Afrykańskie słońce, kolory, dźwięki i kształty zagościły w dwóch salach wystawowych Zakopanego. Misjonarze i misjonarki z Afryki przygotowali wystawę, przybliżającą niektóre kraje tego kontynentu, ludzi, ich kulturę i sztukę. W piątek otwarto dwuczęściową ekspozycję "Sztuka ludów Afryki".

Autorami wystaw są misjonarze ze Zgromadzenia Misjonarzy Afryki. Prezentowane eksponaty pochodzą z ich zbiorów. Zgromadzenie powstało w 1868 r. w Algierze, założył je kardynał Karol Lavigerie. Misjonarze nazywani są ojcami białymi, tak bowiem określiła ich miejscowa ludność ze względu na białe stroje. Po roku od powstania męskiego zgromadzenia dołączyły siostry białe. Powołanie ich okazało się konieczne, aby dotrzeć także do kobiet, z którymi w krajach muzułmańskich mężczyzna nie może nawiązać bliskiego kontaktu. Praca misyjna ojców i sióstr białych to nie tylko głoszenie Ewangelii, to także praca w dziedzinie edukacji czy medycyny.

- Zakładamy szkoły podstawowe i średnie, przychodnie, internaty. Misjonarze budują struktury społeczne w plemionach afrykańskich. Pełnimy służebne role dla tych narodów - informuje o. Bogusław Żero. - Chcemy też Afrykę promować, zmienić negatywne postrzeganie jej. Ojcowie poznają więc także kulturę ludów Afryki, zakładają muzea, spisują tradycję, języki.

Misje w obiektywie

Pierwsza część wystawy zorganizowana została w salce wystawowej parafii pw. Świętej Rodziny w Zakopanem. Zobaczyć tam można kilkadziesiąt zdjęć pod wspólnym tytułem "Misje". Uwieczniono na nich życie codzienne ludności Tanzanii, Kenii i Ghany oraz pracę misyjną członków zgromadzenia.

Duża część zdjęć poświęcona jest mieszkańcom Afryki. Wśród nich widać wiele sfotografowanych afrykańskich kobiet.

- Kobieta afrykańska ma bardzo niską pozycję i ciężki los - opowiada o. Adam Cytrynowski. - Na jej barkach spoczywa utrzymanie rodziny, a jest spychana na margines życia społecznego. Pracują z nimi siostry białe, które chcą przywrócić ich godność.

Wystawę w kościelnej sali uzupełniają przykłady wykonanych z afrykańskich tkanin i w tamtejszej kolorystyce ornatów.

Sztuka Afryki

W Galerii "Strug" Zespołu Szkół Plastycznych im. Antoniego Kenara przygotowano natomiast ekspozycję składającą się z wytworów afrykańskich twórców. Są tam codzienne i odświętne ubrania, ozdobna biżuteria, instrumenty muzyczne, rytualne przedmioty, wyroby plecione z trawy, ręcznie malowane tkaniny (batiki), malarstwo i rzeźba.

- Afrykańska sztuka to odpowiedź na egzystencję tych ludzi - wyjaśniał podczas wernisażu o. Żero. - Ma zastosowanie praktyczne, jest związana z codziennym życiem. Trzeba zwrócić uwagę na pragmatyczną stronę tamtejszej sztuki, która nie istnieje w naszym pojęciu "sztuki dla sztuki". Afryka jest bogata duchem. Mimo niewolnictwa, kolonializmu, klęsk żywiołowych i uzależnień ekonomicznych wytworzyła swoją kulturę, sztukę, która jest wytworem ich filozofii życia i przetrwała do dnia dzisiejszego.

Część wystawy to również produkty tzw. sztuki komercyjnej.

- Afrykańczycy odkryli, że wielu Europejczyków jest zainspirowanych ich sztuką. Zaczęli więc tworzyć pod widza o białym kolorze skóry. Po to, by to kupił - wyjaśnia o. Żero.

Wystawy zorganizowali ojcowie i siostry białe, ZSP im. A. Kenara i parafia pw. Świętej Rodziny. Wszyscy składali po-dziękowania inicjatorom pomysłu: Janinie Jarosz-Walczak i o. Adamowi Cytrynowskiemu.

(ECZ)

Sztuka afrykańska jest związana z życiem codziennym tamtejszych ludów. Na zdjęciu: batik - ręcznie malowana tkanina.

Fot. Ewa Czerwieniec