Siarkan (Nie okreslony) |
|
Siarkan (ok. 2275, 2260 m); Dračia hlava; Drachenseeturm;
Sárkány-tavi-torony. S. Najwyższy szczyt Siarkańskiej Grani, zaraz na pd.
od Siarkańskiej Przełęczy, a po wsch. stronie Smoczej Dolinki.Nazwa Siarkana
jest związana z podaniami lud. o smoku w Tatrach, a pochodzi od słow. wyrazu
gwarowego šarkaň lub šarkan (smok), który
jest zapożyczeniem z języka węg. (ö). Podania takie są związane m.in. ze...
|
|
Siarkańska Grań (Nie okreslony) |
|
Siarkańska Grań; Dračí hrebeň; Drachenseegrat; Sárkány-tavi-gerinc.
S. Grań ciągnąca się od Siarkańskiej Przełęczy ku pd. i oddzielająca
Smoczą Dolinkę od Złomiskiej Zatoki. W S.G. wznoszą się Siarkan i Złomiska
Turnia. Nazwa S.G.: od Siarkana.
|
|
Siarkańska Przełęcz (Nie okreslony) |
|
Siarkańska Przełęcz; Dračie sedlo; Drachenseesattel; Sárkány-tavi-nyereg.
S. Szerokie, piarżyste siodło między masywem Wysokiej (od pn.) a
Siarkanem (od pd.). Przez S.P. prwadzi zwykła droga z Doliny Złomisk na Wysoką.
Nazwa S.P.: od Siarkana.
|
|
Siarzewski Wiesław (Nie okreslony) |
|
Siarzewski Wiesław (20 VI 1954 Zakopane). Geograf (UJ 1978 mgr),
taternik, speleolog, fotograf górski, od 1979 pracownik nauk. TPN (od 1980 w
Pracowni Naukowo-Badawczej TPN). Autor prac nauk. i popularnych.
Z dziedziny speleologii tatrz. ogłosił: Rozwój i dalsze kierunki badań
jaskiń tatrzańskich ("Parki Nar. i Rez. Przyr." 5, 1984, nr 1) i jest
współautorem pracy Badania glacjologiczne i geologiczne Jaskini Lodowej w
Ciemniaku......
|
|
Sichulski Kazimierz (Nie okreslony) |
|
Sichulski Kazimierz (17 I 1879 Lwów - XI 1942 tamże). Malarz (krak. ASP
1904 i w Wiedniu 1908), prof. ASP w Krakowie 1930-39. Malował pejzaże, obrazy
rodzajowe (m.in. liczne o tematyce huculskiej), dekoracje, projekty witrażowe
itd. Był też znakomitym karykaturzystą.
W 1914-16 wykonał serię 48 karykatur zdobiących w latach międzywoj.
restaurację Stanisława Karpowicza w Zakopanem, a przedstawiających szereg osób
związanych swą...
|
|
Sieczka Maciej (Nie okreslony) |
|
Sieczka Maciej, właśc. Gąsienica-Sieczka (3 IV 1824 Zakopane - 25 IX 1897
tamże, poch. na starym cment.). Góral podh., jeden z najlepszych i
najsłynniejszych przewodników tatrz. w II poł. XIX w. Poznał doskonale Tatry
jako wieloletni myśliwy, zwł. koziarz, ale polował też na niedźwiedzie, m.in. z
Sabałą.
Turystów prowadził w góry jeszcze przed powstaniem TT i był jednym z
najbardziej cenionych i lubianych przewodników, czego wyraz...
|
|
Sieczkowa Przełączka, Pośrednia (Nie okreslony) |
|
Sieczkowa Przełączka, Pośrednia. P.Między Zadnim Granatem a
Pośrednim Granatem. Przechodzi przez nią Orla Perć.Nazwy tej przełączki i dwóch
sąsiednich (zob. niżej) upamiętniają przew. Macieja Sieczkę, który już w 1867
prowadził tu turystów.
|
|
Sieczkowa Przełączka, Skrajna. (Nie okreslony) |
|
Sieczkowa Przełączka, Skrajna.P. Między Pośrednim Granatem a
Skrajnym Granatem. Przechodzi przez nią Orla Perć.
|
|
Sieczkowa Przełączka, Zadnia (Nie okreslony) |
|
Sieczkowa Przełączka, Zadnia. P. Między Czarnymi Ścianami a Zadnim
Granatem. Orla Perć przebiega poniżej niej, po zach. stronie.
|
|
Siedem Źródeł (Nie okreslony) |
|
Siedem Źródeł (1252 m), dawniej też Pięć Źródeł i Zimne Źródła lub po
prostu Źródła; Sedem prameňov; Sieben Quellen, Siebenbrünnen. S. Grupa
źródeł (3-7, zależnie od stanu wody) wytryskujących ze stromego, orograficznie
prawego (pd.-zach.) boku Doliny do Siedmiu Źródeł w Tatrach Bielskich. Woda tych
źródeł spada kaskadami na dno owej doliny i tworzy tu Głęboki Potok (Hlboký
potok), dopływ Czarnej Wody Rakuskiej.
|
|
Siedlecki Michał (Nie okreslony) |
|
Siedlecki Michał (8 IX 1873 Kraków - 11 I 1940 w niem. obozie koncentr. w
Sachsenhausen, poch. w Krakowie). Wybitny zoolog (studia w UJ 1895), prof. UJ
(1904-39), czł. AU (1903), autor licznych prac nauk. i pop.-nauk., podróżnik
(m.in. Egipt, Jawa, Cejlon), działacz ochrony przyrody, taternik, literat.
W młodych latach uprawiał taternictwo, np. już w 1888 ze swym nauczycielem »
Edmundem Cięglewiczem. W 1893 z Janem Fischerem i przew. Klimkiem...
|
|
Siedlecki Stanisław (Nie okreslony) |
|
Siedlecki Stanisław (17 IX 1912 Kraków), syn »Michała Siedleckiego.
Geolog (dr 1949), taternik, alpinista, badacz polarny. Pracownik Inst. Geol.
(1952-56, w 1954 doc.), Zakładu Nauk Geol. PAN (1956-64, w 1964 prof.) i
Norweskiego Inst. Geol. w Trondheim (1966-80).
Turystykę w Tatrach uprawiał od 1928, a taternictwo od 1930. Towarzyszami
jego wspinaczek tatrz. byli m.in.: Stanisław Kowenicki, Stanisław Motyka, Jan
Sawicki, W.H. Paryski, Adam...
|
|
Siedmiu Progami, Jaskinia za (Nie okreslony) |
|
Siedmiu Progami, Jaskinia za. (ma siedem otworów: otwory
JzSP 1455 i 1468 m; otwory Pośrednia 1477, 1487 i 1488 m; otwory Wysoka 1487 i
1499 m). P. Jaskinia, której dwa dolne otwory
znajdują się blisko siebie po orogr. lw. stronie Żlebu Trzynastu Progów, powyżej
jego siódmego progu, nad Wąwozem Kraków. Jaskinia znajduje się w zach. krańcu
Wysokiego Grzbietu w masywie Ciemniaka (Czerwone Wierchy)....
|
|
Siedmiu Źródeł, Dolina do (Nie okreslony) |
|
Siedmiu Źródeł, Dolina do, dawniej również Dolina do Pięciu Źródeł;
dolina Siedmich prameňov; Drechslerhäuschen, Drechselhäuschen-Tal;
Drechsler-házacska. S. Jedna z górnych odnóg Czarnej Doliny Rakuskiej,
podchodząca pod pd.-wsch. stoki Bujaczego Wierchu. Doliną do Siedmiu Źródeł
płynie Głęboki Potok, a nad jej górnym końcem stoi budynek » "Szarotka"
("Plesnivec"), będący pierwotnie schroniskiem tur., a od 1955 placówką...
|
|
Siegmeth Kal (Nie okreslony) |
|
Siegmeth Kal (1845-1912). Wicedyr. węg. kolei państw., działacz tur.,
speleolog. Położył duże zasługi w rozwoju turystyki do jaskiń słow. i węg. oraz
w Karpatach Wsch. W 1877 założył i przez 35 lat kierował wsch.-karp. sekcją MKE.
Został członkiem hon. MKE. Z jeögo obfitej spuścizny pisarskiej Tatr dotyczą
m.in. opisy tur. oraz dwa przewodniki, wydane po niem. i po
francusku.
|
|
siekiernica górska (Nie okreslony) |
|
siekiernica górska (Hedysarum hedysaroides, H. obscurum ), z
rodziny Motylkowatych (Papilionaceae ). Górska, niewysoka, pięknie
kwitnąca roślina o gronkach purpurowych kwiatów, podobnych do wyki, o listkach
nieparzystopierzastych owalnych, o strączkach tzw. przewęzistych, tj. złożonych
jak gdyby z rządka paru okrągławojajowatych tarczek.Kwitnie w lipcu i sierpniu,
gł. na wapieniu, ale niekiedy i na granicie, zwł. na mylonicie. Maks....
|
|
Sielnica Liptowska (Nie okreslony) |
|
Sielnica Liptowska (565 m), dawniej Sielnica; Liptovská Sielnica, do 1946
Sielnica; - ; Szielnic, Szilnic, Szelnica. S. Wieś na Liptowie, nad pn.
brzegiem sztucznego Liptowskiego Jeziora, dawniej przy drodze z Paryżowiec do
Kwaczan.Przy tworzeniu owego jeziora zatopiono całe Paryżowce i pd. część S.L.,
która w związku z tym rozbudowała się ku pn. (Nová Sielnica). Mieszk. 522 w
1980.Wieś istniała już w 1256. Urodził się tu » Samo...
|
|
Siemianowski Tadeusz (Nie okreslony) |
|
Siemianowski Tadeusz (22 VII 1896 Poznań -21 VIII 1969 Zakopane), wnuk »
Walerego Eljasza-Radzikowskiego, syn jego córki Zofii. Od lat 1920-tych zakop.
dziennikarz, działacz sport. (narc., motocyklowy itd.). W latach międzywoj. był
stałym zakop. korespondentem "Ilustr. Kur. Codz." i jednym z czołowych
organizatorów wszelkich imprez sport. w Zakopanem. Był propagatorem zawodów
samochodowych i motocyklowych w głębi Tatr oraz budowy kolei linowej na...
|
|
Siemiątkowski Janusz (Nie okreslony) |
|
Siemiątkowski Janusz (3 VIII 1931 Kraków). Lotnik od 1950, instruktor
pilot I klasy, od 1968 wykonał ponad 1000 lotów śmigłowcem w Tatrach,
uczestniczył w ok. 130 poważnych wyprawach ratunkowych GOPR.Jego najtrudniejsze
loty w Tatrach: w zimie 1975-76 pierwsze lądowanie śmigłowca na Buli pod Rysami;
I 1977 desant ratowników i sprzętu na Wielkiej Galerii Cubryńskiej w czasie
akcji na pn. ścianie Mięguszowieckiego Szczytu; II 1983 lądowanie w b....
|
|
Siemińska Jadwiga (Nie okreslony) |
|
Siemińska Jadwiga, od 1964 Siemińska-Słupska (1 I 1922 Kraków), żona »
Jana Słupskiego. Fykolożka (algolog), prof. Inst. Botaniki PAN w Krakowie,
taterniczka.
W Tatrach badała glony naśnieżne (zabarwiające śnieg) i wodne. Wielokrotnie
publikowała wyniki swych badań, np.: O czerwonym zakwicie na śniegu w Tatrach
(Chlamydomonas nivalis Wille) ("Acta Soc. Bot. Pol." 21, 1951), Czerwony
śnieg spod Szpiglasowej przełęczy w...
|
|
Sienkiewicz Henryk (Nie okreslony) |
|
Sienkiewicz Henryk (5 V 1846 Wola Okrzejska, Podlasie - 15 XI 1916 Vevey,
Szwajcaria). Wybitny powieściopisarz i nowelista, autor licznych powieści hist.,
m.in. Ogniem i mieczem (1884) i Quo vadis (1896). Laureat nagrody
Nobla 1905.
W 1886-1909 bywał w Zakopanem b. często, pisząc tam wiele swoich utworów.
Mieszkał w Zakopanem w różnych domach, m.in. u ks. Józefa Stolarczyka, u
Dembowskich, w domu Tytusa Chałubińskiego (po jego...
|
|
Sienna Kopa (Nie okreslony) |
|
Sienna Kopa (1856, 1848 m); Senná kopa; Heuhaufen; Szénaboglya. S.
Kopiastego kształtu wzgórze przy wylocie Sławkowskiej Doliny. Pd. zboczem S.K.
przebiega Magistrala Tatrz. Wzgórze to jest dawną moreną z czasów, gdy w Tatrach
były lodowce.
|
|
Siermontowski Aleksander (Nie okreslony) |
|
Siermontowski Aleksander (25 II 1889 Tarnów - 8 III 1942 Kraków).
Taternik, alpinista, narciarz wysokogórski, fotograf tatrz., z zawodu
"budowniczy rządowy", przez krótki okres prowadził własny zakład fot. w
Krakowie. W czasie I wojny świat. był w 2 pułku ułanów Legionów Polskich.
Po Tatrach chodził od młodych lat, a na narc. wycieczki górskie co najmniej
od 1910, zarówno w Tatrach (np. Czerwone Wierchy) jak i w Beskidach Zach. (np....
|
|
Sieroszewski Wacław (Nie okreslony) |
|
Sieroszewski Wacław (21 VIII 1858 Wólka Kozłowska k. Radzymina - 20 IV
1945 Piaseczno k. Warszawy, poch. w Warszawie). Znany powieściopisarz i
nowelista, prezes Pol. Akademii Literatury 1933-39.Bywał w Zakopanem i jest
jedną z postaci na karykaturach » Kazimierza Sichulskiego, które w latach
międzywoj. znajdowały się w zakop. restauracji Stanisława Karpowicza. Bajka S.
Dary wiatru północnego jest osnuta na tematyce tatrz.
Lit. -...
|
|
Sierotwiński Stanisław (Nie okreslony) |
|
Sierotwiński Stanisław (6 II 1909 Kraków - 23 VII 1975 tamże). Historyk
literatury pol. (UJ 1933 mgr, dr w 1936 na Uniw. Pozn.), bibliolog, bibliotekarz
i bibliotekoznawca, prof. WSP w Krakowie, historyk pol. życia kult. w czasie II
wojny świat. pod okupacją niemiecką.
Z Podhalem i Tatrami zetknął się wcześnie i następnie często (aby ratować
zdrowie) i stąd jego wielkie zainteresowanie tym regionem i różnorodne kontakty
z jego ludźmi,...
|
|
sika (Nie okreslony) |
|
sika. Jeden z licznych terminów na oznaczenie wodospadu w Tatrach (w
gwarze polskich górali spiskich).
|
|
Sika (Nie okreslony) |
|
Sika (ok. 1200-1240 m); Sika, Šika. S. Wodospad w górnej części
Doliny Kępy w Tatrach Biel., w jej orogr. pr. odnodze, nieco powyżej Polany pod
Siką.
|
|
sikawka (Nie okreslony) |
|
sikawka. W gwarze podh.: wodospad.
|
|
Sikawka (Nie okreslony) |
|
Sikawka (ok. 1350 m). P. Wodospad w środkowym z trzech żlebów nad
pd.-wsch. rogiem Polany Upłaz (nad Kościeliską Doliną).
|
|
Siką, Polana pod (Nie okreslony) |
|
Siką, Polana pod (ok. 1100-1150 m), Pod Sikę, Podsiki; polana pod Sikou,
polana pod Šikou. S. Pochyła polana w górnej części Doliny Kępy w
Tatrach Biel., w rozwidleniu tej doliny na jej dwie górne odnogi, na wsch. od
Opalonej Turni.Szałas na Polanie pod Siką (obsadzany przez pasterzy na zmianę z
szałasem na Polanie pod Głośną Skałą w Dolinie do Regli) należał dawniej do
Białej Spiskiej i był użytkowany do 1951.
|
|