E-mail Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła
Nowiny
 Przegląd prasy i nowin
   Zakopane
   Tatry
   Podhale
   Kultura
   Narty
Felietony
Opowiadania
Multimedia
Gastronomia
Fotoreportaże
Dziennikarze PPWSZ
Kalendarz imprez
Pogoda/kamery
Ogłoszenia
Forum dyskusyjne
Redakcja
 Reklama
Zakopane, Tatry, Podhale
E-mail
Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła
Zakopane
 nawigacja:  Z-ne.pl » Nowiny

Zakopane
Miejsce polskiego skautingu
 dodano: 28 Marca 2008    (źródło: Gazeta Krakowska - www.gk.pl - 2008/03/28)
Muzeum Harcerstwa zlokalizowane jest w dość odległym od centrum miejscu - przy ul. Kościeliskiej, w starej zabytkowej zagrodzie góralskiej (FOT. PRZEMYSŁAW BOLECHOWSKI)

Muzeum biograficzne Olgi i Andrzeja Małkowskich w Zakopanem to najmłodsza placówka tego typu pod Tatrami. Muzeum powstało 18 maja 2001 roku w 90. rocznicę powstania harcerstwa w Polsce. Mimo że leży nieco na uboczu Zakopanego, bo na ulicy Kościeliskiej, to warto je odwiedzić. Zlokalizowane w starej zabytkowej góralskiej zagrodzie, przypomina o związkach stolicy Tatr z harcerstwem. Opowiada o losach twórców polskiego skautingu - Oldze i Andrzeju Małkowskich. Warto, wybierając się na wypoczynek do Zakopanego, znaleźć czas nie tylko na górskie, ale i muzealne wyprawy.


Jak to się zaczęło

Początki tego zakopiańskiego muzeum to w zasadzie już lata 1980 - 1981, kiedy to odradzało się po okresie PRL harcerstwo w Zakopanem i kiedy zaczęto wracać do korzeni. Wtedy narodził się pomysł, by zebrać i zabezpieczyć pamiątki po Oldze Małkowskiej i jej mężu Andrzeju, bo w końcu byli to ludzie, którzy tworzyli harcerstwo na ziemiach polskich. Na pewno dużo czasu pochłonęło zbieranie materiałów i eksponatów.

Innym i największym problemem było zdobycie lokalu na muzeum. Aby rozwiązać ten problem i by móc występować do władz oraz nawiązać kontakty z innymi instytucjami, takimi jak np. Muzeum Tatrzańskie, powołano towarzystwo o nazwie Muzeum Harcerskie Olgi i Andrzeja Małkowskich. I tak po wielu trudach, staraniem wszystkich zainteresowanych i życzliwych, uroczyste otwarcie muzeum nastąpiło 22 maja 2001 roku, czyli w 90. rocznicę powstania harcerstwa w Polsce.

Trzeci ośrodek

- Zakopiańska placówka to muzeum biograficzne Olgi i Andrzeja Małkowskich - mówi Lesław Dall, kustosz tej zakopiańskiej placówki. - Ale jednocześnie jest to muzeum części historii harcerstwa. Znajduje się przy ulicy Kościeliskiej w zabytkowej chałupie rodziny Gąsieniców - Sobczaków. Jest to jedno z kilku muzeum biograficznych w Zakopanem, bo przecież działa też placówka poświęcona Kornelowi Makuszyńskiemu, Janowi Kasprowiczowi czy też Karolowi Szymanowskiemu.

Samo harcerstwo, czy wtedy jeszcze skauting, narodziło się we Lwowie. To właśnie to miasto było wtedy centrum narodowym i kulturalnym ziem polskich. A potem Małkowscy przyjechali do Zakopanego.

- Przybyli do Zakopanego w 1913 roku jeszcze jako narzeczeni i tu wzięli ślub - przypomina Lesław Dall. - Do ślubu w kościele Świętej Rodziny przy Krupówkach szli w mundurach skautowskich. Małkowscy osiedlili się w Zakopanem i stworzyli trzeci ośrodek harcerstwa w Polsce - po Lwowie i Krakowie.

Wszystko o skautingu

Muzeum Harcerstwa w Zakopanem na co dzień zaprasza do obejrzenia stałej ekspozycji, gdzie najważniejsze są bardzo ciekawe publikacje.

- Mamy np. najstarszą książkę skautowską - wylicza kustosz Lesław Dall. - "Skauting jako system wychowania młodzieży" pióra Andrzeja Małkowskiego, Lwów 1911 rok. Ta książka, można powiedzieć, to początek skautingu w Polsce. Zresztą do dziś harcerstwu towarzyszą różnego rodzaju wydawnictwa.

W ekspozycji muzeum są też odręcznie pisane dzienniki Olgi Małkowskiej. W Zakopanem znajdują się trzy takie zeszyty ze wspomnieniami zapisywanymi na bieżąco. Pierwszy dziennik powstawał w latach 1918 -1919, drugi w roku 1932, a trzeci w latach 1939 -1940, kiedy Olga Małkowska przekraczała granice po agresji Niemiec na Polskę i wyjechała do Wielkiej Brytanii, gdzie była przewodniczącą ZHP na emigracji. Są również w ekspozycji muzeum inne pamiątki po Małkowskiej.

- Mamy jej odznaczenia, m.in. lilijkę - mówi Dall. - Krzyż harcerski tak na dobrą sprawę powszechnie używany jest po 1918 roku. Wcześniej właśnie harcerze używali takiej brytyjskiej lilijki. Jest też bardzo ciekawy Krzyż Zasługi, najwyższe odznaczenie skautek brytyjskich. Olga Małkowska otrzymała go od królowej Anglii Elżbiety, Królowej Matki, w 1939 roku. Była więc znana nie tylko w polskim harcerstwie, ale generalnie w międzynarodowym ruchu skautowskim.

W zakopiańskim muzeum stoi też na poczesnym miejscu zabytkowe pianino. I ono związane jest z twórcami harcerstwa. Sama Olga Małkowska ukończyła Konserwatorium we Lwowie i z wykształcenia była nauczycielką muzyki w klasie gry na fortepianie.

- Pianino pochodzi z dworku Cisowego. Tam w latach 1925 - 1939 w niedalekich Sromowcach Wyżnych nad Dunajcem Olga prowadziła szkołę pracy harcerskiej. Obok mamy śpiewnik harcerski. W wielu przypadkach słowa czy muzykę ułożyła właśnie ona. Pianino cały czas działa, choć koncertów raczej z powodu małego lokalu nie urządzamy. Generalnie meble, jakie znajdują się w muzeum, przywiozła z sobą Małkowska z emigracji w 1964 roku. To pod Tatrami spędziła ostatnie piętnaście lat swojego życia. Stąd i możliwość zebrania po niej pamiątek.

W muzeum znajdują się również publikacje poświęcone Małkowskim i harcerstwu. Znajdują się stare fotografie. Wśród nich zdjęcia tragicznej postaci - Heleny Małkowskiej, matki Andrzeja. - Ona jako matka zapłaciła największa cenę za niepodległość Polski - opowiada Lesław Dall.

- Wszyscy jej trzej synowie Andrzej, Kazimierz i Mariusz w 1914 roku zgłosili się do legionów. I po kolei ginęli. Andrzej Małkowski w 1919 roku.

To zaledwie część ekspozycji, jaką możemy zobaczyć w Muzeum Harcerstwa w Zakopanem.

PRZEMYSŁAW BOLECHOWSKI


Olga i Andrzej Małkowscy (FOT. ARCHIWUM MUZEUM)
Lesław Dall, kustosz muzeum, doskonale zna historię harcerstwa na ziemiach nie tylko podhalańskich, ale i polskich (FOT. ARCHWIUM)









«« Powrót do listy wiadomości


 Zapisz w schowku     Drukuj       Zgłoś błąd    4023





Jeżeli znalazłeś/aś błąd, nieaktualną informację lub posiadasz materiały (teksty, zdjęcia, nagrania...), które mogą rozszerzyć zawartość tej strony i możesz je udostępnić - KLIKNIJ TU »»

ZAKOPIAŃSKI PORTAL INTERNETOWY Copyright © MATinternet s.c. - ZAKOPANE 1999-2024