E-mail Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła
Nowiny
 Przegląd prasy i nowin
   Zakopane
   Tatry
   Podhale
   Kultura
   Narty
Felietony
Opowiadania
Multimedia
Gastronomia
Fotoreportaże
Dziennikarze PPWSZ
Kalendarz imprez
Pogoda/kamery
Ogłoszenia
Forum dyskusyjne
Redakcja
 Reklama
Zakopane, Tatry, Podhale
E-mail
Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła
Zakopane
 nawigacja:  Z-ne.pl » Portal Zakopiański


   Biały Dunajec (Kultura)
Informacje ogólne

  O miejscowości  
  Dojazd / okolica  
  Lato  
  Zima  
  Turystyka  

Orientacyjne położenie Białego Dunajca (mapka udostępniona przez Studio Acord)
Wioska nad potokiem o tej samej nazwie.

Biały Dunajec leży w dolinie potoku o tej samej nazwie, przy szosie wiodącej z Krakowa do Zakopanego. Miejscowość graniczy z położonymi w dolinie tegoż potoku wioskami: Poronin (od południa) oraz Szaflary (od północy). Ze wschodniej i zachodniej strony dolina Białego Dunajca wznosi się na grzbiety pogórzy: Gubałowskiego i Gliczarowskiego, przez które graniczy z wioskami Bańską Wyżną, Leszczyny, Sierockie oraz z Górnym i Dolnym Gliczarowem.

Początki wsi sięgają potowy XVI stulecia, to jest okresu, w którym władający starostwem nowotarskim ród Pieniążków otrzymał od króla przywilej generalny na zakładanie nowych osad, celem przyspieszenia akcji kolonizacyjnej w południowej części Podhala. Najdawniejsza historyczna wzmianka o Białym Dunajcu pochodzi z 1564 r., kiedy to lustratorzy dóbr królewskich wymienili tę osadę jako nową, w której było sześciu kmieci. Zasadźcą wsi - osadzonej na prawie niemieckim - został kmieć Jędrzej Pawlik, który też był pierwszym sołtysem. Po nim tę funkcję pełnili jego potomkowie, a z czasem licznie rozrodzony ród Pawlików zmienił nazwisko na szlachecko brzmiące Pawlikowscy, do którego dodawano przydomki.

W latach międzywojennych Biały Dunajec zaczął rozwijać się jako miejscowość letniskowa. Istniejąca od końca XIX w. kolej żelazna, łącząca Kraków i Zakopane, stwarzała możliwości szerokiego kontaktu ze światem. Znaleźli się więc przedsiębiorcy chętni do zainwestowania tu swoich kapitałów i w ten sposób powstała fabryka tektury drzewnej czy młyn walcowo-turbinowy. Stopniowo przystąpiono do elektryfikacji wsi. Okres powojenny nie od razu przyniósł rozwój miejscowości pod względem gospodarczym, za to znakomicie rozwijała się kultura, bowiem do czasów współczesnych dba się o zachowanie podstawowych komponentów kultury podhalańskiej: gwary, muzyki, tańca, śpiewu, stroju, co widoczne jest nie tylko przy okazji imprez kulturalnych, lecz także w czasie świąt oraz uroczystości rodzinnych.

Biały Dunajec to także miejsce urodzenia wielu znakomitych ludzi i twórców, jak gen. bryg. Andrzeja Galicy - wybitnego dowódcę wojskowego w latach I wojny światowej i wojny polsko-radzieckiej w roku 1920 oraz twórcę pułków i brygad Strzelców Podhalańskich. Należy również wspomnieć o tak wybitnych przedstawicielach ludowej poezji podhalańskiej jak: Andrzej Skupień-Florek (1902-1973) - skromny gazda z przysiółka Stołowe, gdzie teraz znajduje się Izba Pamięci jemu poświęcona; Zofia Graca (1923-1983) - gaździna z osiedla Tatary; czy też Andrzej Czernik - pełniący funkcję przewodniczącego Rady Gminy. Biały Dunajec może poszczycić się również całą plejadą świetnych muzykantów, z których obecnie najbardziej znana jest muzykująca rodzina Trebuniów.

W Białym Dunajcu godne obejrzenia z dalszej i bliższej perspektywy są świetnie zachowane góralskie parterowe domy z białą i czarną izbą.

W roku 1947 powstał w Białym Dunajcu Zespół Góralski, którego tradycje pomimo upływu lat są wciąż kontynuowane. Zachowany folklor podhalański jest niewątpliwie jedną z największych atrakcji wioski. Pokłosiem tej folklorystycznej działalności jest szereg przeglądów kulturalnych, imprez kulturalnych organizowanych w tej miejscowości np. coroczny "Przegląd Młodych Tonecników" oraz "Przegląd Młodych Gawędziarzy i Recytatorów" im. Andrzeja Skupnia-Florka, Podhalański Festiwal Papieski, Parada Gazdowska, Białodunajeckie Spotkania Twórcze, Podhalański Przegląd Jaślikarzy i Kolędników czy dzielenie się opłatkiem i jajkiem święconym oraz tradycyjne posiady góralskie (imprezy organizowane przez GOK). W ramach tzw. "Tatrzańskich Wici" organizowane są corocznie imprezy związane z herbem miejscowości tzw. Święto Pstrąga, oraz wybór góralskiej piękności, czyli konkurs na "Nojśwarniejsą Góroleckę".

żródło:
Opracowanie własne www.z-ne.pl
«« Powrót do listy wiadomości
 Zapisz w schowku     Drukuj       Zgłoś błąd    38692





Jeżeli znalazłeś/aś błąd, nieaktualną informację lub posiadasz materiały (teksty, zdjęcia, nagrania...), które mogą rozszerzyć zawartość tej strony i możesz je udostępnić - KLIKNIJ TU »»

ZAKOPIAŃSKI PORTAL INTERNETOWY Copyright © MATinternet s.c. - ZAKOPANE 1999-2024