W Galerii Sztuki na Kozińcu oglądać można wystawę Modre druki pod Tatrami, której celem jest przypomnienie XIX-wiecznych farbiarni podhalańskich oraz płócien, które w nich barwiono i drukowano, oraz ich zastosowania w stroju ludowym i wnętrzach.
W drugiej połowie XIX w. działały na Podhalu w Poroninie, Chochołowie i Nowym Targu farbiarnie, w których barwiono i drukowano ręcznie we wzory samodziałowe płótna na ubiory kobiece i pościel. Stosowany w nich druk batikowy, w połączeniu z barwieniem w indygo, dawał niebieskie tkaniny z białymi wzorami, z których góralki szyły spódnice, zapaski, chustki oraz poszwy na pierzyny i poduszki. Pod koniec XIX w. podhalańskie farbiarnie zaczęły podupadać nie mogąc sprostać konkurencji tkanin produkowanych fabrycznie, a z początkiem XX w. przestały istnieć. Wystawa ma na celu przypomnienie tego ciekawego ludowego rzemiosła.
Podhalańscy górale nabywali także drukowane płótna na jarmarkach i odpustach na Słowacji, stąd na wystawie znalazły się eksponaty pochodzące z północnej i południowej strony Tatr. Ilustrują one wyposażenie wiejskiej farbiarni, technikę batikową druku, wykorzystanie drukowanych płócien w stroju ludowym i wnętrzu mieszkalnym, a także przedstawiają historię działających na Podhalu farbiarni i farbiarzy. Na wystawie prezentowana jest jedna z najstarszych kolekcji Muzeum Tatrzańskiego – około 100 form drukarskich pochodzących z farbiarni w Chochołowie, którą prowadził Ferdynand Kőnig, zięć Jana Krzeptowskiego Sabały. Kolekcję ofiarowali w 1903 r. Stanisław Ignacy Witkiewicz i Wojciech Brzega.
Na czas trwania wystawy przygotowano program edukacyjny dla dzieci i młodzieży.
O historii ludowego farbiarstwa i druku płócien na Podhalu można dowiedzieć się z towarzyszącej wystawie publikacji „Ludowe druki na płótnie z Podtatrza”.
Zofia Rak - kurator wystawy
Eksponaty na wystawie pochodzą ze zbiorów: Archiwum Państwowego w Krakowie, Liptowskiego Muzeum w Rużomberku, Lubowniańskiego Muzeum w Starej Lubowni, Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli w Krakowie, Muzeum Miejskiego w Żywcu, Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Orawskiego Parku Etnograficznego w Zubrzycy Górnej, Muzeum Tatrzańskiego im. Dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem, Muzeum w Kieżmarku, Orawskiego Muzeum P.O. Hviezdoslava w Dolnym Kubinie, Podtatrzańskiego Muzeum w Popradzie, osób prywatnych.
|