| sarna (Zwierzęta) |
| |
sarna (Capreolus capreolus), z rodziny jeleniowatych (Cervidae). Zwierzę
ssące mniejsze i zgrabniejsze od jelenia. Samiec
sarny czyli rogacz posiada na głowie nieduże rogi (poroże) odpadające w zimie;
jest pełnorogiem.
Sarny są zwierzętami rodzimymi właściwymi Tatrom i żyły
niegdyś b. licznie w lasach tatrz. Przed II wojną świat. w Tatrach Pol. było ok.
700 saren, po wojnie ta liczba zmalała do trzydziestu kilku, w 1967...
|
|
| Sarnia Skała (Nie okreslony) |
| |
Sarnia Skała (1378, 1377 m), zwana też dawniej Małą Świnicą. P.
Regiel o skalistym szczycie między Doliną Białego a Strążyską Doliną,
bezpośrednio na pn. od Czerwonej Przełęczy. Ku pn. wysyła ramiona obejmujące
Dolinę ku Dziurze i Dolinę Spadowiec. Z wierzchołka S.S. ładny, choć ograniczony
widok, m.in. na pn. urwiska Giewontu.Na S.S. występuje "fenomen Sarniej Skały":
obniżenie wszystkich pięter roślinności (zob. górna...
|
|
| sasanka biała (Nie okreslony) |
| |
sasanka biała (Pulsatilla alpina ssp. alpicola ), z rodziny
Jaskrowatych (Ranunculaceae ). Piękna, dość częsta roślina hal i turni, o
wys. 20-30 cm, o sześciodziałkowych (czasem więcej) białych kwiatach, spodem
szaroniebieskawych. Liście jej są trochę podobne do liści piertruszki lub
marchwi, dlatego też górale nadali jej nazwę marficniok (marchwiczniak,
nie mylić z marchwicą). Kwitnie w czerwcu, a w sierpniu,...
|
|
| sasanka słowacka (Nie okreslony) |
| |
sasanka słowacka (Pulsatilla slavica ), z rodziny Jaskrowatych
(Ranunculaceae ). Bliska krewna sasanki białej. Ma duże jasnofioletowe
kwiaty kształtu małego tulipana, 4-5 cm długie, od spodu srebrzyście owłosione
podobnie jak i łodyżka, ok. 40 cm wys., posiadająca na 2 3 wysokości okółek
wąziutko pociętych, gęsto srebrzyście owłosionych liści łodygowych. Liście
odziomkowe ukazują się dopiero po przekwitnięciu kwiatu, są...
|
|
| Saski Sylweriusz (Nie okreslony) |
| |
Saski Sylweriusz (24 XII 1864 Nottingham, Anglia - 25 I 1954 Kraków).
Malarz przebywający przez wiele sezonów letnich na Toporowej Cyrhli w
Zakopanem.Malował krajobrazy tatrz. i sceny rodzajowe z życia górali podh., np.
Psotnik góralski, Harnaś, Pieśń dudziarza, Oczepiny. Jego obrazy
znajdowały się (w 1966) w jego dawnym domu (willa "Basia") na Toporowej Cyrhli;
są także w domu wypoczynkowym Ministerstwa Łączności tamże.
|
|
| Saturn (Nie okreslony) |
| |
Saturn (1402, 1391 m). P. Wyższa i większa z dwóch turni
sterczących zaraz nad lasem na pd.-wsch. od Pisanej Polany w Kościeliskiej
Dolinie, a na pn. od dolnej części Wąwozu Kraków. Niższa pd.-zach. turnia to »
Ratusz.
|
|
| Saturnem, Przełączka za (Nie okreslony) |
| |
Saturnem, Przełączka za (ok. 1340 m). P. Między Saturnem a
Upłazkową Turnią. Prowadzi przez nią perć wiodąca z Wąwozu Kraków do
Pisaniarskiego Żlebu.
|
|
| Sauter Paul (Nie okreslony) |
| |
Sauter Paul (1840 - II 1908). Niem. drukarz z Wirtembergii, który w 1879
osiadł w Kiezmarku i był tam współzałożycielem, a od 1883 wyłącznym właścicielem
pierwszej drukarni w tym mieście, funkcjonującej pod jego nazwiskiem również po
jego śmierci. W 1882-1908 był wydawcą, a w 1888-1908 także redaktorem tygodnika
» "Karpathen-Post."
|
|
| Sauter Theodor (Nie okreslony) |
| |
Sauter Theodor, syn » Paula Sautera. Spiskoniem. drukarz, wydawca i
redaktor, od 1908 właściciel kiezm. drukarni pod firmą jego zmarłego ojca, Paula
Sautera. W 1908-09, 1916 i 1926-42 był redaktorem, a w 1908-42 także wydawcą
tygodnika »"Karpathen-Post". W 1938 był w komitecie redakc. czasopisma "Die
Karpathen".
|
|
| Sawicki Franciszek Ksawery (Nie okreslony) |
| |
Sawicki Franciszek Ksawery (ur. 1899). Działacz ruchu robotn. w latach
międzywoj., turysta i trochę taternik, bywalec » "Gospody Włóczęgów" w
1924-36.Na wycieczki w Tatry chodził dużo z » Henrykiem Jędrzejowskim, o czym
pisał pt. Tropami wspomnień ("Ziemia", 1969-70). O "Gospodzie Włóczęgów"
podaje ciekawe wiadomości również w swych artykułach: Gospoda Włóczęgów
("Wierchy" 20, 1950-51) i Na marginesie "Silnej dawki...
|
|
| Sawicki Jan (Nie okreslony) |
| |
Sawicki Jan (16 XII 1909 Bereźnica Królewska k. Żydaczowa). Wybitny
taternik okresu międzywoj., w 1911-39 zamieszkały w Zakopanem. Taternictwo
uprawiał najbardziej czynnie od 1925 do 1939; od 1929 należał do czołowych
taterników.
W 1925-29 chodził na wspinaczki m.in. z Tadeuszem Brzozą, Stanisławem Motyką,
W.H. Paryskim, Tadeuszem Pawłowskim i Bronisławem Czechem, dokonując w tym
okresie takich pierwszych wejść jak: Filarem...
|
|
| Sawicki Jerzy (Nie okreslony) |
| |
Sawicki Jerzy (3 IV 1937 Kraków). Mgr inż. elektryk (krak. AGH 1960), od
1959 pracownik nauk. AGH, przewodnik tatrz. od 1966, działacz w dziedzinie
turystyki, przewodnictwa tatrz. i ochrony przyrody (m.in. Tatr). Współzałożyciel
Pol. Klubu Ekologicznego i od 1981 przewodniczący jego Sekcji Parków Narodowych.
Od 1984 członek Tow. Ochrony Tatr. Autor licznych publikacji prasowych i
opracowań dotyczących ochrony Tatr i Podtatrza.
|
|
| Sawicki Jerzy (Nie okreslony) |
| |
Sawicki Jerzy, przezwisko Szmaciarz (14 VII 1931 Warszawa - 11 IX 1968 w
katastrofie lotn. nad Morzem Śródziemnym między Korsyką a Niceą). Taternik,
alpinista, fizyk (UW 1954, dr 1957), autor wielu prac nauk. z dziedziny fizyki
jądrowej, w 1968 kier. działu fizyki jądrowej w Międzynar. Centrum Fizyki
Teoretycznej w Trieście.
Taternictwo uprawiał w 1948-56, w lecie i zimą, zwł. w zimie należąc do
bardziej wówczas aktywnych taterników. Od...
|
|
| Sawicki Ludomir (Nie okreslony) |
| |
Sawicki Ludomir (14 IX 1884 Wiedeń - 3 X 1928 Kraków). Wybitny geograf
(studia w Wiedniu, dr 1907), podróżnik, prof. UJ 1917-28, twórca i kier. Inst.
Geogr. UJ, czł. koresp. PAU (1919), jeden z założycieli Pol. Tow. Geogr., autor
licznych prac nauk., z których wiele dotyczy Tatr i Karpat.
Zainicjował planowe badania limnologiczne w Polsce, ogłaszając Program
badań jezior w Polsce ("Spraw. Tow. Nauk. Warsz." 1909), a potem szereg prac...
|
|
| Saysse-Tobiczyk Kazimierz (Nie okreslony) |
| |
Saysse-Tobiczyk Kazimierz, do 1918 Franciszek Kazimierz Tobiczyk (12 I
1891 Gorlice - 5 IX 1980 Warszawa). Literat, publicysta, turysta i narciarz
wysokogórski, prawnik (uniw. we Lwowie i Wiedniu, dr 1920 na Uniw. Lwow).
Przed I wojną świat. jego działalność tur. i narc. była związana głównie z
Karpatami Wsch. i Pd.; był wtedy jednym z działaczy Akad. Klubu Tur. we Lwowie.
Uprawiał też taternictwo, turystykę i narciarstwo w Tatrach oraz...
|
|
