Blaha Leonard (Ludzie) |
|
Blaha Leonard (22 XII 1914 Niżni Sławków = Nižný
Slavkov, na pn.-wsch. od Podegrodzia Spiskiego - 13 X 1980 Tyrnawa = Trnava).
Słow. speleolog, ochroniarz przyrody, prof. gimnaz. w Tyrnawie w 1940-42, potem
pracował w przemyśle, a od 1945 w organizacjach speleol. i ochrony przyrody.
Zajmował się sprawami organizacyjnymi, szkoleniowymi i badawczymi speleologii
słow. oraz propagandą turystyki jask. i ochroną jaskiń na Słowacji....
|
|
Blaha Marián (Ludzie) |
|
Blaha Marián , pierwotnie Blcha (10 VII 1869
Gródek Lipt. = Liptovský Hrádok - 21
VIII 1943 žiar nad Hronom). Słow. ksiądz kat. na Spiszu, Orawie i Liptowie,
studia w Lewoczy, Kapitule Spiskiej (1892) i UJ, w 1899-1903 i 1907-13
wychowawca w rodzinie Zamoyskich, w 1919-20 wikariusz kapituły biskupstwa
spiskiego. W 1920 przewodniczył delegacji czechosł. w międzynar. komisji
plebiscytowej w czechosł.-pol. sporze o granicę na Spiszu i Orawie (i w...
|
|
Blahout Milič (Ludzie) |
|
Blahout Milič (20 V 1930 Mladá Boleslav, Czechy - 17
XI 1978 w Tatrach). Czes. inż. leśnik i zoolog, od 1955 nauk. pracownik Stacji
Nauk. TANAPu, taternik, przewodnik tatrz. I klasy, ratownik tatrz., czł. HS,
autor licznych prac naukowych.
Pracując początkowo w Podbańskiej zajął się sprawą lawin śnieżnych i ogłosił
m.in. Laviny v Tatranském národním parku, reservaci "Podbanské" v zimě
1956 ("Ochr. Přír." 1957, nr 2),...
|
|
Blasy Eduard David (Ludzie) |
|
Blasy Eduard David , w węg. literaturze Blásy Ede (3
V 1820 Wielka k. Popradu - 25 VI 1888 tamże).
Spiskoniem. właściciel ziemi w swym rodzinnym mieście, b. aktywny działacz społ.
tamże. W 1869-74 był dyr. Starego Smokowca. Brał udział w
założeniu MKE (1873), a potem w jego pracach w Tatrach: budowa dróg i schronisk,
organizacja przewodnictwa. Współzałożyciel Muzeum Tatrz. w Wielkiej (1882).
Był zapalonym myśliwym na kozice (w...
|
|
Blasy'ego, Schronisko (Schroniska) |
|
Blasyego, Schronisko ; Pierwsze schronisko w Wielickiej
Dolinie. Była to niezagospodarowana kamienna chatka trzyizbowa nad wsch.
brzegiem Wielickiego
Stawu. Własnym kosztem i ze składek gości Starego Smokowca
postawił ją w 1871 Eduard Blasy, wówczas
dyr. Starego Smokowca. W marcu 1874 budynek zniszczyła lawina śnieżna (zachowały
się resztki murów).
|
|
Blattny Tibor (Ludzie) |
|
Blattny Tibor , także Blatný (22 II 1883 Koszyce -
12 XII 1969 Bańska Bystrzyca). Inż. leśnik, botanik, dendrolog, do 1914 wykładał
na akademii górn.-leśnej w Bańskiej Szczawnicy. Potem pracował w gospodarce
leśnej, m.in. na Liptowie
. Jest współautorem dwóch dzieł podstawowych do dendrologii najpierw
Węgier, a potem Słowacji (oba łącznie z Tatrami): Die Verbreitung der
forstlich wichtigen Bäume und...
|
|
Blauth Krzysztof (Ludzie) |
|
Blauth Krzysztof (14 VI 1930 Lwów). Dziennikarz
sport., w 1954-76 red. "Sportowca", od 1976 publicysta "Prz. Sport." Od 1954 w
czasopismach "Turysta
", "Sportowiec" i in. ogłosił liczne artykuły o tematyce tatrz. i zakop. (ratownictwo,
narciarstwo, taternictwo
itd.), także o alpinizmie pol. W swych
książkach Cena rekordu (Wa. 1967) i Bez trybun (Wa. 1982) dużo
pisze o pol. taternikach i...
|
|
blok (Nie okreslony) |
|
blok . Większy odłam skalny, wanta, głaz. W taternictwie blok nadający
się do asekuracji to blok asekuracyjny; blok może być luźny (ale wtedy rzadko
kiedy nadaje się do asekuracji) lub zespolony ze swym podłożem. Lita, skalna
masa wyodrębniająca się jako wierzchołek szczytu górskiego, to blok szczytowy;
wymiary tego ostatniego mogą wynosić dziesiątki m lub nawet dużo
więcej.
|
|
Blumenfeld Ignatz Franz Gertler (Ludzie) |
|
Blumenfeld Ignatz Franz Gertler . Niemiec, leśniczy
w Witowie i Poroninie na przełomie
XVIII i XIX w. Odznaczył się ściganiem dezerterów z wojska austr. i tępieniem
zbójnictwa na Podhalu i w Tatrach. W 1818 (1813?) razem z niejakim Bordolo
założył w Poroninie w Kośnych Hamrach zakład kuźniczy, znany z produkowanych kos
(stąd nazwa Kośne Hamry). Ok. 1822 zwiedził Pisaną Jaskinię w
Tatrach. Jest autorem fragmentu o zbójnikach w pracy Franza...
|
|
Błeszyńska-Łącka Wanda (Ludzie) |
|
Błeszyńska-Łącka Wanda (16 III 1935 Warszawa - 9 X
1962 w katastrofie kolejowej k. Piotrkowa Trybunalskiego, poch. w Warszawie).
Geolog, taterniczka, alpinistka. W 1957-62 należała do czołowych taterniczek
zarówno w lecie jak i w zimie przechodząc wiele dróg w zespołach kobiecych. W
1962 wspinała się w Alpach Julijskich i Wysokich Taurach.
|
|
Błociska (Hala - Polana) |
|
Błociska; Wielka pochyła polana na pd. od górnej
części wsi Małe Ciche , ponad lw. brzegiem
Przyporniaka i Filipczańskiego Potoku, a nieco na
pn. od Drogi Oswalda Balzera. Na B. stoją pojedyncze domy: u dołu polany i na
samej górze. Wzdłuż dolnego brzegu B. ciągną się błotniste młaki i stąd
nazwa.
|
|
Błoński Franciszek (Ludzie) |
|
Błoński Franciszek (2 XII 1867 Warszawa - 17 IV 1910
Spiczyńce, Ukraina). Lekarz, z zamiłowań botanik, znawca flory Królestwa
Polskiego i Ukrainy, autor prac bot. w czasopismach pol., niem., ros. i węg.
Z powodu ciężkiej choroby Feliksa Berdaua dokończył w 1888-90 jego Florę
Tatr, Pienin i Beskidu Zachodniego na podstawie
materiałów i notat tegoż, doprowadzając to dzieło do druku (Wa. 1890). O tym...
|
|
Błotna Dolina (Doliny) |
|
Błotna Dolina; Dolina ta swą górną częścią
stanowiąca odcinek Podtatrzańskiego Rowu
odgranicza Tatry (grupę Osobitej ) od leżących na pn. od nich Skoruszyńskich Wierchów . Dnem tej doliny
biegnie droga jezdna, która przez przełęcz Borek dochodzi do Orawic . W dolny odcinek B.D. wciska się część
wsi Habówka, a w górnej części B.D. znajduje się leśniczówka.
|
|
Błyszcz (Szczyty) |
|
Błyszcz , dawniej także Błyski Wierch; Blyst.
Błyszcz wznosi się nad Pyszniańską Doliną (odnogą Kościeliskiej Doliny), Gaborową Doliną (odnogą Raczkowej Doliny) i Kamienistą Doliną. Właściwie nie jest jednak
samodzielnym szczytem, lecz jedynie niższym wierzchołkiem Bystrej
(2248 m) w jej pn. grani, dochodzącej tu do gł. grani Tatr. Ściśle biorąc
niepozorny zwornik owej pn. grani Bystrej z gł. granią...
|
|
błyszcze (Nie okreslony) |
|
błyszcze . Dawna, mało już używana nazwa związków metali z siarką i jej
pokrewnymi pierwiastkami. Błyszcze są słabo połyskliwie metaliczne, dość
ciężkie. Zaliczamy tu np. antymonit, galenę. Możliwe, że stąd pochodzi nazwa
szczytu Błyszcz.
|
|
bniec biały (Nie okreslony) |
|
bniec biały (Silene alba, Melandrium album), z rodziny
Goździkowatych (Caryophyllaceae). Znany pospolity chwast polny na niżu. W
Tatrach występuje w niższych partiach ich pd. strony, a także jako roślina
zawleczona przy schroniskach tatrz. Liście ma lancetowatoeliptyczne, kielich
dość szczupły, kwiaty białe, w dzień zamknięte, wieczorem się otwierają, są
przyjemnie pachnące. B.b. jest rośliną rozdzielnopłciową i...
|
|
bniec czerwony (Nie okreslony) |
|
bniec czerwony (Silene dioica, Melandrium rubrum), z rodziny
Goździkowatych (Caryophyllaceae). Roślina pospolita w Tatrach, wysoka do
kilkudziesięciu cm, o eliptycznych dużych, zaostrzonych na wierzchołku liściach
dość silnie owłosionych. Kwiaty o pięciu głęboko dwudzielnych płatkach koloru
karminowego tkwią w dużym gruszkowatodzwonkowatym, nieco rozdętym kielichu. Są
to - podobnie jak krewniak b.c. bniec biały - rośliny...
|
|
Boberski Władysław (Ludzie) |
|
Boberski Władysław (23 II 1846 Piszczatyńce, pow.
Borszczów - 25 XI 1891 Tarnopol). Botanik, lichenolog, z zawodu nauczyciel szkół
średnich (gł. w Tarnopolu). Autor wielu prac bot., pedag.i pop.-nauk.
Jego prace bot. dotyczą porostów, m.in. Tatr, Pienin i Babiej Góry. O
porostach tatrz. pisał w pracach Przyczynek do lichenologicznej flory Galicyi
ze szczególnem uwzględnieniem galicyjskiego Podola ("Spraw. Komis. Fizjogr."
1885),...
|
|
Bobkowski Aleksander (Ludzie) |
|
Bobkowski Aleksander (5 I 1885 Kraków - ok. 1 III
1966 Genewa), brat » Henryka
Bobkowskiego. Narciarz i działacz narc., inż. w kolejnictwie austr.
(1908-18), potem w wojsku pol. (1918-29, płk), od 1929 w kolejnictwie pol., w
1933-39 wicemin. komunikacji.
Przed I wojną świat. był (razem z bratem Henrykiem) czł.
i działaczem Tatrz. Tow.
Narciarzy (które powstało w 1910), a po wojnie nadal działał w TTN, potem
także w Warsz. Klubie Narc....
|
|
Bobkowski Henryk (Ludzie) |
|
Bobkowski Henryk (19 V 1879 Kraków - ?). Narciarz, z
zawodu wojskowy, po I wojnie świat. pułkownik Sztabu Generalnego w Warszawie, od
1928 generał brygady.
W zimie 1906-07 jako porucznik był instruktorem w austr.
wojskowych oddziałach narc. w Neustadt (Nowe Miasto) na Morawach. W XII 1907 był
kier. pierwszego kursu narc. w Zakopanem, ale po
pierwszym dniu, wskutek zachorowania B., kierownictwo objął Mariusz
Zaruski.Po 1908 B. był jednym z...
|
|
Bobowski Jan (Ludzie) |
|
Bobowski Jan (17 X 1917 Zakopane - 9 III 1970
tamże), wnuk »Klimka Bachledy.
Inż. architekt, narciarz, w czasie II wojny świat. bojownik ruchu oporu.
W latach międzywoj. był zawodnikiem narc. i
reprezentował Polskę w zawodach FIS w Zakopanem w 1939 w
konkurencjach klasycznych. W czasie II wojny świat. uczestniczył w kampanii
wrześniowej i uciekł z niem. obozu jenieckiego. Od 1940 do 1944 brał udział w
ruchu oporu jako kurier (»...
|
|
Bobrowczyk (Miejscowość) |
|
Bobrowczyk , Bobrowczek, Mały Bobrowiec ;
Mieszk. 271 (w 1980). Bobrowczyk powstał przed 1231 na obszarze należącym
poprzednio do wsi Bobrowiec. W I poł. XX w. mieszkańcy Bobrowczyka wypasali owce
w orogr. prawej części Jałowieckiej Doliny.
|
|
Bobrowiec (Hala - Polana) |
|
Bobrowiec lub Hala Bobrowiec;
Nazwa Bobrowiec (Bobrovec), w kilku drobnych odmianach,
występuje w dokumentach dotyczących Orawy
od 1608, najpierw na oznaczenie wspom. hali, a od 1805 także szczytu Bobrowiec i
wreszcie leżącej u jego podnóża Bobrowieckiej Doliny i płynącego nią Bobrowieckiego Potoku
. Wywodzenie nazwy hali (Bobrowiec,
Bobrovec) od bobra (Castor fiber, słow.
bobor), jak to...
|
|
Bobrowiec (Miejscowość) |
|
Bobrowiec lub Wielki Bobrowiec ;
B. istniał już przed 1231. Na obszarze należącym pierwotnie do niego powstały
i oddzieliły się wsie: Bobrowczyk (przed
1231), Beharowce (po 1231) i Jałowiec (po 1317). W
XIX w. i w I poł. XX w. mieszkańcy B. prowadzili wypas owiec, wołów i koni w
Jałowieckiej Dolinie w jej orogr. prawej części, zwanej czasem Bobrowiecką
Doliną.
|
|
Bobrowiec (Szczyty) |
|
Bobrowiec , dawniej czasem błędnie Jamburowy Wierch
i Hruby Wierch ;
|
|
Bobrowiecka Dolina (Doliny) |
|
Bobrowiecka Dolina lub Bobrowiecka Dolina
Orawska;
|
|
Bobrowiecka Dolina (Doliny) |
|
Bobrowiecka Dolina lub Bobrowiecka Dolina
Liptowska;
Główna, orogr. prawa odnoga Jałowieckiej
Doliny, ciągnąca się w górę po Siwy
Wierch i Brestową Kopę. Dolina ta i jej
zbocza była niegdyś terenem wypasu dla mieszkańców wsi liptowskich Bobrowiec i Bobrowczyk .
|
|
Bobrowiecka Polana (Hala - Polana) |
|
Bobrowiecka Polana lub po prostu Polana ;
Pochyła polana po orogr. prawej (zach.) stronie Bobrowieckiej Doliny Liptowskiej (odnogi Jałowieckiej Doliny), u wsch. podnóża Siwego Wierchu. Na polanie tej stał dawniej
szałas pasterzy z lipt. wsi Bobrowiec.
|
|
Bobrowiecka Przełęcz (Przełęcze) |
|
Bobrowiecka Przełęcz ; Szeroka i głęboko wcięta
przełęcz na pn.-zach. od Chochołowskiej
Polany, między Grzesiem a Bobrowcem. Przejście przez B.P., stanowiące
połączenie Chochołowskiej Doliny z Bobrowiecką Doliną, jeszcze w latach międzywoj.
było jedną z tras uczęszczanych przez podh. kłusowników.
|
|
Bobrowiecki Potok (Woda) |
|
Bobrowiecki Potok lub Bobrowiec; .Spod Bobrowieckiej Przełęczy płynie zasadniczo ku
pn.-zach., najpierw Bobrowiecką Doliną, a
potem przez Orawicką Kotlinę do Orawic, gdzie uchodzi od lw. strony do rzeki
Orawicy. Dolny bieg B.P., od ujścia Mihulczego Potoku w dół do Orawicy, jest
czasem oznaczany nazwą » Bystra (Bystrá).
|
|