Naukowcy wrócą do Jaskini Obłazowa nad Białką. Chcą dotrzeć do skalnego dna groty, w której znaleziono najstarszy bumerang na świecie wykonany z ciosu mamuta.

Kontynuacja badań możliwa będzie dzięki grantowi, otrzymanemu przez zespół naukowców z Ministerstwa Nauki. Jaskinię trzeba jednak wcześniej zabezpieczyć, gdyż grozi ona zawaleniem.

Badania archeologiczne w Jaskini Obłazowa prowadzone były podczas ośmiu kampanii wykopaliskowych w latach 1985-95. Najcenniejsze znaleziska, do których należy także bumerang, wydobyto z warstwy VIII namuliska, prezentującej tzw. kulturę pavlovską. Odnaleziono tu m.in. kilkadziesiąt przedmiotów wykonanych z kamienia, muszli, kości i rogu. Z osadów wydobyto również tysiące fragmentów kości zwierząt, m.in. mamuta, renifera, lwa jaskiniowego, hieny i niedźwiedzia jaskiniowego. Przedmioty te pochodzą prawdopodobnie sprzed 30 tysięcy lat. Najbardziej zagadkowym odkryciem dokonanym w warstwie VIII były jednak fragmenty dwóch ludzkich palców - paliczek lewego kciuka i paliczek małego palca.

Znaleziska świadczą o wyjątkowym dla naszych przodków znaczeniu jaskini. Były to przedmioty rzadkie, cenne, a być może uznawane nawet za magiczne dla ludzi, którzy przynieśli je do groty. Na przykład bumerang, wykonany został nie z drewna, jak "zwykłe" bumerangi, lecz z ciosu mamuta. Dla naszych przodków musiał stanowić broń niezwykle cenną i rzadką. Także inne znaleziska, takie jak amulety z muszli i przewierconych kłów pieśca, przodka lisa, dowodzą, że nie był to zwykły inwentarz. Znaleziono tu także ślady ochry. Charakterystyczny czerwony barwnik używany był w paleolicie do wykonywania malowideł bądź oznaczania grobowców. Najstarsze ślady człowieka, na jakie natrafiono w Obłazowej, pochodzą sprzed 100 tysięcy lat.

Po kilku latach zastoju w badaniach, spowodowanego brakiem funduszy, naukowcy wrócą do Obłazowej. Będzie to możliwe dzięki grantowi w wysokości 200 tysięcy złotych, przyznanemu przez Ministerstwo Nauki. Grant otrzymał zespół, który prowadził wcześniejsze badania: profesor Paweł Valde-Nowak, prof. Adam Nadachowski, prof. Teresa Madeyska.

Głównym celem badań będzie dotarcie do skalnego dna jaskini. Naukowcy będą musieli zbadać więc kolejne, coraz starsze osady. Być może znajdą w nich jeszcze starsze, sięgające ponad 100 tysięcy lat w przeszłość, ślady osadnictwa człowieka? Pierwszym zadaniem naukowców będzie przedostanie się przez najbliższą powierzchni warstwę namuliska, którą stanowią osady świadczące o prehistorycznej powodzi.

Badania mają rozpocząć się w lipcu. Potrwają kilka lat. Wcześniej jaskinia musi zostać odpowiednio zabezpieczona, ponieważ grozi zwaleniem. Zajęli się tym specjaliści z Akademii Górniczo-Hutniczej, którzy wykonywali zabezpieczenia m.in. w Kopalni Soli w Wieliczce. Zespół z AGH zabezpieczyć ma rozwarstwioną i popękaną skałę poprzez wprowadzenie kotw wykonanych z mas tężejących oraz specjalistycznych włókien. Przestrzenie pomiędzy warstwami skalnymi spojone zostaną z kolei wtłoczoną pod ciśnieniem substancją klejącą.

- Ważne jest, że w jaskini nie powstanie żadna konstrukcja podpierająca, ponieważ to utrudniłoby nam pracę oraz oszpeciłoby jaskinię - mówi prof. Paweł Valde-Nowak.

(AGN)