Muzeum Słowackiego Krasu w Mikułaszu Liptowskim

Muzeum Słowackiego Krasu w Mikułaszu Liptowskim, od 1983: Muzeum Słowackiego Krasu i Ochrony Przyrody; Múzeum slovenkého krasu v Liptovskom Mikuláši, od 1983: Múzeum slovenského krasu a ochrany prírody. Od 1990 Słowackie Muzeum Ochrony Przyrody i Speleologii; Slovenské múzeum ochrany prírody a jaskiniarstva v L.M.S. Od 1920 jedynym dostępnym dla zwiedzających zbiorem muzealnym w Mikułaszu Lipt. było tzw. » Muzeum Podkrywańskie.W 1928 rozpoczęły się narady grupy działaczy społ. nad utworzeniem właściwego muzeum w Mikułaszu; inicjatorem był Ján Volko-Starohorský, a oprócz niego w tych naradach uczestniczyli m.in.: Alojz Lutonský, František Havránek (z Ważca), Miloš Janoška i Ivan Stodola. Uzgodniono, że nowe muzeum będzie poświęcone krasowi i jaskiniom na Słowacji.

Dnia 2 VI 1930 na walnym zgromadzeniu uchwalono statut (zatwierdzony przez władze w 1930 i 1932) i powołano do życia Muzeum Słowackiego Krasu; przewodniczącym kuratorium (rady nauk.) został Jozef Stucker, a kustoszem Ján Volko-Starohorský (do 1948). Z dawnych zbiorów (Lipt. Zbiór i Podkrywańskie Muzeum) przejęto część odpowiadającą zadaniom M.S.K.

M.S.K. uzyskało od władz miejskich lokal (trzy sale) w 1930, a otwarte było dla zwiedzających od 1931. W nast. latach lokal się powiększał, a M.S.K. stało się właściwie regionalnym muzeum Liptowa, zajmującym się nie tylko krasem i speleologią, ale także przyrodą, historią, archeologią, etnografią i sztuką Liptowa. W 1949 muzeum uzyskało duży nowy lokal, w 1949-54 należało do Słow. Tow. Speleologicznego, a w 1954 zostało upaństwowione.

Od 1949 stało się formalnie i rzeczywiście Muzeum Słow. Krasu. W 1961 część dotychczasowych różnorodnych zbiorów, niezgodną z jego zadaniami, przekazano do in. muzeów, m.in. do » Muzeum Janka Krála, które powstało w tym okresie w Mikułaszu. Od tego czasu M.S.K. wybitnie rozwinęło swą działalność nauk. w dziedzinie zjawisk krasowych i jaskiń, również i w Tatrach. Od 1958 M.S.K. wydaje rocznik » "Slovenský Kras".

Po reorganizacji w 1949, dyrektorami muzeum byli: Vojtech Benický (1949-62), Vladimír Nemec (1962-73) i Alfonz Chovan (1973-88), Marcel Lalkovič (od 1988). Kustoszem zbiorów w 1952-55 był Anton Droppa.Lit. - "Liptov" 1, 1970 (Milan Petráš). - "Slov. Kras" 19, 1981 (Marcel Lalkovič i in.).

---