Kowalski Kazimierz (15 III 1925 Kraków), syn prof.
Tadeusza Kowalskiego, orientalisty.
Zoolog (systematyka i paleontologia ssaków), speleolog. Od 1962 prof.nadzw.,
a od 1969 prof. zwycz., w 1960-78 i od 1985 do 1987 kier. Zakładu Zoologii
Systematycznej i Doświadczalnej PAN w Krakowie, w 1978-83 prof. uniw. w Oranie
(Algieria). Czł. koresp. (1971) i czł. rzecz. PAN (1986). Od 1994 prezes
Polskiej Akademii Umiejętności.
Po II wojnie świat., aż do połowy lat 1950., był jednym z
najczynniejszych taterników jask. i speleologów pol., m.in. w Tatrach , gdzie odkrył nowe partie jaskiń
(m.in. w jaskiniach Miętusiej , Zimnej , Szczelinie Chochołowskiej ) i w wielu
przeprowadził badania naukowe. W 1952 wsp. z Włodzimierzem Starzeckim ustanowił
nowy pol. rekord osiągniętej głębokości w jaskiniach: -213 m (w Miętusiej Jaskini
), a w 1956 nast. rekord: -1122 m (we franc. Gouffre Berger).
Uczestniczył w wielu pol. wyprawach do jaskiń in. krajów i kontynentów, np. na
Kubę (1973), do Meksyku (1969). Był kierownikiem pol. wyprawy paleont. na
Pustynię Gobi w Mongolii (1964).
Poza licznymi artykułami i pracami o jaskiniach tatrz. i in., publikowanymi
od 1946 w Polsce i za granicą, wydał duże dzieło monogr. Jaskinie Polski
(3 t., Wa. 1951, 1953, 1954); cały tom 2
dotyczy jaskiń Tatr Polskich .
W dziele zbior. Tatrzański Park Narodowy (Kr. 1955 i 1962) jest on
autorem rozdziałów Jaskinie tatrzańskie i Ssaki. Ogłosił pracę Fauna
jaskiń Tatr Polskich ("Ochr. Przyr." 1955) oraz in. prace o faunie tatrz.,
np. o polniku śnieżnym: Microtus nivalis (Martins, 1842) (Rodentia) w
Karpatach ("Acta Theriologica" 1957, nr 6). Pisał nieraz o ochronie jaskiń,
np. Znaczenie naukowe i ochrona jaskiń polskich ("Chrońmy Przyr. Ojcz."
1951, nr 1-2). O jaskiniach i faunie tatrz.pisał również w swych pracach nauk. i
pop.-nauk. o szerszym zasięgu terytorialnym.
K. był też b. czynnym działaczem różnych organizacji
speleologicznych. W 1950 był współzałożycielem » Klubu Grotołazów i w latach 1950-55 współred.
czasopisma » "Grotołaz ". Potem działał w
Podkomisji Taternictwa Jask. przy Komisji Alpinizmu PTTK, a w1956 był
przewodniczącym Komisji Taternictwa Jask. Klubu Wysokogórskiego. Jest członkiem
hon. Klubu Wys . i Pol. Związku Alpinizmu
.
