczy jako
tygodnik w 1863-74 (roczniki I-XII). Redaktorzy: Karl Seeliger (1863-72), Gustav
Berky (1873), Julius Kiray (1873-74). Był to tygodnik formalnie trójjęzyczny,
ale faktycznie niemiecki, gdyż pozycje węg. i słow....
|
|
| Zipser Anzeiger (Nie okreslony) |
| |
"Zipser Anzeiger" (1919-20). Niem. czasopismo regionalne wychodzące w
Lewoczy na Spiszu jako kontynuacja węg. tygodnika » "Szepesi Hirnök"
(1909-18).
|
|
| Zipser Bote (Nie okreslony) |
| |
"Zipser Bote" (1875-1908). Spiskoniem. tygodnik społ.-gosp. wychodzący w
Lewoczy. Był kontynuacją czasopisma » "Zipser Anzeiger", również w numeracji
swych roczników: XIII-XLVI. Od rocz. XX (1882) miał nadtytuł "Szepesi Hirnök", a
od rocz. XXXIX (1901) był to gł. tytuł, ale cały czas (1875-1908) wychodził po
niem. i miał ilustr. dodatek beletrystyczny "Sonntags-Blatt". W "Z.B." pisano
sporo na tematy tatrz.; ukazało się tam w 1896-1900 kilka...
|
|
