Kurek Jalu (Ludzie) |
|
Kurek Jalu, właśc. Franciszek Kurek (27 II 1904 Kraków - 10 XI 1983 Naprawa, poch. w
Krakowie). Poeta, powieściopisarz i publicysta. W latach międzywoj. należał do
krak. awangardy literackiej. Duża część jego twórczości to opiewanie Krakowa i
Tatr (łącznie z Podhalem i góralszczyzną ).
Utwory tatrz. i podh. znajdują się w wielu zbiorach jego wierszy, np.
Wiersze wybrane (Kr.1956), Strumień goryczy...
|
|
Kurier Zakopiański (Wydawnictwo) |
|
"Kurier Zakopiański". Drugie z kolei czasopismo
zakop., ukazujące się w 1892 (tylko 8 numerów).
Zajmowało się sprawami Zakopanego
i Tatr .
Red. nacz. (raczej formalny): Leopold Świerz
. Red. (rzeczywisty): Sebastian Stanisław Będzikiewicz. Red. odp. i wydawca:
Zygmunt Jeleń. Druk w Nowym Sączu.
Ukazywały się tu artykuły dotyczące turystyki , taternictwa i in. spraw tatrz., m.in.
pióra Janusza Chmielowskiego ,...
|
|
kurierzy (Nie okreslony) |
|
kurierzy. W czasie II wojny świat, gdy ziemie pol. były pod okupacją
niem., konspiracyjny pol. ruch oporu utrzymywał łączność z pol. rządem
emigracyjnym m.in. poprzez pol. placówki w Budapeszcie za pośrednictwem kurierów
(później również i za pomocą radia).
Kurierzy przenosili tajną pocztę oraz przeprowadzali z Polski na Węgry osoby
cywilne i wojsk. (wiele z nich udawało się do wojska pol. w zach. Europie), a w
odwrotnym kierunku...
|
|
kurniawa (Nie okreslony) |
|
kurniawa. W gwarze podh.: zamieć śnieżna.
|
|
kuropatwa górska (Nie okreslony) |
|
kuropatwa górska czyli kuropatwa skalna
(Alectoris graeca saxatilis ). Ani w Tatrach, ani w całych Karpatach w
ogóle nie występuje, choć zdarzały się błędne informacje, że żyje ona w Dolinie
Pięciu Stawów Polskich. W dolinie tej wkrótce po II wojnie świat. zauważono
zabłąkane zwykłe kuropatwy (Perdix perdix ), w krótkim czasie jednak
znikły z doliny, zapewne uciekły lub wyginęły. Zwykłe kuropatwy...
|
|
Kurpiński Tadeusz (Ludzie) |
|
Kurpiński Tadeusz (8 X 1903 Glinki-Włocławek - 16 I
1944 Dachau).
Malarz i grafik, studia w Państw. Szkole Sztuk Zdobniczych w Poznaniu (1926).
Malował pejzaże, portrety, sceny rodzajowe. Wystawiał od 1927. Uczył rysunku w
szkołach średnich, od 1938 w Poznaniu.
Z Tatrami i Podhalem wiążą się jego akwarele (Szałas , Zamek czorsztyński
), grafiki (Czorsztyn, Z Podhala ) i przede wszystkim Teka...
|
|
Kürti (Kürthi) Artúr (Ludzie) |
|
Kürti (Kürthi) Artúr, do 1894 Kohn Arthur (22 V 1876
Rużomberk - 5 VII 1915 tamże).
Muzealnik, z zawodu lekarz w Rużomberku na Liptowie .Od wczesnej młodości (od 1888) sam,
a potem razem z bratem Juliuszem zbierał
lipt. okazy archeol., hist., etnogr. i przyrodnicze. Obaj bracia z kolegami
założyli nieformalne (nie zgłoszone do władz) towarzystwo muzealne i muzeum pod
wspólną nazwą: Rózsahegyi Erzsébet muzeum, istniejące od 20 III...
|
|
Kürti (Kürthi) Július (Ludzie) |
|
Kürti (Kürthi) Július, do 1894 Kohn Gyula (29 XII
1879 Rużomberk - 23 VI 1938 tamże).
Muzealnik, z zawodu handlowiec, a potem technik dentystyczny w Rużomberku.
Jeszcze jako uczeń szkolny przyłączył się do działalności kolekcjonerskiej swego
brata, » Artura K ., a potem wspólnie z nim
w 1912 doprowadził do założenia Liptowskiego Tow. Muzealnego i » Muzeum Liptowskiego w Rużomberku .
Był pierwszym kustoszem tego muzeum w...
|
|
Kurtkowiec (Jeziora) |
|
Kurtkowiec.
Nazywany też bywa Stawem w Roztoce, gdyż Roztoką (nie tą najbardziej znaną )
nazywa się okolica ciągnąca się od tego stawu popod Małym Kościelcem w stronę schroniska na
Gąsienicowej Hali .
|
|
Kurtyka Wojciech (Ludzie) |
|
Kurtyka Wojciech (20 IX 1947 Skrzynka). Taternik,
alpinista, himalaista, inż. elektronik.
Wspinał się w Tatrach od 1968 i szybko stał się jednym
z czołowych taterników. Już w 1970 dokonał I wejścia pr. filarem pn.-wsch.
ściany Małego Młynarza (z Michałem
Gabryelem i Januszem Kurczabem ), a wśród
jego in. nowych przejść najcenniejsze to droga środkiem ścieku do Kotła Kazalnicy (w 1973, zimą ) oraz
nowa droga pn....
|
|
Kuś Andrzej (Ludzie) |
|
Kuś Andrzej (1940 Rzeszów). Taternik i alpinista, mgr
inż. mechanik (w Warszawie). Czł. Klubu
Wysokogórskiego , od 1970 czł. Himalayan Club.
Wspinał się w Tatrach od 1961, w Alpach od 1962 latem i zimą, w 1966 w górach
Wielkiej Brytanii, w 1967 w górach Cilo Dagh we wsch. Turcji. Był na Araracie
(1967), Olimpie (1967) i Demawendzie (1971). Uczestnik pol. wypraw alpin. w
Karakorum w 1969 (z I wejściem na Malubiting Północny 6843...
|
|
Kuźniar Czesław (Ludzie) |
|
Kuźniar Czesław (15 II 1889 Sucha Beskidzka - 26 VIII
1955 Warszawa), brat » Wiktora Kuźniara .
Geolog, petrograf (UJ 1912, dr 1913), doc. AG w Krakowie (1926-34) i Politechn.
Warsz. (od 1934), wieloletni pracownik Państw. Inst. Geologicznego.
Przed I wojną świat. uczestniczył w badaniach w Tatrach,
podjętych przez Józefa Morozewicza
i jego uczniów. Jedna z pierwszych publikacji naukowych K. to
jego rozprawa doktorska...
|
|
Kuźniar Wiktor (Ludzie) |
|
Kuźniar Wiktor (13 V 1879 Kraków - 11 VIII 1935
tamże). Geolog, paleontolog (UJ 1903, dr 1906), adiunkt UJ 1928-34. Z ramienia
PPS był radnym miasta Krakowa 1921-31. Działacz ochrony przyrody.
Do I wojny świat. prowadził badania nauk. w Tatrach i na Podtatrzu. W 1914-15
walczył w Legionach Pol. i został ciężko ranny, co uniemożliwiło mu dalsze
badania terenowe w Tatrach.
Pierwszą jego publikacją nauk. była rozprawa doktorska...
|
|
Kuźnice (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
|
Kuźnice lub
rzadziej Kuźnice Zakopiańskie, a dawniej (zwł. u górali) Hamry; Znajduje
się tu dolna stacja (1027 m) kolei
linowej na Kasprowy Wierch ,
restauracja, sklepy i szereg in. budynków. Z K. rozpoczyna się wiele popularnych
szlaków tur.: na Giewont , Czerwone Wierchy , Gąsienicową Halę
itd.
Pierwsza wiadomość o...
|
|
Kvitkovič Jozef (Ludzie) |
|
Kvitkovič Jozef (13 IX 1928 Medzany, okres Prešov). Słow. geograf (uniw.
w Bratysławie 1954, doc. 1972), geomorfolog. Od 1954 pracownik Inst. Geogr. SAV
w Bratysławie. W swych pracach dotyczących Karpat Zach. zajmuje się też Tatrami,
zwł. w pracy Prehlad geomorfologických pomerov Východného Slovenska
(Br.1970, współautor Ján
Karniš).
|
|
Kwaczanka (Woda) |
|
Kwaczanka;
K. płynie ku pd. Kwaczańską Doliną ,
tworząc szereg wodospadów w jej urwistej środk. części, zwanej » Kwaczańskim Wąwozem . Następnie, w szerszej
dolnej części Kwaczańskiej Doliny, K. przepływa przez wieś Kwaczany i już w obrębie Liptowskiej Kotliny przez nową wieś
Sielnicę Lipt. Zaraz na pd. od tej ostatniej K. wpada na wysokości ok. 550 m do
sztucznego Liptowskiego Jeziora.
Dawniej, przed...
|
|
Kwaczany (Miejscowość) |
|
Kwaczany
Wieś lipt. na pd. stokach zach. krańca Tatr
, na pd. od wsi Huty , u dolnego wylotu
Kwaczańskiego Wąwozu . Mieszk. 620 w 1980.
Wieś istnieje co najmniej od 1256.W czasie Słow. Powstania Nar. za pomoc
udzieloną partyzantom wieś została przez Niemców podpalona 1 XI 1944 i częściowo
spłonęła.
|
|
Kwaczańska Dolina (Doliny) |
|
Kwaczańska Dolina;
Środkowa część K.D., mocno zwężona, to przepiękny » Kwaczański Wąwóz . Środk. część K.D.,
mianowicie cały Kwaczański Wąwóz od 1967 jest rezerwatem przyrody o pow. 467,3
ha.
|
|
Kwaczańska Przełęcz (Przełęcze) |
|
Kwaczańska Przełęcz;
|
|
Kwaczański Wąwóz (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
|
Kwaczański Wąwóz;
Przejście skalistym dnem głęboko wciętego K.W., którym płynie Kwaczanka
skacząc kaskadami i wodospadami, jest b. ciekawe ale niełatwe, a umieszczone
miejscami liny druciane i łańcuchy bywają w złym stanie.Wysoko ponad dnem
wąwozu, lesistymi stokami Ostrego Wierchu, przebiega wąska droga jezdna,
zbudowana dopiero w I poł. XIX w. i potem poprawiana. Z najwyższego punktu tej
drogi (między Kwaczanami a Obłazami) jest...
|
|
Kwaczańskie Obłazy (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
|
Kwaczańskie Obłazy lub krótko Obłazy.
Górny młyn był początkowo własnością również mieszkańców Kwaczan, ale w 1869
odsprzedany trzem mieszkańcom Małego Borowego, a w 1920 odnajęty Pawłowi
Gajdošowi z Anny Lipt.; on, a potem jego syn (też Paweł) prowadził ten młyn do
1977. Obecnie młyn i jego zabudowania gospodarskie są chronionym zabytkiem
budownictwa.
Nieco powyżej Obłazów (1 km), już nad Hucianką, stała...
|
|
kwarc (Nie okreslony) |
|
kwarc (kwarzec). Minerał składający się z krzemionki (dwutlenku krzemu),
stanowi najtrwalszy składnik granitu tatrz. Bywa bezbarwny lub barwią go różne
domieszki. Ziarna kwarcu bywają różnej wielkości, przeciętnie w Tatrach 1 do 2
mm.
|
|
kwarcyt (Nie okreslony) |
|
kwarcyt. Skała metamorficzna lub osadowa powstała z ziaren piasku
(kwarcu), sklejonych krzemionką, wtórnie przekrystalizowanych oraz z domieszek
niektórych minerałów. Jeśli budowa skały jest tak ścisła, że nie wyróżnia się
poszczególnych ziaren - to jest właśnie kwarcyt. Jeśli ziarnistość, mimo
krystalizacji, nie została zupełnie zatarta, taką skałę nazywamy piaskowcem
kwarcytycznym.Kwarcyty i piaskowce kwarcytyczne pochodzą gł. z...
|
|
Kwaśniewski Karol (Ludzie) |
|
Kwaśniewski Karol (4 II lub IV 1885 Kraków - 1 XI
1941 Zakopane). Księgarz, literat, publicysta, red. czasopism zakopiańskich.
W 1905-08 pracował w Zakopanem w księgarni Leonarda Zwolińskiego, był
działaczem zakop. "Sokoła", pisał wiersze publikowane w czasopismach i w zbiorku
Z widzeń sennych (Kr.1909), z wierszami tatrz.: Halny, Górskie
jezioro i in., także pisanymi gwarą podh.: Nie jedźmy hań do
miasta.
W...
|
|
kwiczoł (Zwierzęta) |
|
kwiczoł (Turdus pilaris), z rodziny drozdów (Turdidae). Niewielki
ptaszek o brunatnym upierzeniu, żywi się jagodami, owadami, jałowcem. Żyje w lasach reglowych, jest osiadły, na jesieni i
w zimie przelatuje w dużych stadach. Gnieździ się na drzewach, głos ma podobny
do kwiczenia - stąd nazwa.
|
|