* * *

Z początkiem sezonu wakacyjnego Muzeum Podhalańskie im. Czesława Pajerskiego w Nowym Targu przygotowało interesującą wystawę historyczno-przyrodniczą poświęconą łowiectwu, myślistwu oraz kłusownictwu, którymi od wieków trudnili się mieszkańcy Podhala. Bogate w zwierzynę: jelenie, sarny czy dziki lasy stanowiące fragmenty prastarej karpackiej puszczy oraz tatrzańskie granie z niedźwiedziami, świstakami i kozicami sprzyjały tym zajęciom. Polowcami i kłusownikami byli niejednokrotnie późniejsi znani i cenienie przewodnicy tatrzańscy, o których wyczynach i licznych trofeach krążyły fantastycznie wręcz opowieści.

Impulsem jednak do zorganizowania nowej wystawy czasowej okazała się niezwykle prozaiczna, ale szalenie praktyczna potrzeba chwili. Otóż, w muzealnych magazynach od szeregu lat przechowywana jest niezwykle cenna kolekcja wypreparowanych zwierząt, zamieszkujących nasze lasy i góry. Liczące ponad 100 lat eksponaty: niedźwiedź brunatny, kozica tatrzańska, świstak, wilk i dzik z uwagi na swój sędziwy wiek pilnie wymagały niezbędnych zabiegów konserwatorskich. Prace te bardzo fachowo wykonał Pan Tadeusz Oleś, znany pracownikom okolicznych Parków Narodowych specjalista i przyrodnik. Efekty kilkutygodniowej pracy a także pochodzące z jego prywatnej kolekcji zwierzęta: rysia, sarnę, zająca i kwiczoła będzie można oglądać w ratuszu. Wszystkie one zostały umieszczone na specjalnie zaaranżowanych ekspozycjach: fragmencie karpackiego lasu czy tatrzańskich szczytów.

W przepastnych magazynach nowotarskiej placówki przechowywane są także inne równie cenne i bardzo interesujące eksponaty doskonale wpisujące się w narrację o dziejach podhalańskich myśliwych i kłusowników. Ciekawą kolekcję stanowią zatem narzędzia oraz urządzenia wykorzystywane przez polowacy działających w Gorcach, Tatrach i Beskidach. Są to m.in. w liczbie kilkunastu rodzajów żelazne, kute oklepce, począwszy od niewielkich na drobne gryzonie po olbrzymiej wielkość wykorzystywane do polowania na króla karpackiej puszczy - niedźwiedzia. Wszystkie zabytki pochodzą z przełomu XIX i XX w.

Na wystawie pokazane zostaną również klatki oraz specjalne sieci do polowania na kwiczoły, niewielkie ptaki z rodziny drozdowatych. Były one przez górali odławiane w celach konsumpcyjnych i zarobkowych. W kolekcji znajdują się eksponaty pochodzące z lat 80-tych XIX w.  

Jeszcze kilkadziesiąt lat temu w górskich potokach pływało wiele dorodnych ryb. Były one odławiane legalnie jednak częściej świadomie ze złamaniem prawa. Jakkolwiek stanowiły one cenne uzupełnienie jałowej diety naszych przodków, to najczęściej jednak były ważnym źródłem dochodów góralskich rodzin. Na ekspozycji będzie można zatem obejrzeć m.in. więcierz oraz ssak do ich łowienia z kolekcji Jana Grochowskiego oraz kilkanaście rodzajów ostek do połowów pstrągów i innych ryb ze zbiorów Muzeum Podhalańskiego.

Całość ekspozycji uzupełniają dokumenty, archiwalne zdjęcia oraz pamiątki: torby myśliwskie, rogi, trofea związane z podhalańskimi myśliwymi i kłusownikami, tudzież akwarele prezentujące tatrzańskie zwierzęta autorstwa Bożeny Gąsienicy Byrcyn. Natomiast na kilkunastu tablicach zawarte zostały informację poświęcone historii łowiectwa w Polsce oraz myślistwu i kłusownictwu tatrzańskiemu przygotowane w oparciu o publikacje autorstwa Jacka Ptaka z Polskiego Towarzystwa Historycznego.

Ekspozycję, której kuratorem jest Robert Kowalski kierownik Muzeum Podhalańskiego w Nowym Targu, będzie można oglądać do końca października 2017 r. w godzinach otwarcia placówki. Wystawie towarzyszyć będą również inne wydarzenia m.in. wykłady i spotkania oraz prezentacje publikacji związanych z tematyką ekspozycji. Serdecznie zapraszamy !