Galica Andrzej (Ludzie) |
|
Galica Andrzej (27 XI 1873 Biały Dunajec - 6 VI 1945
Majdan k.Piotrkowa Trybunalskiego, poch. w Bęczkowicach, prochy przeniesione w
1973 na nowy cment. w Zakopanem).
Literat (pisał też w swej rodzimej gwarze podh.), z zawodu inż. budowy dróg i
mostów, walczył w Legionach Polskich, a po wojnie był zawodowym wojskowym do
1931 (dochodząc do stopnia gen. bryg.), także posłem (1928-35) i senatorem
(1935-39). Był działaczem regionalnego ruchu...
|
|
Galica Wincenty (Ludzie) |
|
Galica Wincenty (29 X 1916 Zakopane).
Zakop. lekarz (radiolog i internista), działacz regionalnego ruchu podh., w
czasie II wojny świat. kurier tatrz .
Walczył w kampanii wrześniowej 1939, był ranny, z niewoli
uciekł. Od stycznia 1940 do sierpnia 1941 działał w ruchu oporu, gł. w Poroninie i Zakopanem przy organizowaniu przerzutów ludzi
przez Tatry na Węgry oraz jako łącznik dla
kurierów tatrz., a sam też przeprowadzał wtedy przez...
|
|
Galica Wojciech (Ludzie) |
|
Galica Wojciech . Przewodnik tatrz.
Góral z Poronina , który ok. 1830
zajmował się przewodnictwem i prowadził w Tatry
, m.in. do Morskiego Oka . Angażowali
go chętnie obcokrajowcy, bo mówił nieźle po niemiecku.
|
|
Galicówna Zofia (Ludzie) |
|
Galicówna Zofia , od 1939 Kamińska (14 II 1909
Zakopane).
Taterniczka z Zakopanego . Maturę zdała w zakop. gimnazjum w
1929, potem studiowała w Wyższej Szkole Hand. w Warszawie.
Taternictwo uprawiała gł. w 1928-30, m.in. z Wiesławem Stanisławskim (do dróg nadzw.
trudnych włącznie) i we dwójkę z Marzeną
Skotnicówną . Jedna z sióstr Zofii G., Maria, wyszła za mąż za taternika Alfreda Szczepańskiego , a Zofia za Zdzisława...
|
|
Galiński Andrzej (Ludzie) |
|
Galiński Andrzej (1937).
Warsz. operator film., sportowiec, narciarz, od 1954 taternik , od 1966 czł. Grupy Tatrz. GOPR
, w 1971 uczestniczył w pol. wyprawie
w Karakorum na Kunyang Chhish (7852 m); filmował wtedy na wys. 6500 m i wyżej.
Był operatorem przy realizacji filmów Górskie Pogotowie (1956),
Góry o zmierzchu (1970), Ściana czarownic (1966) oraz reż. i
operatorem reportażu Na Żabią Czubę...
|
|
Gallus (Ludzie) |
|
Gallus , także Kakas, Kokosz itp. (II poł. XIII w. -
ok. 1327 lub 1343), syn komesa Rykolfa I. Jego braćmi byli: magister Jan,
magister Rykolf II i magister Henryk. Gallus również miał tytuł magistra
(magister = pan lub rycerz).
Z nadania króla węg. posiadał duży obszar na Zamagurzu Spiskim , gdzie rozwijał osadnictwo
i założył przed 1320 szereg wsi, a w 1319 także Czerwony Klasztor w
Pieninach.Obszar należący do Gallusa na Zamagurzu...
|
|
Gałajdówka (Hala - Polana) |
|
Gałajdówka też Gałajdowa Polana i Polana pod
Muraniem; Nazwa G. pochodzi od nazwiska góralskiego Gałajda (z Jurgowa ).
|
|
Gałek Andrzej (Ludzie) |
|
Gałek Andrzej , (1916 Zakopane - XII 1993 tamże),
syn malarza » Stanisława Gałka .
Malarz, z zawodu inż. architekt. Mieszkaniec Zakopanego .
W swoim dorobku artyst. miał obrazy olejne i akwarele oraz obrazy malowane na
szkle. Wystawiał w kraju i za granicą.Wśród jego akwarel są liczne pejzaże podh.
i tatrz. W swych obrazach na szkle kontynuował tematycznie dawne tradycje lud.,
ale także poruszał współczesne problemy Tatr
i...
|
|
Gałek Stanisław (Ludzie) |
|
Gałek Stanisław (14 IX 1876 Mokrzyska, pow. Brzesko
- 13 VII 1961 Zakopane, poch. na starym cment.).
Malarz (głównie pejzażysta) i rzeźbiarz.
Uczył się w zakop. Szkole Przem. Drzewn. na wydziale
rzeźby (1891-95), potem był tam asystentem i uczył rysunku (1896-99). Następnie
odbył studia malarskie na krak. ASP (1899-1900), w Monachium i Paryżu. Osiadł w
Zakopanem
, gdzie w
1916-31 był...
|
|
Gałuszka Józef Aleksander (Ludzie) |
|
Gałuszka Józef Aleksander (17 III 1893 Szczurowa k.
Brzeska - 6 IX 1939 pod Annopolem, poch. w Krakowie na Cment. Zwierzynieckim).
Poeta, w 1931-34 red. "Gazety Literackiej" w Krakowie, gdzie był b. aktywny w
życiu literackim. Od 1915 publikował wiersze w czasopismach, a od 1920 w
dziewięciu osobnych tomikach.
W jego wierszach częstym motywem są Tatry i w ogóle przyroda, np. w
zbiorze Biesiada kameleonów (Kr.1921)...
|
|
Ganczarski Ludwik (Ludzie) |
|
Ganczarski Ludwik (? - 1879 lub 1880 w Serbii).
Lekarz zakładu przem. w Kuźnicach w Zakopanem (1875-79), działacz Tow. Tatrz .
W 1875 wybudował w Kuźnicach zakład wodoleczniczy
(kąpiele żużlowe, igliwiowe i in.) i prowadził go w 1876-79. Zakupił w 1878
grunt w Zakopanem przy obecnej ul. Jagiellońskiej z zamiarem wybudowania tam
nowego zakładu wodoleczniczego, ale już w 1879 sprzedał ten grunt drowi Wenantemu Piaseckiemu ...
|
|
Ganek (Szczyty) |
|
Ganek; W
1877-95 bezskutecznie próbowali wejść na Ganek różni pol. turyści z zakop.
przewodnikami, aż wreszcie dokonali tego Władysław Kleczyński , przew. Klimek Bachleda i tragarz Józef Gąsienica z
Bystrego w 1895, z Doliny Złomisk.
Pierwsze wejście zim.: Mieczysław Lerski
i Jerzy Maślanka w 1910. W ścianach
Ganku, zwł. od strony Kaczej Doliny i Ciężkiej Doliny, rozegrała się niejedna
tragedia tatern.,...
|
|
Gankowa Przełęcz (Przełęcze) |
|
Gankowa Przełęcz; Z Doliny Złomisk prowadzi przez G.P. jedyna
łatwa droga na Ganek, natomiast na stronę Kaczej Doliny opada ta przełęcz b. urwistym
żlebem, nadzw. trudnym do przebycia. W żlebie tym, tuż poniżej G.P., w sierpniu
1949 zginęli z powodu fatalnej pogody taternicy Andrzej Nunberg i Jerzy
Woźniak.
|
|
Gankowa Strażnica (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
|
Gankowa Strażnica; Ostatnie ku północy wybitne
wzniesienie w długiej pn. grani Małego Ganku
, na pn. końcu Pustej Grani , na pn. od
Kaczej Turni i Pustych Turni .
|
|
Garajowa Polana (Hala - Polana) |
|
Garajowa Polana; Jeszcze po II wojnie świat.
stał tu szałas, ostatni w Koprowej Dolinie; pasterze byli z Przybyliny .
Nazwa G.P. pochodzi od nazwiska Garaj, znanego na Liptowie , np. w Ważcu .
W otoczeniu G.P. jest kilkanaście obiektów z nazwami wywodzącymi się od niej,
zarówno w Liptowskich Kopach (np. Mała, Wielka i Zadnia Garajowa Kopa) jak i w
Grani Hrubego (np. Garajowe Turnie i Garajowa Strażnica).
|
|
garb (Nie okreslony) |
|
garb . W tatrz. terminologii topogr. oznacza wyraźną wypukłość terenu,
mniej wybitną czy samodzielną od buli lub kopy i znajdującą się na grani,
grzędzie itp. W narciarstwie garb (zwany też garbem terenowym) oznacza niewielką
wypukłość terenu na grzbiecie lub stoku góry, albo też na dnie
doliny.
|
|
Garczyński Tadeusz (Ludzie) |
|
Garczyński Tadeusz (2 VII 1893 Lwów - 30 IV 1968
Warszawa).
Prawnik, wybitny lekkoatleta (pol.rekordy w biegach i skokach), działacz
sport., dziennikarz, uczestnik obrony Warszawy 1939, red. prasy podziemnej,
więziony w niem. obozach koncentr. (Majdanek i in.).W 1956-61 był sekr. redakcji
» "Turysty " i przyczynił się wybitnie do
rozwoju tego czasopisma. Pisywał w nim dużo od 1955 na różne tematy tur. i
krajozn., także tatrz. i podh....
|
|
Gardas Andrzej (Ludzie) |
|
Gardas Andrzej . Taternik od 1968, alpinista od 1970, biolog,
pracownik nauk. w Warszawie.
Uczestnik pol. wypraw w Kaukaz, Pamir (wejście na Szczyt Lenina 7134 m i
zdobycie trzech sześciotysięczników), Himalaje 1974 (wyprawa na Kangbachen 7902
m).
|
|
Garlicki Apolinary (Ludzie) |
|
Garlicki Apolinary (23 II 1872 Czyszki, pow.
przemyski - 1940 Lwów, w więzieniu).
Taternik , socjolog, prof. gimnaz. (w
Przemyślu od 1907), poseł (od 1928) i senator (1935-39). W 1913-22 był członkiem
zarządu Tow. Przyjaciół Nauk w Przemyślu.
W 1903 był na Niżnym Żabim Szczycie, co było pierwszym znanym wejściem na ten szczyt. Od 1903 był
członkiem Sekcji Tur. TT (od początku jej
istnienia) i potem Klubu Wysokogórskiego ....
|
|
Gawąd Ewa (Ludzie) |
|
Gawąd Ewa (24 I 1948 Sobięcin k. Wałbrzycha).
Polonistka (UJ 1972), bibliotekarka, archiwistka. Od 1973 pracowała w Muzeum Tatrz. w Zakopanem
, od
1983 na stanowisku kustosza. Opublikowała: Jerzy Żuławski w Zakopanem (w książce zbior. "Jerzy Żuławski
, życie i twórczość", Rzeszów 1976), Zbiory
fotograficzne Muzeum Tatrzańskiego im. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem
("Fotografia" 1982, nr 1, wsp....
|
|
gazda (Nie okreslony) |
|
gazda . W gwarze podh. (z węg.): gospodarz, chłop posiadający
gospodarstwo; hruby gazda : bogaty gazda; gaździna
: żona gazdy, gospodyni; gazdować :
gospodarzyć; gazdostwo lub gazdówka :
gospodarstwo.
|
|
Gazda (Wydawnictwo) |
|
"Gazda". Czasopismo zakop., ukazujące się
nieregularnie w 1927 (6 nrów).
Wydawcy: Wojciech Roj (tylko nrów 1 i 2)
i Wojciech Brzega . Red.: Franciszek
Ursus-Siwiłło.
Tematyka: głównie polit., społ. i gosp., rzadko kult., tur. itp. Ukazały się
tam fragmenty literackie Wojciecha Brzegi. Wśród autorów byli Stefan Góra i Karol Stryjeński , ale pod
kryptonimami.
|
|
gazda szałaśny (Nie okreslony) |
|
gazda szałaśny . 1) » kopciuszek. - 2) W dawnej gospodarce past. w
Tatrach Pol., gdy każda hala należała do osobnej spółki past. (tj. grupy
współwłaścicieli danej hali), gazda szałaśny był to pełnomocnik takiej spółki,
udający się od czasu do czasu na halę w celu skontrolowania
bacy.
|
|
Gazeta Podhala (Wydawnictwo) |
|
"Gazeta Podhala". Podtytuł: Dwutygodnik poświęcony
sprawom Podhala , Spisza i Orawy . "Gazeta Podhala" wychodziła w Nowym
Targu w 1936-39 (podczas przerwy w wydawaniu » "Gazety Podhalańskiej ").
Wydawca: Michał Balara w 1936-37, potem
Podhalański Komitet Wydawniczy w 1937-39. Redagował komitet w 1936-37, następnie
Michał Balara w 1937-39. Red. odp.: Aleksander Bogdanowicz.
W czasopiśmie tym poruszano też tematy tatrz., np.: Tatrz....
|
|
Gazeta Podhalańska (Wydawnictwo) |
|
"Gazeta Podhalańska", potocznie "Podhalanka".
Jedno z najważniejszych czasopism ukazujących się niegdyś na Podhalu : w 1913-35 w Nowym Targu, a w 1946-47
w Zakopanem . Podtytuł od nr 2 w 1931 do
1935: Tygodnik poświęcony sprawom Podhala, Spisza , Orawy ; w 1946-47: Dwutygodnik poświęcony
sprawom kult., społ. i gosp. Podhala, Spisza i Orawy, także Tatr .
Wydawca od 1913 do nru 1 w 1931 oraz w 1946-47: Podhalańska Spółka
Wydawnicza;...
|
|
Gazeta Zakopiańska (Wydawnictwo) |
|
"Gazeta Zakopiańska" (1893). Trzecie z kolei
czasopismo zakop., ukazujące się tylko w 1893 (22 nry). Podtytuł: Pierwszy
polski organ dla spraw turystycznych, klimatycznych i komunikacyjnych. (Nie był
jednak pierwszym.)
Czasopismo to było zasadniczo poświęcone sprawom Zakopanego i Tatr , ale w pewnym stopniu uwzględniało też
całe Podhale i zdrojowiska małopolskie.
Powstało z inicjatywy Walerego
Eljasza i Władysława Koziebrodzkiego...
|
|
Gazeta Zakopiańska (Wydawnictwo) |
|
"Gazeta Zakopiańska" (1921-23). Dwutygodnik
wychodzący w Zakopanem w 1921-23 (razem 51
nrów). Red.: od 1921 do I 1923 Mieczysław Sędzimir, od II 1923 Stanisław Kruszyński . Faktycznie jednak
redaktorami (anonimowymi) byli Józef Diehl i
Juliusz Zborowski .
Czasopismo było poświęcone głównie sprawom Zakopanego,
ale pisano też wiele o Tatrach , m.in. o
sporze granicznym (sprawa Jaworzyny Spiskiej
), a potem dział tatrz. prowadził...
|
|
Gazeta Zakopiańska (Wydawnictwo) |
|
"Gazeta Zakopiańska" (1991-1993). Dodatek (zasadniczo
całostronicowy) ukazujący się w "Gazecie Krakowskiej" od listopada 1991, pięć
razy na tydzień. Publikował głównie wiadomości bieżące, przede wszystkim z Zakopanego , Podhala i Tatr . Redagował zespół, m.in. Zbigniew Ładygin (1991-93), Maciej Pinkwart (tylko 1991-1992) i in.
Ostatni nr: 30 XI 1993.
|
|
Gazeta Zakopiańska i Dekady Literackie (Wydawnictwo) |
|
"Gazeta Zakopiańska i Dekady Literackie" (1923). Była to, po przerwie, kontynuacja » "Gazety Zakopiańskiej " (1921-23). Wychodziła
tylko w 1923 i zaledwie 3 nry. Miała charakter wybitnie literacki, a tematykę
przeważnie kult., sport. i turystyczną. Redakcję stanowili Karol Stryjeński , Jerzy Mieczysław Rytard i Wacław Denhoff-Czarnocki (red. odp.), a
współpracował anonimowo Juliusz Zborowski
.
Wśród autorów piszących w tym...
|
|
Gaździcki Andrzej (Ludzie) |
|
Gaździcki Andrzej (1943 Sucha Beskidzka).
Geolog, paleontolog, dr hab., pracownik Zakładu Paleobiologii PAN w
Warszawie. Badania geol. w Tatrach
prowadził od 1966. Badacz polarny.
Jest autorem ponad 40 publikacji z zakresu
paleontologii, stratygrafii i sedymentacji utworów triasu i dolnej jury Tatr, Karpat
, Alp, Bałkanów, Pamiru i
Himalajów. Tatr dotyczą monografie Rhaetian microfacies, stratigraphy and
facies...
|
|