haki skalne

haki skalne. W taternictwie i alpinizmie hak skalny (potocznie po prostu hak) jest to klin metalowy, zwykle kilkanaście cm długi i z uchem (lub z ruchomym metalowym kółkiem), używany przy wspinaczce w trudnym i eksponowanym terenie.Hak wbija się młotkiem w szczelinę skalną, po czym przez ucho (lub ruchome kółko) haka przewleka się linę służącą do asekuracji lub zjazdu. Zamiast przewlekać linę (co jest niewygodne i bywa ryzykowne) używa się » karabinków do zawieszania liny na haku. Poza tym zasadniczym użyciem haków w taternictwie (tj. do asekuracji lub zjazdu w wypadkach, gdy do tego celu nie ma odpowiednich naturalnych bloków skalnych, występów itp.), znajdują one też zastosowanie w » technice hakowej.Istnieją liczne modele h.s. różnego kształtu i wielkości, i o własnych nazwach: łyżki, wyciory, rynny, płytówki, kątowniki, listki itd. Niektóre rodzaje haków są dodatkowo określane nazwiskiem wynalazcy lub wytwórcy, np. listek Simonda (lub po prostu "simond"), łyżka Cassina. Wszystkie te modele przyszły do Tatr z Alp. Są jeszcze b. specjalne typy znacznie mniejszych haków, stosowane przy płytkich szczelinach skalnych: jedynki, rurpy itd. Jedynki są pomysłu taternika pol., Czesława Momatiuka.Haków używano w Tatrach już przed I wojną świat., ale rzadko i nieraz wbijano je kamieniem. Karol Englisch przy zdobywaniu Ostrego Szczytu stosował b. wielkie haki własnego pomysłu. Stosowanie haków w Tatrach rozpowszechniło się w latach międzywojennych. Od lat 1960-tych haki są stopniowo wypierane z użycia przez coraz szerzej stosowane » kostki asekuracyjne.

---