komary (Zwierzęta) |
|
Nieliczne w Tatrach; jeden tylko gatunek,
Aedes pullatus, można nazwać górskim, gdyż zalatuje on
powyżej górnej granicy lasu. Kilka in.
gatunków trzyma się głównie regli. Komar kłujący
(Culex pipiens), którego samica odżywia się
krwią ludzką i zwierzęcą, w Tatrach Pol. jest b. rzadko spotykany. Zarówno
chłodny klimat górski jak i częste wiatry nie sprzyjają jego występowaniu.
Częściej spotyka się go w Tatrach Biel....
|
|
komin (Terminologia) |
|
1) Korytowate zagłębienie w skałach, stosunkowo wąskie
ale dość głębokie i b. strome, często o wyraźnych trzech ścianach (dwóch
bocznych i jednej w głębi), schodzących się mn.w. pod kątami prostymi. - 2) » komin krasowy. - 3) W gwarze podh. także
wysmukła turniczka.
|
|
komin krasowy (Terminologia) |
|
komin krasowy lub po prostu komin. Pionowy lub b.
stromy » kanał krasowy, biegnący w górę.
Może łączyć korytarze jask., przebiegające
na różnych poziomach, albo może łączyć korytarz lub komorę jaskini z powierzchnią terenu. Czasem
jeden i ten sam element jaskini jest albo kominem (gdy stoimy pod nim), albo studnią (gdy stoimy nad
nim).
|
|
Kominiarska Polana, Niżnia (Hala - Polana) |
|
Kominiarska Polana, Niżnia lub po prostu Niżnia
Polana albo Niżnie; Była to gł. polana Hali
Kominy Tylkowe .
|
|
Kominiarska Przełęcz (Przełęcze) |
|
Kominiarska Przełęcz; Przez K.P. przechodzi Ścieżka nad Reglami .
|
|
Kominiarski Bańdzioch (Jaskinie) |
|
Kominiarski Bańdzioch lub po prostu Bańdzioch.
Wsród jaskiń tatrz. jest to jedna z najdłuższych (czwarta) i najgłębszych
(trzecia). Znajduje się w pn.-wsch. stokach Kominiarskiego
Wierchu. Ma dwa otwory: dolny na wys. 1456 m, ponad górnym końcem żlebu Żeleźniak (który zbiega ku Kościeliskiej Dolinie) oraz otwór
górny, na wys. 1683 m, ponad górnym końcem żlebu Zabijak w Lejowej Dolinie.
K.B. stanowi skomplikowany system jask. o...
|
|
Kominiarski Przysłop (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
|
Kominiarski Przysłop; Kominiarski Przysłop
należał do Hali Kominy Tylkowe - stąd jego
nazwa.
|
|
Kominiarski Wierch (Szczyty) |
|
Kominiarski Wierch; Nazwa Kominiarskiego
Wierchu pochodzi od dawnej Hali Kominy Tylkowe
, niegdyś obejmującej część jego pn. stoków; reszta jego stoków należała do
hal: Stoły , Pisana , Smytnia , Iwanówka i Kominy Dudowe . W literaturze i na mapach
szczyt ten jest często oznaczony nazwą Kominy Tylkowe, jest to jednak
błędne.
W masywie K.W.znanych jest ok. 150 jaskiń, z czego 8
przekracza długość 100 m. Największy jest...
|
|
Kominy Dudowe, Hala (Hala - Polana) |
|
Kominy Dudowe, Hala lub po prostu Kominy Dudowe;
Dawna hala past. w Chochołowskiej Dolinie ,
niegdyś obejmująca Dudową Dolinę i jej
otoczenie, zwłaszcza pn.-zach. stoki Kominiarskiego Wierchu .
|
|
Kominy Strążyskie (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
|
Kominy Strążyskie lub krótko Kominy; Dwa dolne Kominy, dostępne drogami wspinaczkowymi
(V), były już zdobywane w początkach XX w.
|
|
Kominy Tylkowe, Hala (Hala - Polana) |
|
Kominy Tylkowe, Hala, lub po prostu Kominy;
Szałasy i szopy tej hali stały w dwóch miejscach: na Niżniej Kominiarskiej Polanie i na Kominiarskim Przysłopie . Nazwa hali pochodzi
od nazwiska dawnego właściciela (Tylka) oraz - jak twierdzą górale - od
istniejących na tej hali turni i dziur podobnych do kominów. Nazwa hali Kominy
Tylkowe bywa mylnie używana na oznaczenie Kominiarskiego Wierchu (1829 m), który
tylko w części należał do...
|
|
Kominy Zdziarskie (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
|
Kominy Zdziarskie lub krótko Kominy; Osiągają wysokość 1150-2000 m. W murze skalnym,
którym K.Z. opadają do Doliny Nowej, znajdują się ogromne otwory trzech Jaskiń Nowych , widoczne nawet z Podhala .
|
|
Komisja Speleologii PTTK (Organizacja) |
|
Komisja Speleologii PTTK; Powstała przy ZG PTTK w
1960 (poprzednio istniała Podkomisja Speleologii Komisji Taternictwa PTTK).
Koordynowała działalność klubów PTTK, które zajmowały się taternictwem jask. i
speleologią; prowadziła szkolenie taterników jask. (także instruktorów) i
nadawała im stopnie; organizowała większe i trudniejsze wyprawy eksploracyjne do
jaskiń pol. i zagr.; utrzymywała międzynar. kontakty z organizacjami...
|
|
Komisja Szkolenia Górskiego KWPTT (Organizacja) |
|
Komisja Szkolenia Górskiego KWPTT (i ZG PTT).
Utworzona 2 VII 1948 przez Klub Wysokogórski
PTT ; od lipca 1949 działała również jako organ ZG PTT.
Zadania KSG określono następująco: ujęcie we właściwe ramy ruchu masowego w
turystyce górskiej oraz szkolenie we wszelkich stopniach i umiejętnościach
turystyki górskiej, taternictwa i alpinizmu. Jako najbliższy program ustalono
wyszkolenie odpowiednich kierowników do prowadzenia wycieczek...
|
|
Komisja Taternictwa Jaskiniowego KW (Organizacja) |
|
Komisja Taternictwa Jaskiniowego KW;Istniała jako
komisja przy zarządzie Klubu Wysokogórskiego
. Zrzeszała Sekcje Taternictwa Jaskiniowego
przy Kołach Klubu Wys. i koordynowała ich działalność.
|
|
Komisja Taternictwa Jaskiniowego PZA (Organizacja) |
|
Komisja Taternictwa Jaskiniowego PZA; Została
utworzona w grudniu 1974 i pierwszym jej przewodniczącym był Bernard Koisar.
Zrzeszała i koordynowała działalność klubów i sekcji taternictwa jask. w
Polsce (w 1976 było ich 17, w 1998 - 22). Poza tym jej zadania były takie same
jak poprzednio istniejącej »Komisji Speleologii
PTTK .
|
|
Komisja Taternictwa ZG PTTK (Organizacja) |
|
Komisja Taternictwa ZG PTTK; Utworzył ją Zarząd
Główny PTTK w maju 1952 na miejsce
zlikwidowanego wtedy przez siebie Klubu
Wysokogórskiego PTTK. Komisja Taternictwa jednak używała nieraz
niesłusznie jako nazwy dodatkowej: Klub Wysokogórski. Siedzibą Komisji
Taternictwa był Kraków, przewodniczącym został Włodzimierz Marcinkowski , sekretarzem Tadeusz
Kerc.
Dzialalność K.T. miała być zasadniczo podobna do działalności KWPTTK,...
|
|
Komisja Turystyki Górskiej ZG PTTK (Organizacja) |
|
Komisja Turystyki Górskiej ZG PTTK; Istnieje od
1950, a siedzibę ma w Krakowie. W ramach PTTK przejęła ta Komisja znaczną część
agend dawnego PTT. Zajmuje się wieloma sprawami związanymi z turystyką w górach
pol., m.in. znakowaniem szlaków tur., Górską
Odznaką Turystyczną , organizuje kursy i szkolenia w zakresie turystyki
górskiej oraz imprezy i seminaria na tematy hist. i kult., prowadzi Centralną Bibliotekę Górską PTTK w Krakowie,...
|
|
Komitet dla Turystyki Tatrzańskiej (Organizacja) |
|
Komitet dla Turystyki Tatrzańskiej, także Komitet
Turystyczny. Powstał w maju 1908 w Zakopanem
. Miał przede wszystkim organizować w Zakopanem i w Tatrach noclegi
dla uczestników wycieczek, prowadzić w Zakopanem tur. biuro informacyjne, poza
gł. sezonem letnim organizować wycieczki do Zakopanego i w Tatry, zająć się
różnymi sprawami związanymi z obsługą turystów, wybudować dom wycieczkowy w
Zakopanem. Komitet miał współpracować z...
|
|
Komitet Zagospodarowania Ziem Górskich (Organizacja) |
|
Komitet Zagospodarowania Ziem Górskich (KZZG).
Istnieje od 1957 przy PAN. Organizatorem i pierwszym przewodniczącym był prof.
Mieczysław Czaja .
Zadaniem KZZG jest przyspieszenie badań nad gospodarką rolną, leśną, wodną i
uzdrowiskowo-rekreacyjną ziem górskich. W inicjowanych badaniach oraz w swych
opiniach i ekspertyzach KZZG troszczy się o to, aby nieracjonalne działania
gosp. nie dewastowały zasobów przyrody, gdyż w terenach...
|
|
komora jaskiniowa (Terminologia) |
|
komora jaskiniowa lub po prostu komora, także (mniej właściwie) sala jaskiniowa lub sala. Rozszerzenie korytarza jaskini, mające duże rozmiary w
stosunku do wychodzących z niej korytarzy, studni czy kominów.
|
|
Komornicki Jan (Ludzie) |
|
Komornicki Jan (13 III 1943 Iwonicz), syn » Tomasza Komornickiego .
Mgr inż. leśnik, taternik , ratownik
górski, działacz ochrony przyrody.
Po studiach (krak. AR 1968) był pracownikiem TPN w Zakopanem . Ogłaszał wtedy
artykuły pop.-nauk. o przyrodzie tatrz. w czasopiśmie "Chrońmy Przyr. Ojcz." w
1967-70, np. Niektóre osobliwości przyrodnicze rejonu dolin Roztoki i Rybiego
Potoku w Tatrach (1968), Zagrożenie limby,...
|
|
Komornicki Stefan Saturnin (Ludzie) |
|
Komornicki Stefan Saturnin (29 XI 1887 Zawadka k.
Kałusza - 17 IV 1942 Kraków).
Taternik , działacz tur., historyk
sztuki, muzeolog, bibliofil, konserwator w Muzeum Czartoryskich w Krakowie
(1920-42), doc. i wykładowca UJ (1932-39), autor wielu prac z dziedziny historii
sztuki. W 1908 był jednym z założycieli AZS w Krakowie. W 1914-18 służył w
Legionach Polskich.
Od 1906 chodził dużo po Tatrach turystycznie i taternicko, a w 1908...
|
|
Komornicki Tomasz (Ludzie) |
|
Komornicki Tomasz (21 VII 1916 Kraków), syn » Stefana Komornickiego .
Agronom, gleboznawca (uczeń Jana Włodka
i Juliana Tokarskiego ), prof. AR w
Krakowie (kier. Zakładu Gleboznawstwa), autor wielu prac tatrz. o glebach i o
składzie chemicznym wód. Po Tatrach chodził
dużo (już w 1923 mając lat 7 był na Giewoncie
), od 1937 i zwł. w 1954-62 głównie w związku z badaniami nauk., ale także
jako turysta i narciarz, trochę jako taternik...
|
|
Komorowscy (Ludzie) |
|
Komorowscy; Pol. rodzina magnacka, której członkowie
w XV i XVII w. byli właścicielami lub zarządcami dużych obszarów na pol. i węg.
Podtatrzu łącznie z przyległymi częściami
Tatr , ponadto na Żywiecczyźnie i gdzie
indziej.
W XV w. byli to synowie Stanisława z Komorowa w ziemi
bełskiej: » Mikołaj K . (ok. 1400 - przed
1488), starosta spiski, oraz » Piotr K
. (ok. 1410 -1476),
hrabia liptowski i...
|
|
Komorowski Mikołaj (Ludzie) |
|
Komorowski Mikołaj (1578 - 2 X 1633 wieś Mikołaj k.
Wadowic, poch. w Suchej w kościele Kanoników Regularnych, tamże jego epitafium),
syn kasztelana sądeckiego Krzysztofa Komorowskiego, brat » Piotra . Starosta oświęcimski (1598-1616),
dziedzic państwa żywieckiego (1608-24), starosta nowotarski (1624-33).
Bezpodstawnie tytułował się hrabią na Liptowie
i Orawie .
W Nowotarszczyźnie K. ciężko uciskał chłopów, zakładał folwarki,...
|
|
Komorowski Mikołaj (Ludzie) |
|
Komorowski Mikołaj (ok. 1400 - przed 1488), syn
Stanisława z Komorowa w ziemi bełskiej, brat »Piotra i Marcina Komorowskich. Starosta spiski
(1440-53), posiadacz dóbr żywieckich (1476-77).
Podobnie jak jego brat » Piotr, Mikołaj od 1440 odegrał znaczną rolę, m.in.
na Spiszu, w walkach o tron węg., zmieniając stronę, po której walczył. W 1453
utracił starostwo spiskie, działał potem na rzecz króla Macieja Korwina, wbrew
interesom...
|
|
Komorowski Piotr (Ludzie) |
|
Komorowski Piotr (ok. 1410 - 1476 Żywiec), syn
Stanisława z Komorowa w ziemi bełskiej, brat » Mikołaja .
Hrabia liptowski i orawski, zastawny dzierżawca części Nowotarszczyzny. W
1440 wraz z braćmi Mikołajem i Marcinem uczestniczył w wyprawie Władysława
Jagiellończyka po koronę węgierską. Od tego czasu przez ponad 30 lat odgrywał
ważną rolę na Spiszu , Liptowie i Orawie , popierając raz stronę polską, a raz
węgierską, i na...
|
|
Komorowski Piotr (Ludzie) |
|
Komorowski Piotr (1580-29 X 1640 Sucha, poch. w
klasztorze Kanoników Regularnych), syn kasztelana sądeckiego Krzysztofa, brat »
Mikołaja . Starosta oświęcimski (1616-40),
właściciel dóbr suskich i in.
Bezpodstawnie podawał się za hrabiego na Liptowie i Orawie , choć faktycznie nim nie
był.
|
|
Kompania Wysokogórska (Organizacja) |
|
Kompania Wysokogórska; Pol. formacja wojsk., która
powstała na pocz. 1919 przy Brygadzie Strzelców Podhalańskich, z siedzibą w Zakopanem , z zadaniem strzeżenia granicy w Tatrach i na Podtatrzu .
Inicjatywa utworzenia takiej formacji wyszła pod koniec
1918 z grona członków AZS w Krakowie (m.in. » Jana Gadomskiego ). Zwrócono się z tą
inicjatywą do dowódcy Brygady Strzelców Podh., »płk Andrzeja Galicy
,...
|
|