Znamięcki Aleksander

Znamięcki Aleksander (23 VII 1884 Wola Dołhołucka k. Stryja - 3 IV 1964 Tuxedo Park, stan New York). Jeden z czołowych taterników w 1906-14. Po studiach ekon. w Londynie pracował w amer. i pol. bankach w Petersburgu, Nowym Jorku i Warszawie, w 1920 w pol. Min. Skarbu, a po 1940 znowu w Nowym Jorku. W USA był działaczem w sprawach pol. i przyjaźnił się z Ignacym Paderewskim, który został ojcem chrzestnym jego syna.

Taternictwo uprawiał od 1906 (lub nieco wcześniej) i szybko stał się jednym z najlepszych taterników. W 1906 chodził na trudniejsze wspinaczki z przewodnikami (Jędrzej Marusarz-Jarząbek, Jan Gąsienica-Ciaptak), potem towarzyszami jego byli m.in. Zygmunt Klemensiewicz, Roman Kordys, Władysław Kulczyński jun., Aleksander i Kazimierz Schielowie, Mariusz Zaruski. Powtórzył przejścia wielu dróg tatern., uchodzących wówczas za najtrudniejsze, np. III wejście pd. ścianą Zamarłej Turni z nowym wariantem w 1911. Dokonał też wielu pierwszych przejść, m.in. całą Granią Wideł (w 1906), pn. ścianą Giewontu (1906), wsch. i zach. granią Żabiego Konia (1907), Batyżowiecką Granią (1907), zach. granią Ostrego Szczytu z II wejściem na Mały Ostry Szczyt (1907), pn. ścianą Wysokiej (1908), częściowo nową drogą pn. ścianą Jaworowego Szczytu (1909), pn. ścianą Małej Buczynowej Turni (1911), Czerwonym Żlebem na Szatana (1912).

Od 1907 uprawiał też turystykę narc. w Tatrach i brał udział w pierwszym tur. zwiedzaniu Juhaskiej Jaskini w Giewoncie (1907). W 1910 uczestniczył w wyprawie ratunk. na pn. ścianę Małego Jaworowego Szczytu.

W "Taterniku" ogłosił dwa artykuły: Turystyka w Japonii (1907) i Przejście Grani Wideł (1907) oraz szereg opisów nowych dróg w Tatrach.Od 1906 był członkiem STTT i jednym z jej najbardziej czynnych działaczy: w 1907-12 i 1919-22 w zarządzie, w 1928-30 w komisji rewizyjnej. W 1938-39 przewodniczył komitetowi Klubu Wysokogórskiego, który organizował I Polską Wyprawę w Himalaje. Od 1907 zajmował się również pop. turystyką: prowadził wycieczki, wygłaszał odczyty. Od 1908 z ramienia STTT był członkiem komisji TT zajmującej się przewodnictwem tatrz.

W okresie międzywoj. przebywał często w Zakopanem, gdzie zbudował sobie dom "Jaworowy", tak nazwany przez Z. na pamiątkę jego najtrudniejszego wejścia tatern., ale po I wojnie świat. uprawiał w Tatrach już tylko turystykę. Przyjaźnił się z Kornelem Makuszyńskim (poczynając od wspólnych lat szkolnych w Stryju) i wieloma in. literatami.

---