|
| nawigacja: Z-ne.pl » Portal Zakopiański |
 Spacery po Zakopanem
|
Pętla po mieście
Kościuszki - Jagiellońska - Antałówka - Koziniec - Chałubińskiego - Zamoyskiego - Krupówki
strona: 2/4
 1 2 3 4  |
|
|
| |
 |
Dom Wypoczynkowy "Podhale"
(po lewej) ul. Kościuszki 21
(fot. Andrzej Samardak) |
|
Przechodzimy na drugą stronę ulicy Sienkiewicza, nadal wzdłuż ul. Kościuszki, mostem nad Bystrą. Uregulowany w latach 1900-1902 potok, przez wielu zakopiańczyków mało pieszczotliwie zwany "Korytem", przy wyższych stanach wód jest bardzo niebezpieczny. Rwący nurt przy ocembrowanych brzegach i dnie już wielokrotnie porywał znajdujących się zbyt blisko ludzi i niósł z sobą wiele metrów, pozbawiając ich części garderoby, poważnie raniąc lub nawet zabijając.
Po lewej stronie - stylowy, secesyjny budynek Domu Wypoczynkowego "Podhale" (ul. Kościuszki 21), wybudowany w 1905 r. wg projektu Eugeniusza Wesołowskiego dla dawnej śpiewaczki operowej - Marii Budziszewskiej-Stamary (stąd pierwotna nazwa budynku - Hotel-Pension "Stamary"), jako próba adaptacji witkiewiczowskiego stylu zakopiańskiego dla wielkich obiektów murowanych. Przed I wojną światową był to największy hotel w Zakopanem. Przy hotelu "Stamary" znajdowały się największe korty w Zakopanem i tutaj też przed II wojną światową rozgrywane były doroczne tenisowe mistrzostwa Tatr.
 |
Hotel "Villa Marilor"
ul. Kościuszki 18
(fot. Andrzej Samardak) |
|
|
Naprzeciwko DW "Podhale" jest dawny pensjonat "Marilor" (ul. Kościuszki 18) - obecnie hotel "Villa Marilor", położony w pięknym parku. W tym budynku, wzniesionym w 1912 r. dla rodziny Szczeniowskich, w latach po II wojnie światowej miało swoją pierwszą siedzibę liceum plastyczne im. Antoniego Kenara. "Marilor" (znany także z ludowo-demokratycznej nazwy "Czajka") w latach 50-tych użytkowany jako pensjonat Komitetu Centralnego Związku Młodzieży Polskiej, w listopadzie 1956 r. na fali popaździernikowych przemian został siłą zajęty przez Związek Rewolucyjnej Młodzieży Zakopanego pod przewodem Wojciecha Niedziałka, którzy zażądali, by budynek ten stał się siedzibą Liceum Plastycznego. W efekcie szkoła imienia Antoniego Kenara mieściła się tu aż do reprywatyzacji w 1995 r. Spadkobiercy właścicieli sprzedali rezydencję. Po kolejnych zmianach właścicieli hotel "Marilor" oddano do użytku w 2001 r.
Wcześniej teren ten należał do wybitnego lekarza, ucznia i przyjaciela Tytusa Chałubińskiego - prof. Ignacego Baranowskiego, który kupił grunt od właściciela dóbr zakopiańskich Ludwika Eichborna i w 1877 r., jako drugi z kolei przybysz (po Walerym Eljaszu-Radzikowskim) wybudował sobie dom w Zakopanem. W 1911 r. sprzedał posiadłość rodzinie Szczeniowskich.
 |
Dom w którym mieszkał Wojciech Kossak
ul. Kościuszki 20
(fot. Andrzej Samardak) |
|
|
|
 |
Widok z ronda na dworzec PKP
od strony ulicy Jagiellońskiej
(fot. Andrzej Samardak) |
|
|
Opodal "Mariloru" mijamy niewielki drewniany budynek (ul. Kościuszki 20), który w 1914 r. był zajmowany przez wybitnego malarza, bywalca Zakopanego Wojciecha Kossaka. Pracownia Kossaka znajdowała się naprzeciwko, w miejscu gdzie dziś jest budynek PKS.
Dochodzimy do ronda koło dworca autobusowego i kolejowego i skręcamy w prawo, w ulicę Jagiellońską. Po lewej stronie mamy teraz zbocze wzgórza Antałówka, u podnóża którego usytuowano osiedle mieszkaniowe, po prawej - liczne drewniane wille, usytuowane wśród wysokich drzew dawnego pierwotnego lasu. Większość z nich pochodzi z początków XX wieku i w większym czy mniejszym stopniu nawiązuje do stylu zakopiańskiego.
 |
Ulica Jagiellońska
(fot. Andrzej Samardak)
|
|
|
|
 |
Willa "Konstantynówka"
ul. Jagiellońska 16
(fot. Andrzej Samardak) |
|
|
Dziełem samego twórcy stylu - Stanisława Witkiewicza - jest willa "Konstantynówka" (ul. Jagiellońska 16), wybudowana w 1900 r. Dziś ma tu swoją siedzibę dyrekcja przedsiębiorstwa turystycznego "Polskie Tatry". Przed I wojną światową dom ten należał do Anieli Zagórskiej, kuzynki Josepha Conrada (właściwie Teodor Józef Konrad Korzeniowski, 1857-1924). Wielki pisarz tutaj właśnie mieszkał podczas swojego ostatniego pobytu w Polsce, od sierpnia do października 1914 r.
| |
 |
Galeria Władysława Hasiora
ul. Jagiellońska 18b
(fot. Andrzej Samardak) |
|
Na tej samej parceli, nieco w głębi mieszczą się kolejno najpierw hotel "Warszawianka", a dalej - galeria Władysława Hasiora (ul. Jagiellońska 18b).
Władysław Hasior (1928-1999) - jeden z największych polskich plastyków, urodził się w Nowym Sączu. Uczył się w zakopiańskim Liceum Technik Plastycznych pod kierunkiem Antoniego Kenara, potem studiował na ASP w Warszawie. W 1957 r. osiadł na stałe w Zakopanem, gdzie był nauczycielem rzeźby w Liceum Plastycznym, wykładał równolegle w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu, gdzie był też scenografem w Teatrze Polskim. Oprócz rzeźb plenerowych i pomników tworzył niewielkie kompozycje przestrzenne, malarstwo obrazopodobne, sztandary, pop- i op-art, kreował happeningi. Był jednym z najbardziej znanych i cenionych plastyków współczesnych.
 |
Pomnik "Ratownikom górskim"
ul. Zaruskiego 5
(koło Domu Turysty)
(fot. Andrzej Samardak) |
|
|
W Zakopanem (koło Domu Turysty) znajduje się wykonany przezeń pomnik "Ratownikom górskim", a w Kuźnicach pomnik "Prometeusz Rozstrzelany". Wraz z uczniami realizował też kilka pomników nagrobnych na Starym Cmentarzu. Czynnie uczestniczył w życiu publicznym Zakopanego, organizując m.in. w swojej pracowni dyskusje o sztuce, był współtwórcą zakopiańskiej galerii "Pegaz", organizował Lutowe Salony Grafiki i Marcowe Salony Malarstwa, był jurorem Przeglądu Filmów o Sztuce. Działał w ZPAP i w l. 1967-70 był prezesem okręgu zakopiańskiego. W 1981 r. był przewodniczącym zakopiańskiego Komitetu Porozumiewawczego Stowarzyszeń Twórczych i Naukowych. Jego prace znajdują się we wszystkich wybitniejszych muzeach Polski i świata.
Jego mieszkanie i pracownia mieściły się początkowo w willi "Borek" - internacie Liceum Plastycznego. W 1985 po długiej kampanii prasowej, Muzeum Tatrzańskie przejęło dawną leżakownię hotelu "Warszawianka" i uruchomiło tu jako swój oddział Galerię Hasiora, w której eksponowanych jest przeszło 100 prac artysty. W tym samym budynku znajdowała się mieszkanie i pracownia Hasiora. Artysta zmarł po długiej chorobie w krakowskim szpitalu latem 1999 r. i został pochowany na starym cmentarzu w Zakopanem.
| |
 |
Tablica pamiątkowa
dawnego zespołu leczniczego
"Klemensówka"
(fot. Andrzej Samardak) |
|
Naprzeciw Galerii Hasiora znajduje się drewniana willa "Mazowsze", jedyna pozostałość dawnego zespołu leczniczego "Klemensówka" - prowadzonego przez znanego w XIX w. lekarza i społecznika dr. Wenantego Piaseckiego. Wodolecznictwo było w Zakopanem bardzo popularne i przyciągało pod Tatry setki ludzi, przy pomocy kąpieli i gimnastyki leczących dolegliwości płucne i nerwice.
Chętnych do kąpieli - niekoniecznie leczniczych, ale zawsze przyjemnych - dziś przyciąga nie zakład leczniczy, ale basen cieplicowy, usytuowany po przeciwnej stronie ulicy, na zboczu Antałówki. Źródła geotermalne odkryto tu w 1963 roku, a w 1970 r. ukończono - głównie dzięki składkom społecznym zakopiańczyków - budowę basenu kąpielowego, brodzików i kaskady wodnej. Temperatura wody wynosi od 35 do 38 stopni Celsjusza. W 2001 r. po długich dyskusjach rozpoczęto na Antałówce budowę "miasteczka wodnego", które powstaje wokół ujęć geotermalnych. Po ukończeniu stanie się jedną z większych atrakcji Zakopanego.
strona: 2/4
1 2 3 4
|
|
 
|
|
 |
Jeżeli znalazłeś/aś błąd, nieaktualną informację lub posiadasz materiały (teksty, zdjęcia, nagrania...), które mogą rozszerzyć zawartość tej strony i możesz je udostępnić - KLIKNIJ TU »» |
|
)
)
)
)
)
)
)
)
)
