Koło Grotołazów (Organizacja) |
|
Koło Grotołazów lub Klub Speleologiczny w Zakopanem
(1923).
Organizacja, która miała powstać w 1923 przy Sekcji Przyrodniczej PTT i zajmować się
badaniem jaskiń tatrz. Członkami mieli być Stefan i Tadeusz Zwolińscy oraz osoby uczestniczące w
ich wyprawach do jaskiń tatrz.W rzeczywistości organizacja taka nie powstała ani
wtedy, ani w ogóle w latach międzywojennych. Było to zamierzenie, które nie
zostało zrealizowane. Nazwa Koło...
|
|
Koło Jaskinioznawcze PTTK (Organizacja) |
|
Koło Jaskinioznawcze PTTK, przy Oddziale Zakop.
PTTK, powstało w jesieni 1951, jako drugi w Polsce klub jaskiniowy. Celem tej
organizacji było poszukiwanie i badanie jaskiń w Tatrach i in. okolicach Polski.
Założycielami byli: Stefan i Tadeusz Zwolińscy , Edward Winiarski, Tadeusz Schiele , Leszek Ćwiertniak, Władysław Habil , Marian Hyziński i in. Wśród
bardziej aktywnych działaczy byli potem również Józef Frączek i Konstanty Stecki jun....
|
|
Koło Katowickie Klubu Wysokogórskiego (Organizacja) |
|
Koło Katowickie Klubu Wysokogórskiego. Powstało w
1956 z przekształcenia się Koła Śląskiego KWPTT, po utworzeniu odrębnych kół Klubu Wys . w Gliwicach, Bielsku i Wrocławiu.
W 1975 (po powstaniu Pol. Związku Alpinizmu
w 1974) Koło Katowickie Klubu Wys. przekształciło się w samodzielny » Klub Wysokogórski w Katowicach
.
|
|
Koło Pisarzy Podhalańskich (Organizacja) |
|
Koło Pisarzy Podhalańskich istniało w Zakopanem od 1946 przez kilka lat. Prezesem
był najpierw Jan Gwalbert Henryk Pawlikowski
, potem Stanisław Nędza-Kubiniec .
Członkami byli m.in.: Maria Skotnicowa ,
Edward Kłoniecki , Adam Pach , Aniela Gut-Stapińska , Teresa Janina Harsdorf-Bromowiczowa .
Urządzano wieczory autorskie publiczne i organizowane w domach wczasowych przez
Różę Drojecką .
|
|
Koło Przewodników Tatrzańskich PTTK w Gliwicach (Organizacja) |
|
Koło Przewodników Tatrzańskich PTTK w Gliwicach.
Powstało 29 I 1973, ale przygotowania zainicjował już w 1967 ówczesny
przewodniczący Komisji Turystyki Górskiej
ZO PTTK w Gliwicach, Tadeusz Szczerba ,
będący wtedy jedynym przewodnikiem tatrz. w Gliwicach. W 1967-70 szkolono
kandydatów, z których pierwszych czternastu po egzaminach w Zakopanem i Krakowie uzyskało uprawnienia
przewodników tatrz. w 1970, a po nast. kursach dalsi, w sumie 60...
|
|
Koło Przewodników Tatrzańskich PTTK w Katowicach (Organizacja) |
|
Koło Przewodników Tatrzańskich PTTK w Katowicach (od
1984: imienia Janusza Chmielowskiego ). Z
inicjatywy Emanuela Sukiennika (przewodniczącego Okręgowej Komisji Turystyki
Górskiej PTTK w Katowicach) została założona w 1953 Sekcja Przewodnictwa
Tatrzańskiego przy Oddziale Katowickim PTTK.
Sekcja miała 17 członków z Katowic i in. miast śląskich, ale żaden z nich nie miał
uprawnień przewodnika tatrz. Sekcja przekształciła się 16 V...
|
|
Koło Przewodników Tatrzańskich PTTK w Krakowie (Organizacja) |
|
Koło Przewodników Tatrzańskich PTTK w Krakowie (im.
Macieja Sieczki ). Po zdaniu egzaminu na
przewodników tatrz. przez 27 osób z Krakowa powstała tam najpierw Sekcja
Tatrzańska Koła Przewodników Terenowych (22 IV 1953), która 15 XII 1954
przekształciła się w Koło Przewodników Tatrzańskich im. Macieja Sieczki przy
PTTK w Krakowie.
Koło to szkoliło kandydatów z Krakowa na przewodników
tatrz., doszkalało swych członków, a...
|
|
Koło Przewodników Tatrzańskich PTTK w Zakopanem (Organizacja) |
|
Koło Przewodników Tatrzańskich PTTK w Zakopanem (im.
Klimka Bachledy ). Powstało 6 X 1951 przy Oddziale Zakop. PTTK i zrzeszało przewodników
tatrz. zamieszkałych przeważnie w , ale
także w in. miejscowościach Podtatrza Pol., a wyjątkowo także poza tym
regionem.
Działalność.
Koło prowadziło stałe szkolenie przewodników tatrz.
(wykłady, seminaria, wycieczki szkoleniowe, biblioteka, wydawanie skryptów), a
dla kandydatów na...
|
|
Koło Przewodników w Nowym Sączu (Organizacja) |
|
Koło Przewodników w Nowym Sączu. Powstało w 1954
przy Oddziale PTTK "Beskid" . Oprócz
przewodników beskidzkich i terenowych skupiło też przewodników tatrz.
zamieszkałych na terenie podstawowej działalności owego Oddziału (gł. w Nowym
Sączu), np. w 1981 przewodników tatrz. było 10, w tym jeden I klasy i jeden II
klasy.
Zob. też Sekcja Tatrzańska... w Nowym Sączu
.
|
|
Koło Śląskie KWPTT (Organizacja) |
|
Koło Śląskie KWPTT w Katowicach. Powstało 12 X 1949,
a wywodziło się z » Sekcji Wysokogórskiej
Oddziału Górnośląskiego PTT . W pierwszym zarządzie i komisji rewiz. byli:
Marek Korowicz (przewodniczący), Damazy
Mikiewicz (wiceprzew.), Franciszek Kłosiński (sekr.), Edmund Kaźmierczak, Zbigniew Abgarowicz i Zdzisław Dziędzielewicz ; współdziałał z
zarządem Janusz Chmielowski .
Początkowo było 7 członków zwycz. i 7 członków...
|
|
Koło Taterników Łodzian (KTŁ) (Organizacja) |
|
Koło Taterników Łodzian (KTŁ). Powstało w końcu 1933
w ramach Oddz. Łódzkiego PTT, formalnie jako jego Sekcja Taternicka, potocznie
jednak zwano ją Kołem Taterników Łodzian. Istniało do wybuchu wojny w 1939.
Przewodniczył cały czas (1933-39) Czesław J.
Bajer , członków stałych było 16, w tym trzech członków STPTT, a potem
KWPTT: Bajer, Stanisław Sandmeer i Stanisław
Szelągowski .
Urządzano (nie tylko dla członków) wykłady...
|
|
Koło Wysokogórskie przy Oddziale Warszawskim PTT (Organizacja) |
|
Koło Wysokogórskie przy Oddziale Warszawskim PTT
(KWOWPTT). Jedna z trzech pol.
organizacji tatern., z których połączenia w 1935 powstał Klub Wysokogórski . KWOWPTT zostało utworzone
27 V 1930 przez grupę wówczas najmłodszych, a b. czynnych taterników z Warszawy,
którym przewodził Wiesław Stanisławski .
Szeregi Koła zostały zasilone znaczną częścią członków likwidującej się
równocześnie Sekcji Taternickiej...
|
|
Koło Zakopiańskie Klubu Wysokogórskiego (Organizacja) |
|
Koło Zakopiańskie Klubu Wysokogórskiego. Powstało 12
I 1936 jako pierwsze koło miejscowe (terenowe) Klubu Wysokogórskiego PTT , który utworzono w
1935 z połączenia wszystkich ówczesnych pol. organizacji tatern.: STPTT, STAZS i
KWOWPTT. Koło Zakop. KWPTT aż do 1947 było jednym z trzech kół miejscowych KWPTT
(potem było ich więcej). Mimo zmian organizacyjnych KWPTTK w 1952-56, Koło
Zakop. funkcjonowało aż do 1974, z przerwą w swej...
|
|
Kołodziejczyk January (Ludzie) |
|
Kołodziejczyk January (10 VII 1889 Warszawa - 14 III
1949 Zalesie Dolne k. Warszawy).
Botanik, historyk nauki, działacz PTK na polu krajoznawstwa i ochrony przyrody . W 1940-44 prowadził tajne
nauczanie gimnaz. w Zalesiu Dolnym.
W czasie studiów bot. na UJ (1910-14) był w 1913-14
przewodniczącym Sekcji Krajozn.-Tur. AZS w Krakowie. Autor wielu prac nauk. i
pop.-nauk. z zakresu botaniki, historii nauki, o parkach nar. i ochronie
przyrody,...
|
|
Kołodziejczyk Józef (Ludzie) |
|
Kołodziejczyk Józef (15 VII 1892 Warszawa - 21 XII
1963 tamże), brat » Januarego Kołodziejczyka
.
Nauczyciel, krajoznawca, działacz PTK i PTTK, m.in. zajmował się
krajoznawstwem młodzieży, ochroną zabytków i muzeami regionalnymi PTK i PTTK,
opiekował się Krajoznawczym Ośrodkiem Kultury Orawskiej w Zubrzycy Górnej.
Autor przewodników krajozn. i artykułów w czasopismach tur. i...
|
|
Kołodziejczyk Mieczysław (Ludzie) |
|
Kołodziejczyk Mieczysław (8 VII 1945 Łętownia).
Ratownik tatrz. od 1964 (zawodowy od 1969), uczestnik ok. 220 wypraw
ratunkowych w Tatrach , wybitny znawca
techniki ratunkowej, zwł. jaskiniowej, instruktor ratownictwa, w 1979-83 szef
wyszkolenia Grupy Tatrz. GOPR , w 1981-83
zastępca naczelnika tej Grupy.
Od 1962 uprawiał taternictwo , także
jaskiniowe. Był we wszystkich większych jaskiniach tatrz., a za granicą we
Francji w...
|
|
Kołowa Czuba (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
|
Kołowa Czuba; Dawna nazwa tej turni, Koło,
powstała przez mylne przeniesienie na nią góralskiej nazwy upłazu znajdującego
się z przeciwnej strony Dolinki pod Kołem, bezpośrednio pod ścianą Świnicy .
Kołowa Czuba bywa też nazywana Kołową Turnią, ale ta ostatnia nazwa jest
również niewłaściwa, gdyż Kołowe Turnie
znajdują się gdzie indziej w Tatrach
.
|
|
Kołowa Dolina (Doliny) |
|
Kołowa Dolina; Długość K.D.: ponad 2 1 2 km.
Cała dolina leży w ścisłym rezerwacie TANAPu
. Na jej terenie znanych jest ok. 10 jaskiń; najdłuższa ma ok. 30 m.
Pasterstwo w K.D. istniało co najmniej od XVI w.,
uprawiane przez górali z Jurgowa , Czarnej Góry , Rzepisk i Lendaku
, a zanikło po II wojnie światowej.
Dolina ta i jej otoczenie była dawniej także terenem myśliwskim koziarzy z
Jurgowa i in. wsi...
|
|
Kołowa Grań (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
|
Kołowa Grań; W K.G. wznoszą się Kołowe Turnie . Nazwa K.G. od Kołowej Doliny i Kołowych Turni .
|
|
Kołowa Przełęcz (Przełęcze) |
|
Kołowa Przełęcz; Z Jagnięcej Doliny wiedzie na K.P. (właśc. na siodełko w grani powyżej niej) znakowana
ścieżka tur., która dalej prowadzi na Jagnięcy
Szczyt .
Przejście z Kołowej Doliny przez K.P. do
Jagnięcej Doliny było znane turystom od ok. 1850, a góralskim strzelcom dużo
dawniej.
Nazwa K.P. pochodzi od Kołowego Stawu i
Kołowej Doliny .
|
|
Kołowe Turnie (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
|
Kołowe Turnie; Pierwsze wejście na Wielką Kołową
Turnię: Mieczysław Karłowicz w 1907.
Zimą: Stanisław K. Zaremba w 1934.
Nazwa K.T.: od Kołowego Stawu i Kołowej Doliny .
|
|
Kołowy Burdel (Hala - Polana) |
|
Kołowy Burdel lub po prostu Burdel;
Przechodzi tędy drożyna wiodąca ze Skoruszowego
Burdelu na Polanę pod Upłazem .
Na K.B. jeszcze w latach międzywoj. stał budynek pasterski.O nazwie K.B.: »
Burdel .
|
|
Kołowy Potok (Woda) |
|
Kołowy Potok; Lewoboczny dopływ Koperszadzkiego Potoku (spływ na wys. ok. 1280
m); wypływa z Kołowego Stawu . Na
niektórych mapach nazwą K.P. oznacza się także dolny bieg Koperszadzkiego
Potoku, od spływu z K.P.
Nazwa K.P. pochodzi od Kołowego Stawu.
|
|
Kołowy Staw (Woda) |
|
Kołowy Staw; W Kołowej Dolinie , powyżej górnej granicy lasu . Pomiary pracowników TANAPu z 1961-67: 1,670 ha, 225 x 123 m, głęb.
1,1 m.
Staw jest stopniowo zasypywany piargami
, a po dużych opadach piaskiem i żwirem.
Nazwa K.S. pochodzi zapewne od jego dawnego kształtu, zatraconego z biegiem
lat wskutek zmniejszania się jego powierzchni.
Od nazwy stawu otrzymała swą nazwę dolina (najpierw
Kołowe, potem Kołowa Dolina...
|
|
Kołowy Szczyt (Szczyty) |
|
Kołowy Szczyt; Na szczyt ten zapewne już w XVIII w.
wchodzili poszukiwacze złota i skarbów tatrz
. oraz jurgowscy myśliwi. W latach 1797-1800 prawdopodobnie weszli nań Christian Genersich i przew. Jakob Fabri sen., natomiast pewna jest
wiadomość o wejściu Stanisława Staszica z
jurgowskimi przewodnikami w 1804.
Nazwa K.S. pochodzi od Kołowego Stawu w Kołowej Dolinie , nad którą ten szczyt się
wznosi. Dawniej - przed wyodrębnieniem Modrej...
|
|
Kołowy Szczyt, Mały (Szczyty) |
|
Kołowy Szczyt, Mały; Pierwszy od zach. i najwyższy
szczyt » Jastrzębiej Grani . Ważnym
wydarzeniem w dziejach taternictwa było zdobycie jego pd. ściany w 1938 (Stanisław Motyka i towarzysze), drogą
uchodzącą wtedy za najtrudniejszą w Tatrach
.
Pierwsze wejście na M.K.S. (od pn.): Karol
Englisch (upamiętnia go nazwa niem. i węg. tego szczytu) z matką i
przewodnikami w 1898.
|
|
Komarnicki Gyula (Ludzie) |
|
Komarnicki Gyula (22 II 1885 Budapeszt - 27 VIII 1975
tamże), syn polskiego inżyniera, ktory osiadł na Węgrzech, ale sam już Węgier.
Jeden z najwybitniejszych taterników ,
autor węg. i niem. przewodników po Tatrach
, z wykształcenia prawnik (dr), w 1928-34 nacz. dyr. Węg. Kolei Państw., w
1934-44 generalny dyr. Węg. Tow. Żeglugi Rzecznej i Morskiej (Magyar Folyam és
Tengerhajózási Részvénytarsulat).
W 1906-14 należał do czołowych...
|
|
Komarnicki Roman (Ludzie) |
|
Komarnicki Roman (1887 Wiedeń - 22 III 1973
Budapeszt), brat » Gyuli Komarnickiego .
Wybitny taternik węg., prawnik (dr 1910), w
latach międzywoj. jeden z czołowych adwokatów węg. i prezes Union International
des Avocats, poeta.
Wspinając się gł. ze swym bratem należał w 1906-12 do
najlepszych taterników. Uczestniczył w pierwszych przejściach wielkich ścian:
pn.-zach. ściany Zadniego Gierlachu (w
1909), wsch. ściany Łomnicy...
|
|
komary (Zwierzęta) |
|
Nieliczne w Tatrach; jeden tylko gatunek,
Aedes pullatus, można nazwać górskim, gdyż zalatuje on
powyżej górnej granicy lasu. Kilka in.
gatunków trzyma się głównie regli. Komar kłujący
(Culex pipiens), którego samica odżywia się
krwią ludzką i zwierzęcą, w Tatrach Pol. jest b. rzadko spotykany. Zarówno
chłodny klimat górski jak i częste wiatry nie sprzyjają jego występowaniu.
Częściej spotyka się go w Tatrach Biel....
|
|
komin (Terminologia) |
|
1) Korytowate zagłębienie w skałach, stosunkowo wąskie
ale dość głębokie i b. strome, często o wyraźnych trzech ścianach (dwóch
bocznych i jednej w głębi), schodzących się mn.w. pod kątami prostymi. - 2) » komin krasowy. - 3) W gwarze podh. także
wysmukła turniczka.
|
|