buk (Rośliny) |
|
buk (Fagus silvatica), z rodziny Bukowatych (Fagaceae). Drzewo o liściach
okrągławych, lśniących, dorastające do 20 m wys., czasem i więcej. Niegdyś b.
był stałym składnikiem regla dolnego Tatr, ale wytępiony przez rabunkową
gospodarkę masowego wycinania na opalanie pieców hutn. w Kuźnicach, w okresie zaboru austr., jest dziś
nierównie rzadziej spotykany. Tylko w Dolinie
Białego, Strążyskiej i kilku mniejszych
dolinkach...
|
|
Bukovčan Ivan (Ludzie) |
|
Bukovčan Ivan (15 IX 1921 Bańska Bystrzyca - 25 V
1975 Bratysława), syn » Vojtecha Bukovčana.
Słow. publicysta, dramaturg, scenarzysta i reż. film., z wykształcenia prawnik
(dr).
Był autorem scenariuszy o tatrz. tematyce do filmów Rodná zem (1953),
Hladanie v oblakoch (1960), Pieseň o sivom holubovi (1961),
Medená veža (1967), Orlie pierko (1971), Stratená dolina
(1975).
Z jego licznych...
|
|
Bukovčan Vojtech (Ludzie) |
|
Bukovčan Vojtech (3 II 1891 Koszyce - 4 III 1977 Bańska Bystrzyca). Słow.
leśnik, inż., pracował w dyrekcjach lasów na Słowacji, w Min. Rolnictwa w
Pradze, a od 1956 w Muzeum Leśnictwa w Zwoleniu i w służbie przeciwlawinowej w
Wielkiej Fatrze i w Tatrach Niżnich. W młodych latach taternik i alpinista
(Alpy, Kaukaz).Jest autorem prac, które dotyczą również i Tatr:
Kosodrevina (Br. 1953), Lavíny a lesy (Br. 1960), Pestovanie...
|
|
Bukowina Tatrzańska (Miejscowość) |
|
Bukowina Tatrzańska lub krótko Bukowina.
B.T. powstała w I poł. XVII w. W XIX w. była często odwiedzana, gdyż tędy -
przez Głodówkę lub Jurgów - prowadziła dawniej najlepsza droga do
Morskiego Oka, używana nawet przez jadących
z Zakopanego, i to aż do 1894, gdy zbudowano lepszą drogę do Morskiego Oka z
Zakopanego przez Jaszczurówkę i Zazadnią, a w 1902 ukończono na tej trasie
budowę szosy (Droga Oswalda Balzera). W 1959...
|
|
bula (Nie okreslony) |
|
bula . Okrągławe lub kopulaste wzniesienie (wybrzuszenie) na zboczu góry,
w dolinie lub na grzbiecie górskim, podobne do kopy, ale mniej samodzielne. Bule
bywają skaliste, trawiaste, piarżyste, także porośnięte kosodrzewiną lub
drzewami.
|
|
Bularz (Wydawnictwo) |
|
"Bularz" . Czasopismo tatern. i alpin. (powiel., potem
drukowane), wydawane w latach 1982-91 przez Klub Wys. Gliwice, od 1984 wsp. z Akad. Klubem Alpin. tamże. Skład redakcji
zmienny, m.in. Elżbieta Holy, Wacław
Sonelski (gł. red.) i Zbigniew Tumidajewicz.
Z zakresu polskiego taternictwa i alpinizmu "B." zajmuje się zwłaszcza
sprawami problemowymi. Sporo uwagi poświęca wspinaniu skałkowemu oraz twórczości
lit. swego środowiska. (Żargonowy...
|
|
Bulikowski Franciszek Benedykt (Ludzie) |
|
Bulikowski Franciszek Benedykt (1805 Kraków - 12 II
1882 tamże). Krak. lekarz, uczestnik Powstania Listopadowego.Wiadomości o
leczniczych źródłach mineralnych w Pieninach, na Spiszu i nawet w Tatrach (w Smokowcu
) znajdują się w
jego rozprawie dokt.: De aquis naturalibus medicatis provinciarum antiquae
Poloniae harumque therapeutico usu. Nec non de tumoribus adiposis (Cracoviae
1834). Pisząc tę rozprawę B....
|
|
bundz (Terminologia) |
|
Świeży ser owczy, nie solony i nie owędzany, wyrabiany
zwykle w dużych bryłach. Ma przyjemny orzeźwiający smak. B. spożywa się na
świeżo lub wyrabia z niego » bryndzę. W 1985
pojawił się w zakop. sklepach ser owczy solony i owędzany, w dużych bryłach, też
zwany bundzem, ale od prawdziwego różniący się smakiem i suchszy. W Zakopanem
pojawia się też b. wyrabiany z dodatkiem mleka krowiego.
|
|
Buńdówki (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
|
Buńdówki
|
|
Burchard Przemysław (Jaskinie) |
|
Kominiarski Bańdzioch lub po prostu
Bańdzioch.
Wsród jaskiń tatrz. jest to jedna z najdłuższych (czwarta) i najgłębszych
(trzecia). Znajduje się w pn.-wsch. stokach Kominiarskiego Wierchu. Ma dwa otwory: dolny
na wys. 1456 m, ponad górnym końcem żlebu Żeleźniak (który zbiega ku Kościeliskiej Dolinie) oraz otwór górny, na
wys. 1683 m, ponad górnym końcem żlebu Zabijak w Lejowej Dolinie.
K.B. stanowi skomplikowany system...
|
|
Burchart Jan (Ludzie) |
|
Burchart Jan (22 V 1932 Warszawa). Geolog, petrograf.
Zajmował się m.in. wiekiem granitów i skał metamorficznych Tatr oraz procesami metamorfizmu.
Od 1963 ogłosił z terenu Tatr szereg prac nauk., np. Uwagi o kierunkach
luster tektonicznych w obrębie skał krystalicznych wyspy Goryczkowej ("Acta
Geol. Pol." 1963), Rubidium-strontium isochron ages of the crystalline core
of the Tatra Mountains, Poland ("American Journ. of Science"...
|
|
Burdel (Terminologia) |
|
Burdel . Nazwa ta występuje w różnych miejscach w
pol. części Karpat na oznaczenie polan
górskich i nawet osiedla (w Zakopanem na Olczy), a w samych Tatrach najbardziej znany
B. to polanka, której pełna nazwa brzmi » Skoruszowy Burdel (na Skoruszowym Dziale, między Doliną Zadnich
Koperszadów a Kołową Doliną). W pobliżu po
przeciwnej stronie Kołowego Potoku znajduje
się in. polanka również zwana Burdel lub » Kołowy Burdel.
W...
|
|
Burkacki Waldemar (Ludzie) |
|
Burkacki Waldemar (10 III 1949 Warszawa - 10 IX 1983
Wels, Austria, poch. w Warszawie). Taternik
jask., fotografik, żeglarz, dziennikarz. Wieloletni czł. Warsz. Akad. Klubu Speleol., uczestnik wypraw
do jaskiń Tatr, Austrii, Bułgarii, Hiszpanii i Szwajcarii. Zajmował się
fotografią jask. i górską, często publikując swoje zdjęcia i demonstrując je na
wystawach.
Wracając z wyprawy zginął w wypadku drogowym. W celu
uczczenia jego pamięci...
|
|
Bury Jan (Ludzie) |
|
Bury Jan (ok. 1867 Białka Tatrz. - ?). Góral z Białki Tatrz., uczył się w gimnazjum w
Nowym Sączu, w 1890 wrócił na stałe do swej rodzinnej wsi.
W 1890-97 matka jego, Anna Burowa, prowadziła schronisko
TT przy Morskim Oku ,
a B. tam często przebywał. W 1895 jego rodzice, Sebastian i Anna Burowie
zbudowali na zach. części moreny Morskiego Oka niby szopę, którą następnie
adaptowali i użytkowali jako własne schronisko tur.,...
|
|
Burzec Henryk (Ludzie) |
|
Burzec Henryk (21 II 1919 Międzyrzec Podlaski).
Rzeźbiarz i malarz. Ukończył Szkołę Przem. Drzewn. w Zakopanem
(1939) i krak. ASP (1950). Od 1954
mieszka w Zakopanem. Jego pracami są m.in. rzeźba Baca (1974) przed hotelem
"Gazda" w Zakopanem i płaskorzeźba Podhale w
hallu zakop. szpitala. Maluje i rysuje m.in. pejzaże górskie, np.
Kościelec (1961, tusz).
Wystawia od 1951 w kraju i za...
|
|
Burzyński Zbigniew (Ludzie) |
|
Burzyński Zbigniew (31 III 1902 Żółkiew - 30 XII 1971 Warszawa). Wybitny
pilot balonowy. W swej książce Balonem przez kontynenty (Wa. 1956) opisuje przygotowania do zamierzonego lotu do
stratosfery balonem "Gwiazda Polski" z Chochołowskiej Polany w 1938. Towarzyszyć mu
miał jako obserwator nauk. znany taternik Konstanty Narkiewicz-Jodko.
Zob.: balonowy lot .
|
|
Bustrycki Jędrzej (Andrzej) Kasprzak (Ludzie) |
|
Bustrycki Jędrzej (Andrzej) Kasprzak (22 V 1860
Bustryk - 8 V 1935 Czerwienne, poch. w Zębie). Właśc. nazwisko B. to Kasprzak,
znany był jednak powszechnie pod swym przydomkiem Bustrycki (od rodzinnego
Bustryku). Góral podh. z Bustryku powyżej Białego Dunajca, baca na Gąsienicowej Hali, potem długoletni dzierżawca
najpierw starego drewnianego schroniska TT na Gąsienicowej Hali, a następnie
drewnianego schroniska ("Betlejemka")...
|
|
Buszczyński Stefan (Ludzie) |
|
Buszczyński Stefan (26 XII 1821 Mołodkowce, Podole -
20 X 1892 Kraków). Pisarz polit. i hist., publicysta, poeta. Uczestnik Powstania
Styczniowego w 1863, od 1864 na emigracji, od 1878 w Galicji (we Lwowie), w 1881
osiadł w Krakowie. Od 1869 czł. Krak. Tow. Nauk., od 1872 czł. nadzw. AU.
W księdze zbior. na uczczenie jubileuszu Seweryna Goszczyńskiego pt.
Sobótka (Lw. 1875) B. ogłosił wiersz W Tatrach, poświęcony...
|
|